Από σήμερα και ως τη Δευτέρα (13.10.2025), το βλέμμα του πλανήτη θα είναι στραμμένο στη Γάζα και στις κινήσεις του Ισραήλ και στις πρώτες εικόνες των ομήρων της Χαμάς που επιστρέφουν στα σπίτια τους. Αν όλα κυλήσουν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, αυτό θα είναι το τέλος ενός εφιάλτη δύο ετών. Αν όμως υπάρξει καθυστέρηση ή παραβίαση, η εκεχειρία κινδυνεύει να καταρρεύσει.
Δύο χρόνια μετά τη φονική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ (07.10.2023) οι δύο πλευρές, είπαν το «ναι» στην πρώτη φάση του σχεδίου Τραμπ και οι υπογραφές θα πέσουν το μεσημέρι στις 12 ώρα Ελλάδας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Η πρώτη φάση του σχεδίου περιλαμβάνει: Απελευθέρωση ομήρων (ζωντανών και νεκρών), αποχώρηση στρατευμάτων και προσδοκίες για μόνιμη ειρήνη.
Η συμφωνία έρχεται δύο χρόνια και δύο ημέρες μετά την επίθεση της Χαμάς στη νότια πλευρά του Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου 2023, όταν περίπου 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 251 άλλοι απήχθησαν.
Από τότε, η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση στη Γάζα έχει προκαλέσει, σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας, πάνω από 67.000 θανάτους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι το Ισραήλ και η Χαμάς συμφώνησαν στην πρώτη φάση του ειρηνευτικού του σχεδίου για τη Γάζα, σε μια εξέλιξη που θεωρείται ιστορικό βήμα προς τον τερματισμό του πολέμου.
Το Ισραήλ αναμένεται να εγκρίνει τυπικά τη συμφωνία σήμερα Πέμπτη 9 Οκτωβρίου, με την παράδοση των ζωντανών ομήρων που κρατά η Χαμάς να ξεκινά εντός 72 ωρών από την έγκριση – δηλαδή ως Δευτέρα 13 Οκτωβρίου – εφόσον τηρηθούν πιστά τα βήματα. Ο Λευκός Οίκος αναμένει τις πρώτες απελευθερώσεις τη Δευτέρα.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Μετά από τρεις ημέρες εντατικών έμμεσων διαπραγματεύσεων στην Αίγυπτο, ήρθε δια στόματος Τραμπ η ανακοίνωση ότι οι δύο πλευρές «υπέγραψαν την πρώτη φάση του Ειρηνευτικού μας Σχεδίου».
«Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι όμηροι θα απελευθερωθούν πολύ σύντομα, και ότι το Ισραήλ θα αποσύρει τα στρατεύματά του μέχρι μια συμφωνημένη γραμμή», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος στο Truth Social.
«Όλα τα μέρη θα τύχουν δίκαιης μεταχείρισης».
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαιρέτισε τη συμφωνία ως «μεγάλη ημέρα για το Ισραήλ», δηλώνοντας ότι η κυβέρνησή του θα συνεδριάσει την Πέμπτη για να εγκρίνει τη συμφωνία και να «φέρει πίσω όλους τους αγαπημένους ομήρους».
Σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές, 48 όμηροι εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα, εκ των οποίων έως και 20 είναι ζωντανοί. Η Χαμάς, επιβεβαιώνοντας τη συμφωνία, δήλωσε ότι θα τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, θα εξασφαλίσει την πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων, θα επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και θα εφαρμόσει ανταλλαγή ομήρων με Παλαιστινίους κρατούμενους.
Οι διαπραγματεύσεις έγιναν με τη μεσολάβηση του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, του γαμπρού του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, και αξιωματούχων από Αίγυπτο, Κατάρ και Τουρκία.
Τι ακολουθεί
Η ισραηλινή κυβέρνηση θα ψηφίσει επί της συμφωνίας σήμερα Πέμπτη (09.10.2025). Αν εγκριθεί, το Ισραήλ θα αποσύρει άμεσα τα στρατεύματά του από τη Γάζα.
Σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, η αποχώρηση θα ολοκληρωθεί εντός 24 ωρών από την έγκριση. Μετά την αποχώρηση, θα ξεκινήσει ένα 72ωρο «χρονικό παράθυρο», στη διάρκεια του οποίου η Χαμάς οφείλει να απελευθερώσει τους ζωντανούς ομήρους. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να ξεκινήσει τη Δευτέρα.
Ο αφοπλισμός της Χαμάς, το μεγάλο αγκάθι
Η συμφωνία αυτή αποτελεί μόνο μέρος ενός 20-σημείου ειρηνευτικού σχεδίου που παρουσίασε ο Τραμπ την περασμένη εβδομάδα, ένα σχέδιο που το Ισραήλ αποδέχθηκε πλήρως, ενώ η Χαμάς εν μέρει.
Ανοιχτά παραμένουν κρίσιμα ζητήματα, όπως:
- Ο αφοπλισμός της Χαμάς, ζήτημα που η οργάνωση απορρίπτει κατηγορηματικά, δηλώνοντας ότι θα καταθέσει τα όπλα μόνο με τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
- Η μεταπολεμική διακυβέρνηση της Γάζας αποτελεί επίσης σημείο τριβής. Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει ότι η Χαμάς δεν θα έχει μελλοντικό ρόλο στην περιοχή, η οποία θα διοικείται προσωρινά από μια τεχνοκρατική παλαιστινιακή επιτροπή, πριν περάσει στην Παλαιστινιακή Αρχή. Ωστόσο, ο Νετανιάχου έχει εκφράσει αντιρρήσεις για τον ρόλο της Αρχής, ενώ ακροδεξιοί σύμμαχοί του επιδιώκουν την ανασύσταση εβραϊκών οικισμών στη Γάζα. Από την άλλη, η Χαμάς υποστηρίζει ότι πρέπει να διατηρήσει ρόλο στη μελλοντική διακυβέρνηση.
Πηγή του BBC ανέφερε πως η Χαμάς δεν έχει λάβει ακόμη τον τελικό κατάλογο των Παλαιστινίων που το Ισραήλ θα απελευθερώσει σε αντάλλαγμα για τους ομήρους.
Το σχέδιο προβλέπει την απελευθέρωση 250 ισοβιτών και 1.700 κρατουμένων που συνελήφθησαν μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023.
Αντιδράσεις και διεθνές κλίμα
Οι οικογένειες των Ισραηλινών ομήρων υποδέχθηκαν τη συμφωνία με ανακούφιση και δάκρυα χαράς.
Ο Έλι Σαράμπι, που έχασε τη σύζυγο και τα παιδιά του και του οποίου ο αδελφός κρατείται νεκρός από τη Χαμάς, έγραψε: «Μεγάλη χαρά, ανυπομονώ να τους δω όλους στο σπίτι».
Η μητέρα του ομήρου Νιμρόντ Κοέν ανάρτησε: «Παιδί μου, έρχεσαι σπίτι». Στη Γάζα, οι κάτοικοι πανηγύριζαν στους δρόμους.
«Δόξα τω Θεώ για την εκεχειρία, το τέλος του αίματος και των φόνων», δήλωσε ο Αμπντούλ Ματζίντ Αμπντ Ράμπο από τη Χαν Γιούνις.
«Όλη η Γάζα, όλος ο αραβικός κόσμος, όλος ο πλανήτης χαίρεται με το τέλος της αιματοχυσίας».
Θετικές ήταν και οι διεθνείς αντιδράσεις.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, κάλεσε όλα τα μέρη να τηρήσουν τη συμφωνία, δηλώνοντας ότι «η ταλαιπωρία πρέπει να τελειώσει» και ότι ο ΟΗΕ θα συμβάλει στην πλήρη εφαρμογή και την ανοικοδόμηση της Γάζας.
Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, χαρακτήρισε τη συμφωνία «στιγμή βαθιάς ανακούφισης για τους ομήρους, τις οικογένειές τους και τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας».
Αντίστοιχα, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Άντονι Αλμπανέζε έκανε λόγο για «ένα αναγκαίο βήμα προς την ειρήνη». Στις ΗΠΑ, οι αντιδράσεις ήταν συγκρατημένα αισιόδοξες.
Ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Κρις Κουνς έγραψε ότι «αυτό είναι ένα πρώτο βήμα που πρέπει να οδηγήσει σε μόνιμο τερματισμό του πολέμου», ενώ ο Ρεπουμπλικανός Τζέιμς Ρις, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι «πρόκειται για μια ευπρόσδεκτη συμφωνία» και ότι ανυπομονεί να μάθει τις λεπτομέρειες.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαιρέτισε τη συμφωνία, προσθέτοντας ότι η Γαλλία θα συνεχίσει τις συνομιλίες με διεθνείς εταίρους για την αναζήτηση πολιτικής λύσης στον πόλεμο.
«Αυτή η συμφωνία πρέπει να σηματοδοτήσει το τέλος του πολέμου και την αρχή μιας πολιτικής λύσης που θα βασίζεται στη λύση των δύο κρατών», δήλωσε ο Μακρόν σε αναρτήσεις στο X (πρώην Twitter).
