Σάββατο, 27 Απρ.
24oC Αθήνα

Η πολύνεκρη μάχη της Ίβο Τζίμα και η ιστορία της θρυλικής πολεμικής φωτογραφίας

Η πολύνεκρη μάχη της Ίβο Τζίμα και η ιστορία της θρυλικής πολεμικής φωτογραφίας
Φωτογραφία αρχείου ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στις 26 Μαρτίου του 1945 οι ΗΠΑ καταλαμβάνουν ολοκληρωτικά από την Ιαπωνία το στρατηγικής σημασίας νησί Ίβο Τζίμα στον Ειρηνικό.

Η ένοπλη σύγκρουση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και την Ιαπωνία που οδήγησε στην αμερικανική κατάληψη του νησιού, ήταν η φονικότερη μάχη στον Ειρηνικό, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και μια από τις πιο άγριες και αιματηρές στιγμές στην Ιστορία και διήρκησε από τις 19 Φεβρουαρίου 1945 μέχρι και τις 26 Μαρτίου της ίδιας χρονιάς.

Η μάχη στο μικρό ηφαιστειογενές νησί Ίβο Τζίμα ίσως να μην είχε ακουστεί ποτέ αν μία φωτογραφία, δεν της χάριζε την αθανασία…

Οι Αμερικανοί μέτρησαν 6.800 νεκρούς και οι Ιάπωνες 21.844. Από τους περίπου 22.000 υπερασπιστές του νησιού μόνο 214 αιχμαλωτίστηκαν. Όλοι οι υπόλοιποι έπεσαν γενναία στη μάχη. 

Η απόφαση για εισβολή στην Ίβο Τζίμα

Το νησί Ίβο Τζίμα που σημαίνει «Νησί από θειάφι», εξαιτίας των θειούχων κοιτασμάτων που υπάρχουν στο μικρό αυτό ηφαιστειογενές νησί του Ειρηνικού Ωκεανού, με έκταση 21 τετραγωνικά χιλιόμετρα, βρίσκεται 1.200 χιλιόμετρα μακριά από το Τόκιο και αυτό το έκανε ιδιαίτερα κρίσιμο τόσο για τους Ιάπωνες όσο και για τους Αμερικανούς.

Με εξαίρεση τον λόφο – ύψους 169 μέτρων – Σουριμπάτσι το υπόλοιπο νησί είναι επίπεδο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έπρεπε να καταλάβουν την Ίβο Τζίμα αν ήθελαν να νικήσουν την Ιαπωνία. Ήταν άλλωστε ένα νησί μεγάλης στρατηγικής σημασίας και θα χρησίμευε στους Αμερικανούς ως πολύτιμη αεροπορική βάση για αεροπλάνα συνοδούς μαχητικών. 

Άπό την άλλη, για τους Ιάπωνες η διατήρηση της Ίβο Τζίμα ήταν απαραίτητη για να εμποδίσουν τους Συμμάχους να διαρρήξουν την τελευταία γραμμή άμυνας που προστάτευε την Ιαπωνία από επίθεση.

Το χρονικό

Το Φεβρουάριο του 1945, το Σώμα των Αμερικανών Πεζοναυτών, με την υποστήριξη πολεμικών πλοίων του αμερικανικού ναυτικού και με μονάδες της πολεμικής Αεροπορίας, εισέβαλε στην ιαπωνική νήσο Ίβο Τζίμα.

Στόχος ήταν ολοκληρωτική κατάληψη του νησιού συμπεριλαμβανομένου των τριών αεροπορικών του βάσεων γιατί μέσω αυτών θα μπορούσαν να οργανώσουν την εκστρατεία για την κατάληψη της Ιαπωνίας.

Οι ΗΠΑ σχεδίασαν μια επίθεση στο νησί που πίστευαν ότι θα διαρκούσε μόλις μερικές ημέρες, αλλά φάνηκε πως υποτίμησαν το πείσμα και το κουράγιο των Ιαπώνων με αποτέλεσμα να πέσουν έξω. 

Οι Ιάπωνες είχαν ξεκινήσει κρυφά μια νέα αμυντική τακτική, εκμεταλλευόμενοι το ορεινό τοπίο και τις ζούγκλες του νησιού για να δημιουργήσουν καμουφλαρισμένες θέσεις πυροβολικού.

Ακολούθησε μία εκστρατεία διάρκειας για πάνω από ένα μήνα, προκειμένου να εκδιωχθούν οι αμυνόμενες δυνάμεις από τα οχυρώματά τους, σε μια μάχη που αποδείχθηκε από τις πλέον αιματηρές στον πόλεμο στον Ειρηνικό.

Αμερικανοί και Ιάπωνες ήταν αποφασισμένοι να καταβάλουν σκληρή προσπάθεια για να εξασφαλίσουν τον έλεγχο της Ίβο Τζίμα και κανείς δεν θα παρέδιδε τα όπλα. 

Οι Αμερικάνοι βομβάρδιζαν για δυο μήνες το νησί πριν από την απόβαση. Οι Ιάπωνες αρνήθηκαν μέχρι τέλος να παραδοθούν κάνοντας αντάρτικο. 

Μετά από μήνες βομβαρδισμού, οι Αμερικάνοι πεζοναύτες έφτασαν στο νησί.

Γρήγορα αντιλήφθηκαν ότι η κατάληψη της Ίβο Τζίμα δεν θα ήταν εύκολη υπόθεση. Το ανάγλυφο του εδάφους δεν επέτρεπε στα τανκ να μετακινηθούν και ο βομβαρδισμός είχε ανοίξει τρύπες παντού, στις οποίες κρύβονταν οι Ιάπωνες σκοπευτές.

Η πορεία των Αμερικάνων προς το εσωτερικό του νησιού προχωρούσε αργά. Κάθε μέρα μετρούσαν απώλειες, έχαναν εκατοντάδες πεζοναύτες από τις επιθέσεις των Ιαπώνων από τα υπόγεια τούνελ. 

Ο Ιάπωνας στρατηγός Κουριμπαγιάσι γνώριζε πολύ καλά ότι ήταν αδύνατο να νικήσουν τους Αμερικάνους, αφού δεν είχαν ούτε προμήθειες ούτε δυνατότητα να καλέσουν ενισχύσεις. Οι 22.000 Ιάπωνες στρατιώτες ήταν αποκλεισμένοι αλλά αποφασισμένοι να πολεμήσουν.

Η επίθεση των Αμερικανών ξεκίνησε τα ξημερώματα της 19ης Φεβρουαρίου 1945, με ανηλεή βομβαρδισμό της Ίβο Τζίμα από αέρος και θαλάσσης. Στις 8:59 το πρωί άρχισε η απόβαση 30.000 πεζοναυτών κάτω από τα ιαπωνικά πυρά, που προέρχονταν από το βουνό Σουριμπάτσι.

Οι Αμερικανοί δεν είχαν τη δυνατότητα να καλυφθούν, εξαιτίας του επίπεδου εδάφους. Μέχρι το τέλος της ημέρας, άλλοι 40.000 πεζοναύτες προστέθηκαν στο πεδίο της μάχης.

Μόλις τέσσερις μέρες μετά την απόβαση, στις 23 Φεβρουαρίου οι αμερικανοί πεζοναύτες κατέλαβαν το βουνό Σουριμπάτσι, που είχε αποκοπεί από το υπόλοιπο νησί.

Αν και πίστευαν ότι θα συναντήσουν ισχυρή αντίσταση από τους Ιάπωνες, έφθασαν στην κορυφή του χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία και κάρφωσαν στο έδαφος την αμερικάνικη σημαία.

Το στιγμιότυπο απαθανάτισε ο φωτογράφος του Associated Press Τζο Ρόζενταλ, σε μία φωτογραφία που έμεινε στην ιστορία και κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 1945.

Η φωτογραφία έγινε το σύμβολο της ιστορίας του νησιού Ίβο Τζίμα αλλά η μάχη δεν είχε τελειώσει.

Οι κακές γλώσσες λένε ότι οι στρατιώτες επανέλαβαν πολλές φορές τη σκηνή μέχρι ο Ρόζενταλ να πετύχει το «σωστό καρέ», δηλαδή μία φωτογραφία με δυνατά συναισθήματα.

Οι Γιαπωνέζοι συνέχισαν να πολεμούν γενναία για ακόμα ένα μήνα, προκαλώντας μεγάλες απώλειες στους Αμερικανούς. Οι εχθροπραξίες σταμάτησαν ένα μήνα μετά, στις 26 Μαρτίου 1945.

Από τους 22.000 Ιάπωνες υπερασπιστές της Ίβο Τζίμα, 20.703 έπεσαν στο πεδίο της μάχης, ανάμεσά τους και ο διοικητής τους αντιστράτηγος Κουριμπαγιάσι, ενώ 216 αιχμαλωτίσθηκαν.

Οι Αμερικανοί μέτρησαν 5.598 νεκρούς, 494 αγνοούμενους και 19.189 τραυματίες.

Η Ίβο Τζίμα έμεινε υπό αμερικανική κυριαρχία έως το 1968, οπότε επεστράφη στην Ιαπωνία.

Το 2006 ο Κλιντ Ίστγουντ σκηνοθετεί δύο ταινίες για τη Μάχη της Ίβο Τζίμα. Πρόκειται για τα φιλμ «Οι Σημαίες των Προγόνων μας» και «Γράμματα από το Ίβο Τζίμα».

Η πρώτη απεικονίζει τη μάχη από την αμερικανική οπτική, ενώ η δεύτερη την δείχνει από την ιαπωνική οπτική.

Κόσμος Τελευταίες ειδήσεις