Τη δημιουργία διεθνούς δικαστηρίου για να δικάσει τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχει ζητήσει η επικεφαλής του ουκρανικού Κέντρου για τις Πολιτικές Ελευθερίες, που τιμήθηκε σήμερα με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2022, από κοινού με τον φυλακισμένο Λευκορώσο ακτιβιστή, Άλες Μπιαλιάτσκι, και τη ρωσική οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα Memorial.
«Είναι απαραίτητο να συσταθεί ένα διεθνές δικαστήριο και να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο (Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάντρ) Λουκασένκο και άλλοι εγκληματίες πολέμου», έγραψε η Αλεξάνδρα Ματβιιτσούκ, επικεφαλής του Κέντρου που τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης 2022, στη σελίδα της στο Facebook.
«Ο ΟΗΕ και τα κράτη μέλη πρέπει να επιλύσουν το πρόβλημα του ‘λάκου των ευθυνών’ και να δώσουν μια ευκαιρία για δικαιοσύνη στα εκατοντάδες χιλιάδες θύματα εγκλημάτων πολέμου. Χωρίς αυτό, μια βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή μας είναι αδύνατη», εξήγησε.
Όπως είπε, «η Ρωσία πρέπει να αποβληθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για συστηματική παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών».
Σύμφωνα με τον ιστότοπο της ΜΚΟ, «η παγκόσμια πρωτοβουλία ‘σπάμε τον φαύλο κύκλο της ατιμωρησίας της Ρωσίας για τα εγκλήματά της πολέμου’ δημιουργήθηκε σε απάνηση για την ευρεία επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας τον Φεβρουάριο του 2022».
Από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, «καταγράφουμε τα εγκλήματα πολέμου των Ρώσων στρατιωτών στην Ουκρανία σε όλη τη χώρα», εξήγησε στο Κίεβο στην έδρα της ΜΚΟ η Άννα Τρουτσόβα, υπεύθυνη Τύπου.
Το πρώτο ουκρανικό Νόμπελ Ειρήνης
«Όταν μάθαμε το νέο, μείναμε κατάπληκτοι», δήλωσε στα ΜΜΕ η εκπρόσωπος του Κέντρου, Άννα Τρουτσόβα. «Θεωρούμε πως αυτό το βραβείο είναι μια αναγνώριση της δραστηριότητάς μας».
Η οργάνωση ιδρύθηκε το 2007 και διευθύνεται από την υπέρμαχο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Ολεξάντρα Ματβιτσούκ, που έμαθε το νέο ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό καθ΄οδόν προς την Ουκρανία, την παραμονή των 38ων γενεθλίων της.
«Είναι πάνω απ΄όλα μια αναγνώριση για την Ολεξάντρα» που «μαζεύει γύρω της καταπληκτικούς ανθρώπους και κάνει τεράστια δουλειά στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε στο AFP η Αλίσα Μαλίτσκα, μέλος του συμβουλίου διοίκησης της ΜΚΟ.
Εκφράζοντας την ικανοποίησή της για το περίβλεπτο βραβείο, ο Ματβιτσούκ ζήτησε αμέσως μέσω Facebook την παραπομπή σε διεθνές δικαστήριο του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, του Λευκορώσου ομολόγου του Αλεξάντερ Λουκασένκο «και άλλων εγκληματιών πολέμου».
Το ΚΠΕ έγινε γνωστό μετά την προσάρτηση το 2014 από τη Ρωσία της χερσονήσου της Κριμαίας (νότια), την οποία ακολούθησε μια ένοπλη σύγκρουση με τους αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Μόσχα στην ανατολική Ουκρανία.
Η ΜΚΟ ξεκίνησε μια διεθνή εκστρατεία ζητώντας την απελευθέρωση Ουκρανών κρατουμένων, θυμάτων αυθαίρετων κρατήσεων από τους Ρώσους και τους αυτονομιστές.
Ο πιο γνωστός ανάμεσά τους ήταν ο κινηματογραφιστής Όλεγκ Σεντσόφ, σκηνοθέτης μεταξύ άλλων της ταινίας Rhino που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ της Βενετίας το 2021. Συνελήφθη στην Κριμαία αφού εξέφρασε τη διαμαρτυρία του για την προσάρτηση. Ο Σεντσόφ πέρασε πέντε χρόνια στις ρωσικές φυλακές προτού απελευθερωθεί τελικά το 2019 σε μια ανταλλαγή κρατουμένων ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία.
Μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο, το ΚΠΕ άρχισε την καταγραφή των εγκλημάτων πολέμου που το Κίεβο αποδίδει στα ρωσικά στρατεύματα.
Με τη στήριξη εθελοντών, η ΜΚΟ έστειλε κυρίως κινητές μονάδες στους τόπους των εγκλημάτων, ενώ εργαζόταν παράλληλα προκειμένου να διευκολύνει την επιστροφή στην Ουκρανία «δεκάδων χιλιάδων» Ουκρανών που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη ζώνη του πολέμου προς τη Ρωσία.
«Έχουμε ήδη καταγράψει τουλάχιστον 20.000 εγκλήματα», δήλωσε η Τρουτσόβα.
Οι αντιδράσεις για το Νόμπελ Ειρήνης στην Ουκρανία
«Ο ουκρανικός λαός είναι σήμερα ο κύριος πρωτεργάτης της ειρήνης, στην οποία πρέπει κανείς πρέπει να υπάρχει χωρίς επιθετικότητα», έγραψε από την πλευρά του στο Telegram ο διευθυντής του γραφείου της ουκρανικής προεδρίας, Αντρίι Γέρμακ.
Το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης δόθηκε σήμερα από κοινού στον Λευκορώσο ακτιβιστή, Άλες Μπιαλιάτσκι, ο οποίος εξακολουθεί να είναι κρατούμενος στη χώρα του, στη ρωσική ΜΚΟ Memorial –τη διάλυση της οποίας διέταξαν οι ρωσικές αρχές– και στο ουκρανικό Κέντρο για τις Πολιτικές Ελευθερίες.
«Η Επιτροπή Νόμπελ έχει μια ενδιαφέρουσα αντίληψη της ‘ειρήνης’ αν εκπρόσωποι χωρών που επιτέθηκαν σε μια τρίτη παίρνουν όλοι μαζί το βραβείο Νόμπελ», σχολίασε στο Twitter ο Μιχαΐλο Ποντολιάκ. «Οι ρωσικές και οι λευκορωσικές οργανώσεις δεν κατάφεραν να οργανώσουν την αντίσταση στον πόλεμο», είπε.
Nobel Committee has an interesting understanding of word "peace" if representatives of two countries that attacked a third one receive @NobelPrize together. Neither Russian nor Belarusian organizations were able to organize resistance to the war. This year's Nobel is "awesome".
— Михайло Подоляк (@Podolyak_M) October 7, 2022
Η ρωσική οργάνωση Memorial και ο Λευκορώσος υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Άλες Μπιαλιάτσκι είναι θύματα της καταστολής στις χώρες τους. Υπενθυμίζεται ότι η Λευκορωσία προσέφερε το έδαφός της προκειμένου τα ρωσικά στρατεύματα να εισβάλουν στην Ουκρανία.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ