Ο αντιδραστήρας είναι δυνατό να παράγει πλουτώνιο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρηνικού όπλου
Τα πλήγματα που κατάφερε το Ισραήλ στον υπό κατασκευή ερευνητικό αντιδραστήρα βαρέος ύδατος του Χοντάμπ (πρώην Αράκ) και σε παρακείμενες εγκαταστάσεις στο Ιράν, επιβεβαίωσε τα μεσάνυχτα της Πέμπτης (19.06.2025) ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), με ανακοίνωσή του.
Ο αντιδραστήρας βαρέος ύδατος, όπως είχε σχεδιαστεί αρχικά, θα μπορούσε να παράγει πλουτώνιο το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρηνικού όπλου, αν και το Ιράν έχει κατ’ επανάληψη διαβεβαιώσει πως το πυρηνικό της πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά μη στρατιωτικούς σκοπούς.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2015 με τη Δύση, η εν λόγω εγκατάσταση επανασχεδιάστηκε, ο πυρήνας του αντιδραστήρα αφαιρέθηκε και σφραγίστηκε με σκυρόδεμα. Το Ιράν είχε ενημερώσει τον ΔΟΑΕ ότι ο αντιδραστήρας αναμενόταν να τεθεί σε λειτουργία το 2026.
«Ο ΔΟΑΕ έχει πληροφορίες ότι ο ερευνητικός αντιδραστήρας βαρέος ύδατος του Χοντάμπ (πρώην Αράκ), ο οποίος είναι υπό κατασκευή, επλήγη. Δεν λειτουργούσε και δεν περιείχε πυρηνικό υλικό, επομένως δεν υπήρχαν ραδιολογικές επιπτώσεις», αναφέρει ανάρτηση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας στο Χ (πρώην Twitter).
Το βαρύ ύδωρ, γνωστό και ως οξείδιο του δευτερίου, χρησιμοποιείται ως επιβραδυντής νετρονίων κατά τη διαδικασία πυρηνικής σχάσης που απελευθερώνει θερμότητα στον αντιδραστήρα.
Σε προηγούμενη ανάρτησή του για την ισραηλινή επίθεση στο Χοντάμπ, ο ΔΟΑΕ ανέφερε πως δεν είχε πληροφορίες που να υποδηλώνουν ότι είχε πληγεί η παρακείμενη εγκατάσταση παραγωγής βαρέος ύδατος. Ακολούθως όμως επιβεβαίωσε το πλήγμα.
IAEA continues to monitor & assess impact of Israeli attacks on nuclear sites in Iran, providing frequent public updates about developments and their possible consequences for people & environment, @rafaelmgrossi said today.
— IAEA – International Atomic Energy Agency (@iaeaorg) June 19, 2025
Update on developments in Iran: https://t.co/pg07twNIW7 pic.twitter.com/RB2udVFcAx
«Παρότι η ζημιά στην παρακείμενη μονάδα παραγωγής βαρέος ύδατος δεν ήταν αρχικά ορατή, πλέον εκτιμάται πως τα βασικά κτίρια της εγκατάστασης επλήγησαν, συμπεριλαμβανομένης της μονάδας απόσταξης», αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας.