Θα βγει λευκός καπνός στις Βρυξέλλες ή όχι για τον άνθρωπο που θα αναλάβει την προεδρία της Κομισιόν; Η ερώτηση δεν έχει ακόμη απάντηση. Οι 28 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ε.Ε. προσπαθούν να συμφωνήσουν για το πρόσωπο που θα διαδεχτεί τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αλλά η εξίσωση μοιάζει δύσκολη και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να γίνει νέα Σύνοδος Κορυφής στις 15 Ιουλίου.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντοναλντ Τουσκ, σύμφωνα με τους ανταποκριτές που βρίσκονται στις Βρυξέλλες και παρακολουθούν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ανακοίνωσε νέο γύρο ξεχωριστών συναντήσεων με κάθε έναν από τους 28 ηγέτες. Κάτι που δείχνει πως υπάρχει ακόμα πολλή… ώρα για να βγάλει η Σύνοδος Κορυφής «λευκό καπνό».
Η Σύνοδος Κορυφής διακόπηκε μια φορά, μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα ώρα Ελλάδας. Χαρακτηριστικό της έντασης που επικρατεί στις Βρυξέλλες το γεγονός πως απαγορεύτηκε, σύμφωνα με το ΑΠΕ, στους Ευρωπαίους ηγέτες να έχουν μαζί τους κινητά μέσα στη συνεδρίαση! Η… «καλή» μέρα είχε φανεί από νωρίς, αφού η Σύνοδος Κορυφής καθυστέρησε τρεις ώρες να αρχίσει!
Η συμβιβαστική πρόταση που διαμορφώθηκε κηρύχθηκε νωρίτερα «νεκρή», καθιστώντας σαφές ότι η νύχτα επρόκειτο να είναι μακρά και δύσκολη. Η πρόταση που καταρτίστηκε τις τελευταίες ημέρες προκάλεσε τόσο έντονη αντίδραση μεταξύ των ηγετών της πολιτικής οικογένειας της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς (ΕΛΚ) που πιστεύεται ότι οδεύει να εγκαταλειφθεί.
Πυρ ομαδόν εναντίον της Μέρκελ
Η επιλογή του Φρανς Τίμερμανς, του Ολλανδού αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υποψήφιου των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών για την προεδρία της Κομισιόν, προτάθηκε μετά την απόρριψη της υποψηφιότητας του επικεφαλής του ψηφοδελτίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που πήρε την πρώτη θέση στις ευρωεκλογές του Μαΐου, του Γερμανού Μάνφρεντ Βέμπερ, στη Σύνοδο Κορυφής της 20ής και 21ης Ιουνίου.
Σε αντάλλαγμα, προτάθηκε ο Βέμπερ να αναλάβει πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου – κάτι για το οποίο θα χρειαστεί τις ψήφους των ευρωβουλευτών των σοσιαλιστών και των φιλελεύθερων – και κάποιο άλλο στέλεχος του ΕΛΚ να αναλάβει την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η πρόταση διαμορφώθηκε στις συνομιλίες των Ευρωπαίων ηγετών στο περιθώριο της G20, την Παρασκευή και το Σάββατο, στην Οζάκα της Ιαπωνίας. Εκεί, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ φέρεται να αποδέχτηκε οριστικά να πάψει να προωθεί την υποψηφιότητα του συμπατριώτη της Βέμπερ για τη διαδοχή του Γιούνκερ.
Ωστόσο, οι Φιλελεύθεροι απαίτησαν στην Οζάκα την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κάτι στο οποίο επίσης φέρεται να συναίνεσε η Μέρκελ – προς μεγάλη απογοήτευση στο ΕΛΚ, που αντέδρασε έντονα. Η Μέρκελ δέχθηκε ομαδόν φραστικά πυρά στη συνάντηση των ηγετών της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς πριν από τη Σύνοδο.
«Η συμφωνία καταστράφηκε», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο στέλεχος του ΕΛΚ, υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. «Το ΕΛΚ αρνείται τη συμφωνία που προτείνεται. Είναι νεκρή. Δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
«Κανένας από τους ηγέτες του ΕΛΚ δεν αποδέχεται τη συμφωνία για την οποία έγινε διαπραγμάτευση στην Οζάκα», επιβεβαίωσε ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ, που ανήκει στο ΕΛΚ.
Η κρίση ανάμεσα στη Μέρκελ και τους υπόλοιπους ηγέτες του ΕΛΚ ήταν μάλλον απρόσμενη, προφανώς υπήρξε έλλειψη επικοινωνίας, σχολίασε γαλλική διπλωματική πηγή, προεξοφλώντας επίσης μια νύχτα θρίλερ.
Το ΕΛΚ απέρριψε τον συμβιβασμό κι επανήλθε στην πρόταση η προεδρία της Κομισιόν να ανατεθεί στον Spitzekanditat του. «Το όνομα του Βέμπερ είναι πάντα στο τραπέζι», διαβεβαίωσε ο Βαράντκαρ. «Το ΕΛΚ είναι το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές και πρέπει να αναλάβει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», υπερθεμάτισε ο Κροάτης ομόλογός του Αντρέι Πλένκοβιτς. «Το ΕΛΚ δεν θα προτείνει άλλον υποψήφιο», διευκρίνισε.
Θα γίνει και νέα Σύνοδος Κορυφής;
Πηγές προσκείμενες στο ΕΛΚ δεν απέκλεισαν να γίνει νέα Σύνοδος Κορυφής στις 15 Ιουλίου, αλλά ανώτερη διπλωματική πηγή τόνισε πως το πράγμα δεν έχει «ακόμη» φθάσει «εκεί».
Εξάλλου, οι τέσσερις χώρες της Ομάδας του Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία) δεν κρύβουν την εχθρότητά τους έναντι της υποψηφιότητας του Τίμερμανς, καθώς κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει των κανόνων για το Κράτος Δικαίου σε βάρος της Βουδαπέστης και της Βαρσοβίας.
Click4more: Θέλει Βέμπερ ο Ταγιάνι – Τα είπε ο Τσίπρας με Κέλερ
Κατά την άφιξή της στον χώρο της Συνόδου, η Μέρκελ δεν έκρυψε πως ανέμενε δύσκολη βραδιά.
Τα κλειδιά τα κρατάει το ΕΛΚ. Δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς την υποστήριξή του, καθώς είναι αδύνατη η διαμόρφωση πλειοψηφίας χωρίς τις δικές της ψήφους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ακόμη και σε περίπτωση αποτυχίας της Συνόδου, αναμένεται σε κάθε περίπτωση να εκλεγεί νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο μεθαύριο Τετάρτη 3η Ιουλίου. Αυτό το αξίωμα είναι άλλο ένα κομμάτι του παζλ, μαζί με την προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και το αξίωμα του επόμενου ή της επόμενης επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.
«Η επιλογή του προέδρου του ΕΚ είναι εντελώς ανεξάρτητη (…). Θα εκλέξουμε τον πρόεδρό μας την 3η Ιουλίου, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής», διαβεβαίωσε ο απερχόμενος πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου, ο Ιταλός Αντόνιο Ταγιάνι.
Αυτή είναι η τρίτη Σύνοδος Κορυφής που είναι αφιερωμένη στη νομή των αξιωμάτων-κλειδιών της ΕΕ μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Το 2014 για να οριστεί υποψήφιος ο Γιούνκερ – εγκαταλείπει το αξίωμα την 31η Οκτωβρίου- χρειάστηκαν τρεις σύνοδοι στους ηγέτες της ΕΕ για να καταλήξουν σε συμφωνία.