Η Κιμ Νόβακ είναι Αμερικανίδα ηθοποιός, η οποία έγινε γνωστή στο Χόλιγουντ κυρίως για τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στον ταινία Vertigo (Δεσμώτης του Ιλλίγγου) του διάσημου σκηνοθέτη Άλφρεντ Χίτσκοκ. Παρά την μεγάλη της επιτυχία, η καριέρα της ήταν σύντομη.
Η Κιμ Νόβακ ήταν ένα σύμβολο του σεξ στο Χόλιγουντ όμως εκείνη δεν ήθελε να την βλέπουν έτσι, ή όχι τουλάχιστον μόνο έτσι, αλλά σαν ηθοποιό με ταλέντο.
Η άλλοτε ζωηρή ξανθιά πρωταγωνίστρια Κιμ Νόβακ σύντομα συνειδητοποίησε ότι η τοξικότητα που είναι διάχυτη στον χώρο της σόουμπιζ, δεν ήταν κάτι που της ταίριαζε.
Έφτασε στην κορυφή σχεδόν με την πρώτη και έπεσε στα αζήτητα σε χρόνο ρεκόρ, βλέποντας το αληθινό πρόσωπο του Χόλιγουντ, το οποίο δεν της ταίριαζε καθόλου.
Η Μέριλιν Πολίν Νόβακ, γεννήθηκε στο Σικάγο και ήταν η δεύτερη κόρη μιας οικογένειας μεταναστών από την Τσεχία. Η οικογένειά της έζησε την εποχή του οικονομικού κραχ και ο πατέρας της αναγκάστηκε από καθηγητής Ιστορίας να γίνει μεταφορέας.
Τελειώνοντας το κολέγιο, το καλοκαίρι η Νόβακ θα γίνει το μοντέλο προώθησης ενός καταψύκτη ως «Μις Καταψύκτης»!
Η ίδια έχει αναφέρει σε συνεντεύξεις της ότι υπήρξε θύμα βιασμού στην εφηβεία αλλά δεν το είπε ποτέ στους γονείς της.
«Κληρονόμησα την ψυχική ασθένειά μου, τη διπολικότητα, από τον πατέρα μου, αλλά ο βιασμός πρέπει να ενέτεινε την κατάσταση. Συνέβη όταν ήμουν έφηβη, από πολλά αγόρια μαζί, στο πίσω κάθισμα ενός αυτοκινήτου. Δεν το είπα ποτέ στους γονείς μου».
Η επιτυχία της ως μοντέλο, θα την οδηγήσει στο Λος Άντζελες όπου θα πάρει κάποια ασήμαντα ρολάκια. Ήταν όμως αρκετά για να την ανακαλύψει ένας ατζέντης και να την στείλει στην Columbia, με ένα μακροχρόνιο συμβόλαιο, το 1954.
Εκεί θα έχει την πρώτη της επαφή με το αφεντικό της εταιρείας, Χάρι Κον, έναν άνθρωπο σκληρό αλλά και από τους ισχυρότερους του Χόλιγουντ, ο οποίος θέλησε να της αλλάξει το επώνυμο σε Κιτ Μάρλοου.
Το θεωρούσε πιο πιασάρικο. Εκείνη αρνήθηκε αλλά συμβιβάστηκε με το Κιμ. Πλέον ήταν η Κιμ Νόβακ. Γρήγορα έγινε αστέρι πρώτου μεγέθους.
Η ξεχωριστή της ομορφιά και το ταλέντο της θα πείσουν τους ιθύνοντες της Columbia ότι μπορεί να γίνει η διάδοχος της Ρίτα Χέιγουορθ και να ανταγωνιστεί το σύμβολο του σεξ και πρωταγωνίστρια της 20th Century-Fox Μέριλιν Μονρόε.
Στους πρώτους δυο σημαντικούς ρόλους της, σε ένα φιλμ νουάρ με τον Φρεντ ΜακΜάρεϊ και μία ρομαντική κωμωδία με τον Τζακ Λέμον, θα λάβει καλές κριτικές και οι ταινίες θα τα πάνε πολύ καλά στο Box Office.
Τον επόμενο χρόνο, το 1955, θα πρωταγωνιστήσει στο αστυνομικό δράμα «5 Against the House», δίπλα στον Μπράιαν Κιθ και θα ανεβάσει τις μετοχές της.
Επίσης, θα παίξει έναν χαρακτηριστικό ρόλο δίπλα στον Φρανκ Σινάτρα, στο κλασικό δράμα «Ο Άνθρωπος με το Χρυσό Χέρι», ενώ θα ακολουθήσει η εξαιρετική κομεντί «Πικ Νικ», όπου εκείνη και ο Γουίλιαμ Χόλντεν θα γίνουν ένα υπέροχο ζευγάρι. Την ίδια χρονιά βραβεύτηκε με Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Πρωτοεμφανιζόμενης Ηθοποιού.
Η πετυχημένη της πορεία, που συνοδεύτηκε και με άλλους ενδιαφέροντες ρόλους θα τη φέρει ως πρωταγωνίστρια στο «Vertigo»,.
Αυτή ήταν για πολλούς η καλύτερη ταινία όλων των εποχών.
Η ταινία έφτασε να κάνει τη Νόβακ αστέρι και η ηθοποιός περνά στη σφαίρα του θρύλου. Αν δεν πρωταγωνιστούσε σε αυτήν, σήμερα θα ήταν ακόμη μία συμπαθητική ηθοποιός, από τις δεκάδες που πέρασαν από το Χόλιγουντ, θα διαπιστώσουν πολλοί.
Πρώτα απ’ όλα, ο διπλός ρόλος της πρωταγωνίστριας αρχικά πήγαινε προς την αγαπημένη του Χίτσκοκ, που δεν ήταν άλλη από την Γκρέις Κέλι αλλά μετά τον γάμο της με τον Ρενιέ πλέον ήταν η πριγκίπισσα Γκρέις του Μονακό. Η δεύτερη επιλογή ήταν η Βέρα Μάιλς, αλλά εκείνη είχε μείνει έγκυος.
Έτσι, η Νόβακ ήρθε σχεδόν σαν λύση ανάγκης, ενώ ο Χίτσκοκ ποτέ δεν την αποδέχθηκε, δηλώνοντας χρόνια μετά ότι ήταν μία αποτυχημένη επιλογή.
Η Νόβακ θεωρεί ότι στην καριέρα της ο δυνάστης δεν ήταν ο Χίτσκοκ, όπως θέλει η ιστορία, αλλά ο Κον, ο οποίος τη φώναζε χαζή, χοντρή Πολωνέζα. «Δεν θα με πείραζε, αλλά δεν είμαι Πολωνέζα. Είμαι από την Τσεχοσλοβακία. Περίμενα να μπω στο γραφείο του και φώναζε, “στείλε μέσα τη χαζή Πολωνέζα, στείλε τη χοντρή Πολωνέζα”. Ηθελε να μ’ εκνευρίσει» θα έλεγε αργότερα σε συνέντευξή της στον βρετανικό Guardian.
Όταν κυκλοφόρησαν φήμες ότι η Νόβακ έβγαινε με τον τραγουδιστή και χορευτή Σάμι Ντέιβις Τζούνιορ, ο Κον αποφάσισε ότι η σχέση της μ’ έναν μαύρο δεν ευνοούσε το στούντιο.
«Μου απαγόρευσαν να πλησιάζω το σπίτι του Σάμι. Και λάτρευα την οικογένειά του – ήταν υπέροχοι άνθρωποι. Ο Σάμι είχε ήδη χάσει το ένα μάτι του σε δυστύχημα κι ο Χάρι Κον απειλούσε ότι θα του έβγαζε και το άλλο. Είμαι σίγουρη ότι θα μπορούσε να βάλει τους φίλους του, τους γκάνγκστερ, να το κάνουν, ήταν σίγουρα μπλεγμένος στη μαφία».
Σε αντίθεση με την αμερικάνικη κριτική, η ευρωπαϊκή πλευρά αποθέωσε το φιλμ ενώ πολλοί σκηνοθέτες συμφώνησαν ότι «η ταινία ήταν τόσο καλή ακριβώς λόγω της Κιμ Νόβακ, δίνοντας στο φιλμ, προσβασιμότητα, ζεστασιά κι έναν τραγικό αέρα».
Επίσης, η ταινία πήγε άσχημα στα ταμεία των ΗΠΑ και έπρεπε να έρθει η Ευρώπη για να δικαιωθεί ο Χίτσκοκ και το τελικό αποτέλεσμα.
Πάντως, η Κιμ Νόβακ δεν είχε ιδιαίτερα προβλήματα με τον ιδιότροπο Χίτσκοκ, δηλώνοντας ότι «ποτέ δεν με έκανε να νιώθω κατώτερη», αλλά μάλλον ένιωθε την απαξίωση που είχε ο Άγγλος σκηνοθέτης προς τους ηθοποιούς.
Αυτό το συνειδητοποίησε όταν τον ρώτησε κάτι σχετικά με τα κίνητρα των χαρακτήρων της ταινίας με τον Χίτσκοκ να της δίνει την αφοπλιστική απάντηση: «Μην το ψάχνεις πολύ, απλώς είναι μία ταινία».
Το «Vertigo» στα τέλη της δεκαετίας του ’50 αποθεώθηκε από τους κριτικούς στη Γαλλία, έγινε ένα από τα εμβληματικά έργα του σινεμά και ξεχώρισε η απαράμιλλη ερμηνεία της Κιμ Νόβακ.
Πηγή φωτογραφίας: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Παράλληλα, ήταν και η ταινία που θα την έκανε δέσμια ενός μύθου, που δεν θα μπορούσε να ξεπεράσει ποτέ.
Τα αφεντικά του Χόλιγουντ θα βάλουν το… χεράκι τους και θα στείλουν τη Νόβακ στα αζήτητα. Πριν ακόμη φτάσει στην ωριμότητά της θα βρεθεί στο περιθώριο, με κάποιες σκόρπιες εμφανίσεις.
Τη δεκαετία του ’60, η Κιμ Νόβακ ήταν απογοητευμένη με τους ρόλους της σέξι ξανθιάς με ελάχιστα ρούχα που της προσέφεραν.
«Ηθελα να με αναγνωρίζουν γι’ αυτό που ήμουν κι αυτό που μπορούσα να προσφέρω. Κι ένιωθα ότι η δουλειά μου δεν σήμαινε απολύτως τίποτα γι’ αυτούς. Ήξερα ότι είμαι καλή ζωγράφος κι ήθελα να εκφράσω τα συναισθήματά μου. Τα δικά μου, όχι του σεναριογράφου ή του σκηνοθέτη, ήθελα να εκφράσω εμένα. Να παίξω το ρόλο κάποιου που πάσχει από ψυχική νόσο. Νομίζω ότι θα το κατάφερνα καλά, τα συναισθήματα αυτά τα ξέρω» θα παραδεχτεί η ίδια.
Επέστρεψε στη μεγάλη οθόνη το 1980, όπου εμφανίστηκε πλάι στην Ελίζαμπεθ Τέιλορ στο θρίλερ «Στον καθρέφτη είδα τον δολοφόνο» (The Mirror Crack’d).
Έπειτα είχε ένα επιτυχημένο γκεστ στην τηλεοπτική σειρά Φάλκον Κρεστ όπου εμφανίστηκε για μια σεζόν την τηλεοπτική περίοδο 1986 – 1987.
Αποφάσισε να αποσυρθεί οριστικά από την υποκριτική μετά από την άσχημη εμπειρία που είχε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Ερωτική καταιγίδα» (Liebestraum) το 1991, η οποία έμελλε να είναι και η τελευταία της. Έκτοτε η ίδια έχει δηλώσει ότι δεν έχει καμιά διάθεση να επιστρέψει στα κινηματογραφικά δρώμενα.
Ένιωσε τόσο άβολα που αποφάσισε να αποσυρθεί στο αγρόκτημά της στο Όρεγκον, μαζί με τα νέα της ενδιαφέροντα, τη φωτογραφία και τη ζωγραφική, τα άλογα και τη φύση.
Η Νόβακ παντρεύτηκε δυο φορές: την πρώτη με τον ηθοποιό Ρίτσαρντ Τζόνσον και τη δεύτερη με τον γιατρό Ρόμπερτ Μαλόι.
Το τελευταίο χαστούκι από τον κόσμο του θεάματος, θα έρθει το 2014, όταν σε μία σπάνια δημόσια εμφάνισή της στα βραβεία Όσκαρ, θα την λοιδορήσουν για τις πλαστικές, πράγματι αποτυχημένες, που είχε κάνει στο πρόσωπό της, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ, με την ωμότητα που τον διακρίνει, θα σχολιάσει στο twitter «η Κιμ πρέπει να μηνύσει τον πλαστικό της χειρουργό».
Εκ των υστέρων βέβαια προσπάθησε να το «μαζέψει» εκφράζοντας τη λύπη του για το tweet, ωστόσο το κακό είχε γίνει.
H προσβολή του Τραμπ την καταρράκωσε ψυχολογικά, έριξε κι άλλο το ηθικό της σε μια εποχή που η ίδια αγωνιζόταν να αισθανθεί σίγουρη για τον εαυτό της και να πατήσει στα πόδια της.