Ολοκληρώνεται αυτή την εβδομάδα από τη συχνότητα της ΕΡΤ3 (Παρασκευή στις 19.00), η προβολή των επεισοδίων της σειράς ιστορικών ντοκιμαντέρ «Σε μια νέα πατρίδα», παραγωγής της καβαλιώτικης εταιρείας Gullwing.
Το ιστορικό ντοκιμαντέρ «Σε μια νέα πατρίδα» πρόκειται για μια μοναδική παραγωγή που καταγράφει για πρώτη φορά τη ζωή των προσφύγων στους τόπους εγκατάστασής τους, μετά το βίαιο εκπατρισμό τους από τις περιοχές της Μικράς Ασίας.
Μέχρι σήμερα έχουν προβληθεί έντεκα επεισόδια:
- Η αρχή του δράματος – Δείτε το trailer εδώ.
- Ορεστιάδα: Η νεότερη πόλη στην ιστορία της Ελλάδας, Αλεξανδρούπολη (Δεδέ Αγάτς): η φιλόξενη γωνιά της Ακριτικής Ελλάδας. Δείτε το trailer εδώ.
- Κομοτηνή – Ξάνθη: «Η συνύπαρξη». Δείτε το trailer εδώ.
- Καβάλα: «Η δύναμη της καπνεργασίας και της ανάπτυξης ως αιτία προσέλκυσης και εγκατάστασης των προσφύγων». Δείτε το trailer εδώ.
- Δράμα: «Παραμεθόριες προσφυγικές εγκαταστάσεις». Δείτε το trailer εδώ.
- Σέρρες – Κιλκίς: «Οι νέοι, απόκληροι ακρίτες». Δείτε το trailer εδώ.
- Θεσσαλονίκη (α’ μέρος): «Η Εγκατάσταση: Προσφυγικές εγκαταστάσεις στην Καλαμαριά και το Παλαιό Χαρμάνκιοϊ». Δείτε το trailer εδώ.
- Θεσσαλονίκη (β’ μέρος): «Το προσφυγικό αποτύπωμα: Δημιουργία νέας τάξης στην αγορά, το εμπόριο, τα γράμματα και τις τέχνες». Δείτε το trailer εδώ.
- Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Καστοριά και Φλώρινα: «Εγκατάσταση και συλλογική οργάνωση». Δείτε το trailer εδώ.
- Βέροια, Νάουσα, Γιαννιτσά, Κατερίνη: «Από τη δίνη του αυτοπροσδιορισμού στη δυναμική της ενεργητικής παρουσίας». Δείτε το trailer εδώ.
- Βόλος (Μαγνησία): «Από την τραγωδία, στην εποποιία». Δείτε το trailer εδώ.
Όσοι δεν μπόρεσαν να δουν τα επεισόδια που συγκέντρωσαν εξαιρετικές κριτικές, καθώς για πρώτη φορά παρουσιάζονται, μέσα από πλούσιο και ανέκδοτο αρχειακό υλικό, το πώς διαμορφώθηκαν οι ζωές των προσφύγων στις ελληνικές πόλεις όπου εγκαταστάθηκαν, έχουν τη δυνατότητα να τα παρακολουθήσουν στο ERTFLIX.
Αυτή την εβδομάδα προβάλλεται το 12ο επεισόδιο (τελευταίο) της σειράς με τον τίτλο: «Οι πρόσφυγες που έγιναν μετανάστες».
Λίγα λόγια για το τελευταίο επεισόδιο
Το επεισόδιο ξεκινάει με την άφιξη των προσφύγων στην Αττική και την προσωρινή εγκατάσταση τους στα απολυμαντήρια της Μακρονήσου. Αυτή η οδυνηρή εμπειρία των προσφύγων αποτυπώνεται μέσα από τις μαρτυρίες και τις προσωπικές αφηγήσεις των πρωταγωνιστών.
Στη συνέχεια παρακολουθούμε την εγκατάσταση των προσφύγων και τη δημιουργία των νέων προσφυγικών συνοικισμών, τις πρώτες επαγγελματικές τους ασχολίες αλλά και την αντιμετώπιση τους από τον ντόπιο πληθυσμό. Ακόμη παρακολουθούμε το ζήτημα της Ανταλλάξιμης Περιουσίας και τον τρόπο αξιοποίησής της.
Όλες οι δυσκολίες της προσφυγικής εγκατάστασης και η συνεπακόλουθη ανέχεια πολλές φορές ανάγκασε τους πρόσφυγες να μετακινηθούν σε άλλους τόπους, όχι μόνο εντός της ελληνικής επικράτειας, αλλά πολύ συχνά και σε χώρες του εξωτερικού προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης.
Αυτά τα βήματα των Ελλήνων μεταναστών στα πέρατα του κόσμου, όπου μάλιστα πολλές φορές από την απόλυτη φτώχεια και ανέχεια εκτοξεύτηκαν στην οικονομική κορυφή του κόσμου, θα ακολουθήσουμε στο δεύτερο μέρος του επεισοδίου.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο «ποντιακό χωριό» στο Norwalk στην Αμερική αλλά και σε πετυχημένους μετανάστες όπως ήταν ο Ηλίας Καζάν, ο Μάικλ Δουκάκης ή ακόμη και η ιστορία της ορφανής Σάνο – Θυμία Χάλο, τη μυθιστορηματική ζωή της οποίας κατέγραψε η κόρη της σε ένα πολύ πετυχημένο βιβλίο.
Το επεισόδιο κλείνει με τη μνήμη, η οποία όλα αυτά τα χρόνια όχι μόνο δεν έσβησε αλλά φαίνεται πως με τα χρόνια ισχυροποιείται ακόμη περισσότερο. Βλέπουμε πως αυτή η μνήμη λειτουργεί δημιουργικά και εμπνέει καλλιτέχνες για να δημιουργήσουν αλλά και πως παρακινεί τους ανθρώπους σε προσκυνηματικά ταξίδια στους τόπους των προγόνων ή ποιες ενέργειες κάνουν θεσμικοί φορείς για να κρατήσουν άσβεστη τη μνήμη αυτή.
Οι απόγονοι των προσφύγων χωρίς να έχουν ζήσει οι ίδιοι την προσφυγιά αισθάνονται και οι ίδιοι μέρος αυτής της κουλτούρας. Τελικά η ιστορία των προσφύγων διαμόρφωσε καθοριστικά το νέο ελληνικό κράτος και αποτέλεσε μέρος της εθνικής μνήμης.
Στο επεισόδιο μιλούν με τη σειρά που εμφανίζονται:
- Θεοδόσιος Κυριακίδης | Δρ. Ιστορίας – Συνεργάτης Έδρας Ποντιακών Σπουδών ΑΠΘ
- Βλάσης Αγτζίδης | Ιστορικός
- Αλεξάντερ Κιτρόεφ | Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας στο Κολλέγιο Haverford της Φιλαδέλφειας ΗΠΑ
- Κώστας Τσιλφίδης | Πρόεδρος Ομοσπονδίας Ποντίων ΗΠΑ – Καναδά
- Θία Χάλο | Συγγραφέας
- Γιάννης Παναγιωτίδης | Πρόεδρος Π.Σ. Ποντίων “ΑΚΡΙΤΕΣ Νέας Κρώμνης”
- Κυριάκος Λυκουρίνος | Ιστορικός Γενικών Αρχείων Κράτους
- Σοφία Αμπερίδου | Ζωγράφος
- Σοφία Τσίγγου | Προέδρος Συλλόγου Μικρασιατών Καβάλας
- Μυροφόρα Ευσταθιάδου | ΔΡ. Λαογραφίας
- κ. Ιουστίνος | Μητροπολίτης Νέας Κρήνης & Καλαμαριάς
Έπαιξε μουσική το μουσικό σχήμα “Τρίηχο”:
- Τραγούδι: Σοφία Νεοχωρίτου
- Πλήκτρα: Σωτήρης Μπέης
- Κανονάκι: Θανάσης Κουλεντιανός
Οι συντελεστές της παραγωγής
- Εκτέλεση παραγωγής: Gullwing
- Σκηνοθεσία: Δημήτρης Χατζημαλλής
- Σενάριο: Θεοδόσιος Κυριακίδης
- Δημοσιογραφική έρευνα: Βασίλης Λωλίδης
- Διεύθυνση παραγωγής: Γιώργος Κάσδαγλης
- Art Director: Παντελής Κάσδαγλης
- Διεύθυνση φωτογραφίας – Colorist: Λευτέρης Κάσδαγλης
- Εικονολήπτης: Γιώργος Λεοντάρης
- Μοντάζ: Δημήτρης Χατζημαλλής
- Πρωτότυπη μουσική: SocialProductions – Γιώργος Ξουλόγης
- Motion Graphics: Θωμάς Δουκινίτσας
- Λογιστική υποστήριξη: Γιώργος Θεοδωρίδης