Σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο της Κομισιόν θα μπορούσαν να πέσουν 1,2 τρισ. ευρώ στην αγορά από τους ιδιώτες την επόμενη δεκαετία
Σύσταση εξέδωσε χθες (30.9.25) το «κολέγιο των επιτροπών» της ΕΕ με την οποία προτείνει μαζική υιοθέτηση των ατομικών «λογαριασμών αποταμίευσης και επένδυσης» στους κλάδους που έχει ήδη υποδείξει η Κομισιόν ως πιο σημαντικούς, μεταξύ των οποίων και η άμυνα.
H σχετική σύσταση της Κομισιόν (Commission Recommendation) έχει ως στόχο την «Αύξηση της Διαθεσιμότητας Λογαριασμών Ταμιευτηρίου και Επενδύσεων (σ.σ. στην βιομηχανία της ασφάλειας – άμυνας, την πράσινη μετάβαση κλπ.) με Απλουστευμένη και Πλεονεκτική Φορολογική Μεταχείριση» στην ΕΕ.
Δηλαδή προτρέπει και άλλες χώρες – μέλη της ΕΕ να υιοθετήσουν τέτοιους λογαριασμούς δελεάζοντας τους με φορο – απαλλαγές.
Τι είναι οι «Λογαριασμοί Ταμιευτηρίου και Επενδύσεων»
Σύμφωνα με το ενημερωτικό υλικό που εξέδωσε η Κομισιόν, «οι Λογαριασμοί Ταμιευτηρίου και Επενδύσεων (SIAs) είναι λογαριασμοί που επιτρέπουν στα άτομα να επενδύουν σε χρηματοοικονομικά μέσα, όπως μετοχές, ομόλογα και επενδυτικά κεφάλαια. Οι SIAs προσφέρονται από εξουσιοδοτημένους παρόχους χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, όπως τράπεζες και διαδικτυακούς μεσίτες. Συχνά συνοδεύονται από απλοποιημένη φορολογική συμμόρφωση και φορολογικά οφέλη. Οι SIAs θα πρέπει να διακρίνονται από τους λογαριασμούς συνταξιοδότησης ή τα προϊόντα συμπληρωματικής σύνταξης, τα οποία επιτρέπουν επενδύσεις για πιο συγκεκριμένους σκοπούς (σύνταξη), αλλά συχνά περιορίζουν την ανάληψη αποταμιεύσεων μέχρι τη συνταξιοδότηση.
Εάν σχεδιαστούν σωστά, τα πλαίσια SIA μπορούν να ωφελήσουν σημαντικά τους πολίτες, προσφέροντάς τους ευκολότερη πρόσβαση σε επενδύσεις με πιο ελκυστικές αποδόσεις στις αποταμιεύσεις τους και να τους βοηθήσουν να δημιουργήσουν πλούτο πιο αποτελεσματικά με την πάροδο του χρόνου.
Τα πλαίσια SIA έχουν ήδη εισαχθεί σε ορισμένα κράτη μέλη (Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία και Σουηδία), αν και τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αυτών των πρωτοβουλιών μπορεί να διαφέρουν αρκετά σημαντικά. Άλλες χώρες της ΕΕ έχουν επίσης ανακοινώσει σχέδια για την εισαγωγή τέτοιων πλαισίων από το 2026».
«Οι Λογαριασμοί Ταμιευτηρίου και Επενδύσεων (SIAs) προσφέρουν σημαντικά πλεονεκτήματα πέρα από τα άμεσα οφέλη για τους μεμονωμένους επενδυτές. Ενισχύοντας την αυξημένη συμμετοχή του λιανικού εμπορίου στις κεφαλαιαγορές, οι SIAs μπορούν να συμβάλουν στη μεγαλύτερη, βαθύτερη και πιο ρευστή αύξηση των αγορών αυτών.
Σε ένα αισιόδοξο σενάριο, η Επιτροπή έχει εκτιμήσει ότι η μεγαλύτερη συμμετοχή του λιανικού εμπορίου στις κεφαλαιαγορές θα μπορούσε να αυξήσει τις επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία της ΕΕ κατά περισσότερο από 1,2 τρισεκατομμύρια ευρώ σε διάστημα δέκα ετών.
Ως αποτέλεσμα, οι εταιρείες της ΕΕ θα αποκτήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια, με περισσότερες επιλογές χρηματοδότησης για την υποστήριξη της ανάπτυξης και της καινοτομίας τους. Αυτό θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει καινοτόμες ΜΜΕ και εταιρείες με υψηλό αναπτυξιακό δυναμικό που χρειάζονται περισσότερη χρηματοδότηση μέσω ιδίων κεφαλαίων. Αυτό με τη σειρά του υποστηρίζει την τοπική οικονομική δραστηριότητα και τη δημιουργία θέσεων εργασίας – κάτι που μας ωφελεί όλους.
Συνολικά, οι SIAs διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, συμβάλλοντας στη μακροπρόθεσμη ευημερία τόσο για τα άτομα όσο και για την οικονομία στο σύνολό της.
Ποια είναι τα οφέλη για τους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών;
«Οι SIAs θα πρέπει να προσφέρονται από ένα ευρύ φάσμα παρόχων χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Αυτό θα ενίσχυε τον αυξημένο ανταγωνισμό στην αγορά, ο οποίος μπορεί τελικά να οδηγήσει σε καλύτερες υπηρεσίες, χαμηλότερες τιμές και ένα ευρύτερο φάσμα επενδυτικών επιλογών για τους ιδιώτες επενδυτές.
Οι πάροχοι χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μπορούν να αξιοποιήσουν αυτές τις ευκαιρίες επεκτείνοντας την πελατειακή τους βάση και προσφέροντας εξατομικευμένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που ανταποκρίνονται στις συγκεκριμένες ανάγκες των μεμονωμένων επενδυτών.
Υπενθυμίζεται στα κράτη μέλη ότι δεν πρέπει να επιβάλλουν περιορισμούς στην προσφορά SIA από παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών που εισέρχονται από άλλα κράτη μέλη, όπου κατέχουν τις κατάλληλες άδειες για τις υπηρεσίες που σκοπεύουν να παρέχουν σε σχέση με μια SIA. Ο διασυνοριακός ανταγωνισμός είναι σημαντικός για να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές έχουν τη μέγιστη επιλογή όσον αφορά την επένδυση των χρημάτων τους.
Συνοψίζοντας, η παροχή SIA προωθεί μια πιο ανταγωνιστική, χωρίς αποκλεισμούς και αποτελεσματική χρηματοπιστωτική αγορά, προσφέροντας σημαντικά οφέλη τόσο στους συμμετέχοντες στην αγορά όσο και στους επενδυτές», σημειώνει η Κομισιόν.
Περιορίζει η Επιτροπή τις επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας;
« Οι πολίτες θα έχουν πάντα τον απόλυτο έλεγχο σχετικά με το εάν θα επενδύσουν, σε ποιον οικονομικό τομέα ή προϊόντα και για πόσο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, το σχέδιο ενθαρρύνει τους παρόχους χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να παρέχουν στους πολίτες επενδυτικές επιλογές που τους επιτρέπουν να διοχετεύουν τις επενδύσεις τους στην οικονομία της ΕΕ για να συμβάλουν στις στρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ – όπως η πράσινη, η ψηφιακή, η κοινωνική, η ασφάλεια και η άμυνα. Αυτό μπορεί να διευκολύνει τους πολίτες που επιθυμούν να υποστηρίξουν αυτούς τους τομείς να το πράξουν», σημειώνει η Κομισιόν.
Ποιο είναι το εύρος των μέσων στα οποία μπορούν να επενδύσουν οι πολίτες μέσω Λογαριασμών Ταμιευτηρίου και Επενδύσεων
«Τα πλαίσια SIA θα πρέπει να παρέχουν πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, επιτρέποντας στους ιδιώτες επενδυτές να διαφοροποιήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους και να ελαχιστοποιήσουν την έκθεσή τους σε κινδύνους. Επιπλέον, και σύμφωνα με τους στόχους της Ένωσης Ταμιευτηρίου και Επενδύσεων, οι SIA θα πρέπει επίσης να προωθούν τις επενδύσεις στην πραγματική οικονομία.
Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνιστά να επιτρέπεται ένα ελάχιστο «καλάθι» περιουσιακών στοιχείων, το οποίο να περιλαμβάνει μετοχές, ομόλογα και μονάδες ή μερίδια κεφαλαίων ΟΣΕΚΑ, όλα από ένα ευρύ φάσμα εκδοτών. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να εξετάσουν την ένταξη άλλων συγκεκριμένων μέσων, όπως μονάδες ή μερίδια Ευρωπαϊκών Μακροπρόθεσμων Επενδυτικών Κεφαλαίων (ELTIF) και Λιανικών Εναλλακτικών Επενδυτικών Κεφαλαίων (AIF), ως μέρος αυτού του ελάχιστου «καλαθιού» για τους επενδυτές. Η διαθεσιμότητα τέτοιων μέσων θα μπορούσε να επιτρέψει στους ιδιώτες επενδυτές να διαφοροποιήσουν τα χαρτοφυλάκιά τους και να συμβάλουν στη χρηματοδότηση σημαντικών έργων υποδομής, καθώς και μη εισηγμένων εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων νεοσύστατων επιχειρήσεων, αναπτυσσόμενων επιχειρήσεων και ΜΜΕ.
Ωστόσο, ορισμένα πολύπλοκα και υψηλού κινδύνου μέσα, όπως ορισμένα παράγωγα και ορισμένα κρυπτονομίσματα, δεν θα πρέπει να πληρούν τις προϋποθέσεις για κατοχή σε SIAs.
Συνιστά η Επιτροπή στους πολίτες να επενδύουν σε προϊόντα υψηλού κινδύνου;
Η απάντηση που δίδει η Κομισιόν είναι αρνητική στο ερώτημα αυτό και εξηγεί «δεν συνιστούμε στους πολίτες σε τι πρέπει να επενδύσουν – επικίνδυνα ή μη. Επιπλέον, δεν ενθαρρύνουμε τους πολίτες να επενδύσουν όλες τις αποταμιεύσεις τους σε SIAs, καθώς οποιαδήποτε μορφή επένδυσης μπορεί επίσης να συνεπάγεται απώλεια χρημάτων. Οι άνθρωποι θα πρέπει να κρατούν μέρος των αποταμιεύσεών τους για απρόβλεπτα έξοδα σε μορφές που είναι εύκολα προσβάσιμες και των οποίων η αξία δεν υπόκειται σε διακυμάνσεις της αγοράς. Η διαφοροποίηση είναι το κλειδί, είτε στον τύπο των περιουσιακών στοιχείων που κατέχονται σε SIAs, είτε σε διαφορετικούς τύπους και μορφές επενδύσεων αποταμίευσης. Η επένδυση παρουσιάζει πάντα κινδύνους. Αλλά μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, με τη διαφοροποίηση των επενδύσεων, οι πολίτες μπορούν να κερδίσουν αποδόσεις που μπορούν να ξεπεράσουν τον πληθωρισμό. Η διατήρηση αποταμιεύσεων σε τραπεζικό λογαριασμό συχνά δεν έχει το ίδιο αποτέλεσμα.
Ο στόχος των SIAs είναι να παρέχουν στους πολίτες καλύτερη πρόσβαση σε επενδυτικές ευκαιρίες, σύμφωνα με το προφίλ κινδύνου και την όρεξή τους και τους οικονομικούς τους στόχους. Οι πολίτες θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ένα ευρύ φάσμα χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, ώστε να μπορούν να κατανέμουν τους κινδύνους, επιτρέποντάς τους παράλληλα να αποκομίζουν καλύτερες αποδόσεις από τις αποταμιεύσεις τους».
