Βρετανία – Εργατικοί: Το οικονομικό πρόγραμμα των πιθανών νικητών των εκλογών

Με κεντρικό άξονα της προεκλογικής τους εκστρατείας την οικονομία βαδίζουν προς τις εκλογές της 4ης Ιουλίου 2024 στη Βρετανία, Συντηρητικοί και Εργατικοί.

Με τους Εργατικούς να προηγούνται στις δημοσκοπήσεις το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στο οικονομικό πρόγραμμα που θα εφαρμόσει εφόσον κερδίσει τις εκλογές, το σημερινό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Βρετανίας.

Η Ρέιτσελ Ριβς των Εργατικών, η οποία αναμένεται να διαδεχθεί τον Τζέρεμι Χαντ στη θέση του υπουργού Οικονομικών αν κερδίσουν τις εκλογές, δήλωσε ότι οι ψηφοφόροι παραμένουν υπό οικονομική πίεση κάτω από τη διακυβέρνηση του Ρίσι Σούνακ.

Οι κυριότερες οικονομικές προτάσεις από το πρόγραμμα των Εργατικών με βάση τις οποίες θέλουν να τραβήξουν μία διαχωριστική γραμμή σε σχέση με τους Συντηρητικούς, είναι:

Φορολογία

Mε την σημερινή φορολογική επιβάρυνση στη Βρετανία να είναι η υψηλότερη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο μετά την εκτόξευση των δημόσιων δαπανών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας το 2022, ο ηγέτης των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ, απορρίπτει την πρόταση Σούνακ για μακροπρόθεσμη κατάργηση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων ως ανέφικτη, υποσχόμενος από την πλευρά του πως δεν θα αυξηθούν οι συντελεστές του φόρου εισοδήματος ή του φόρου επί των εταιρικών κερδών. Σχεδιάζει να επιβάλει φόρο προστιθέμενης αξίας στα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων και να φορολογήσει τα εισοδήματα των Βρετανών του εξωτερικού που επικαλούνται το καθεστώς του μη κατοίκου.

Δημόσιες δαπάνες

Ερχόμενοι σε αντίθεση με τους αντιπάλους τους οι οποίοι κάνουν λόγο για περικοπές δημοσίων δαπανών δεχόμενοι επικρίσεις από οικονομολόγους λόγω της κατάστασης που βρίσκονται πολλοί τομείς του Δημοσίου, οι Εργατικοί αντιτείνουν ένα πρόγραμμα βελτίωσης των δημοσίων υπηρεσιών τερματίζοντας την υποεπένδυση σε υποδομές και άλλους τομείς ζωτικής σημασίας για την ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη.

Δημοσιονομικοί κανόνες

Σε σχέση με το δημόσιο χρέος, οι Εργατικοί προαναγγέλλουν πως θα διατηρήσουν τον στόχο που έθεσε η κυβέρνηση Σούνακ για μείωση του ως ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος κατά το πέμπτο έτος των επίσημων προβλέψεων, ορίζοντας παράλληλα ότι ο κρατικός δανεισμός δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ επίσης κατά το πέμπτο έτος.

Οι Εργατικοί διευκρινίζουν ότι θα διατηρήσουν τον στόχο για το χρέος, αλλά θα εφαρμόσουν τον κανόνα του δανεισμού μόνο στις καθημερινές δαπάνες, επιτρέποντάς τους να δανείζονται περισσότερο για τη χρηματοδότηση επενδύσεων, αν και εγκατέλειψαν ένα σχέδιο δανεισμού έως και 28 δισ. λιρών ετησίως για πράσινες επενδύσεις.

Πράσινη Οικονομία

Οι Εργατικοί επιθυμούν την απαλλαγή του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής από τις ανθρακούχες εκπομπές μέχρι το 2030, πέντε χρόνια νωρίτερα από τους Συντηρητικούς, διευκολύνοντας την κατασκευή νέων χερσαίων αιολικών πάρκων, δημιουργώντας μια κρατική εταιρεία ενέργειας και ένα εθνικό ταμείο πλούτου για επενδύσεις σε πράσινες τεχνολογίες.

Ευρωπαϊκή Ένωση

Παράλληλα, ο Στάρμερ υπόσχεται να βελτιώσει τις οικονομικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2025, όταν θα αναθεωρηθεί η συμφωνία εταιρικής σχέσης Ηνωμένου Βασιλείου-ΕΕ, αλλά λέει ότι δεν θα οδηγήσει τη Βρετανία πίσω στην ενιαία αγορά ή σε τελωνειακή ένωση.

Πρόγραμμα κατασκευής κατοικιών

Καθώς οι Συντηρητικοί απέτυχαν να υλοποιήσουν τις εξαγγελίες τους προ των εκλογών του 2019 για κατασκευή 300.000 νέων κατοικιών ετησίως στην Αγγλία μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2020, οι Εργατικοί υπόσχονται να αναθεωρήσουν το σύστημα σχεδιασμού για να επιταχύνουν την κατασκευή κατοικιών και υποδομών. Σχεδιάζουν να μεταβιβάσουν περισσότερες εξουσίες στις τοπικές αρχές για να ολοκληρωθούν ταχύτερα τα έργα.

Αγορά εργασίας

Σε ό,τι αφορά την αγορά εργασίας, οι Εργατικοί σχεδιάζουν να περιορίσουν σημαντικά τις λεγόμενες συμβάσεις μηδενικών ωρών, να δώσουν στους νεοπροσλαμβανόμενους μεγαλύτερη προστασία από τις απολύσεις και να αυξήσουν τα επιδόματα ασθενείας. Δεσμεύονται να καταργήσουν τους νόμους που περιορίζουν τις συνδικαλιστικές δραστηριότητες και να προωθήσουν πιο ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας.

Αύξηση επενδύσεων μέσω της πολιτικής σταθερότητας

Βασική κατηγορία των Εργατικών κατά της κυβέρνησης των Τόρις είναι πως η βρετανική πολιτική μετά το Brexit έχει γίνει πολύ ασταθής με αποτέλεσμα χαμηλά επίπεδα επιχειρηματικών επενδύσεων. Η προοπτική μεγαλύτερης σταθερότητας υπό μια κυβέρνηση των Εργατικών -ιδιαίτερα αν κερδίσει τη μεγάλη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις- ισχυρίζονται οι ίδιοι θα μπορούσε να συμβάλλει στη μείωση της νευρικότητας των επενδυτών.