Αυξητικές διαστάσεις δείχνει να αποκτά στη Γερμανία η πτώση της δραστηριότητας στην ενεργοβόρο βιομηχανία, με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία.
Πρόκειται για τις βιομηχανίες εκείνες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στο κόστος ενέργειας, όπως τα χημικά, τα κεραμικά, το γυαλί και τα μέταλλα, δηλαδή σημαντικοί κλάδοι για μια μεγάλη οικονομία σαν τη Γερμανία.
Το 2021, αυτές οι βιομηχανίες απαιτούσαν περίπου το 77% της συνολικής ποσότητας ενέργειας που χρησιμοποιήθηκε στην ευρύτερη βιομηχανία, δημιούργησαν το 17% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας και απασχολούσαν περίπου το 15% του εργατικού δυναμικού.
Ενδεικτικό είναι ότι μετά την πτώση δραστηριότητας που προκάλεσε η πανδημία το 2020 η βιομηχανία της Γερμανίας επανήλθε το 2021 σχεδόν στα προηγούμενα επίπεδα, όμως στη συνέχεια ακολουθεί έντονα πτωτική πορεία.
Αυτό ήταν λογικό το 2022 όταν κορυφώθηκε η ενεργειακή κρίση και οι τιμές εκτοξεύτηκαν. Όμως, η παραγωγή των ενεργοβόρων βιομηχανιών στη χώρα υποχώρησε σταθερά και το 2023 παρά την εξομάλυνση των τιμών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου. Πλέον βρίσκεται σε επίπεδο 20% χαμηλότερο σε σχέση με το διάστημα 2015 – 2019. Στο ακόλουθο διάγραμμα εμφανίζεται με μπλε η παραγωγή της συνολικής βιομηχανίας και με κόκκινο της ενεργοβόρου:
Η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι οι ενεργοβόρες βιομηχανίες είναι πάρα πολύ ευαίσθητες ακόμα και στην παραμικρή άνοδο του κόστους ηλεκτρισμού και καυσίμων. Οι τιμές αυτές μπορεί να υποχώρησαν σημαντικά σε σχέση με την περίοδο της κρίσης, όμως δεν επανήλθαν ακόμα στα επίπεδα που προηγήθηκαν, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα:
Προκειμένου να στηρίξει τη βιομηχανική παραγωγή, η κυβέρνηση Σολτς εισήγαγε το Νοέμβριο ένα πακέτο 12 δισ. ευρώ που περιλαμβάνει φοροελαφρύνσεις και επιδοτήσεις για κάλυψη μέρους του ενεργειακού κόστους. Ο υπουργός ενέργειας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, προτιμούσε μια επιδότηση απευθείας στην τιμή του ηλεκτρισμού, αλλά εν τέλει επιλέχθηκε ο συγκεκριμένος μηχανισμός.
Απομένει να φανεί αν η ενίσχυση θα έχει αποτέλεσμα ώστε να ανασχέσει την πτώση της παραγωγής στους μήνες που θα ακολουθήσουν. Πάντως, το σίγουρο είναι ότι δεν αρκεί η δραστηριότητα να σταθεροποιηθεί. Χρειάζεται να επιστρέψει στα προηγούμενα επίπεδα αλλιώς μιλάμε για μόνιμη απώλεια.
Παρά τις καλές προθέσεις της κυβέρνησης, η πραγματικότητα είναι ότι πλέον το σύνολο της οικονομίας και ιδιαίτερα οι μεγάλοι καταναλωτές αερίου και ρεύματος είναι περισσότερο εκτεθειμένοι στις διακυμάνσεις των τιμών από ότι στο παρελθόν. Προκειμένου να επαναλειτουργήσουν πλήρως οι βιομηχανίες χρειάζεται μια εξομάλυνση των συνθηκών που θα τους προσφέρει την απαραίτητη ηρεμία και ορατότητα σε βάθος χρόνου. Το διεθνές περιβάλλον είναι σήμερα ακριβώς το αντίθετο, για αυτό και οι βιομήχανοι εμφανίζονται διστακτικοί να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.
Οι βιομηχανικοί σύνδεσμοι της χώρας δήλωσαν ικανοποιημένοι από το πακέτο στήριξης της κυβέρνησης, όμως παράλληλα ανήσυχοι για την πορεία της ενεργειακής πολιτικής σε ότι έχει να κάνει με την απόσυρση των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με άνθρακα και το ρόλο του φυσικού αερίου.