Σημαντικό βήμα μπρος στην διαδικασία μείωσης του δημοσίου χρέους πέτυχε η ελληνική κυβέρνηση με την πρόωρη εξόφληση των διακρατικών δανείων του Greek Loan Facility, συνολικού ύψους 5,29 δισ. ευρώ, με λήξη το 2024 και το 2025, αποκομίζοντας πολλαπλά οφέλη, καθώς «αναβαθμίζει» το προφίλ της έναντι των πιστωτών της, έχοντας παράλληλα «ξαλαφρώσει» κατά 13 δισ. ευρώ μέσα στο 2023.
Τα εν λόγω δάνεια δόθηκαν στα πλαίσια του πρώτου πακέτου διάσωσης της χώρας κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους που ταλάνισε την Ελλάδα την προηγούμενη δεκαετία.
Το πακέτο αποτέλεσε προϊόν συμφωνίας τον Μάιο του 2010, και αφορά σε δάνεια από χώρες της Ευρωζώνης στα 52,9 δισ. ευρώ και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στα 20,1 δισ. ευρώ.
Συνολικά, η Ευρωζώνη και το ΔΝΤ δάνεισαν στην Ελλάδα πάνω από 260 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης, τα οποία φυσικά συνοδεύονταν από σκληρά μέτρα μνημονιακής λιτότητας. Από πλευράς Ευρωζώνης τα περίπου 53 δισ. ευρώ που δάνεισαν τα κράτη μέλη στην Ελλάδα στα πλαίσια του GLF εκτείνονται σε λήξεις μέχρι το 2041.
Η πληρωμή της Παρασκευής, ωστόσο, δεν είναι και η μοναδική φορά που η χώρα πετά από πάνω της τα βαρίδια του χρέους νωρίτερα από το προγραμματισμένο.
Το ιστορικό πρόωρων αποπληρωμών της Ελλάδας, ξεκίνησε τον Απρίλιο 2022 με την πλήρη εξόφληση των δανείων του ΔΝΤ και συνεχίστηκε τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους με εξόφληση μέρους των ευρωπαϊκών δανείων του GLF ύψους 2,645 δισ. ευρώ.
Εν τω συνόλω, και σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό 2024, το δημόσιο χρέος θα διαμορφωθεί στα 357 δισ. ευρώ ή 160,3% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2023, έναντι 356,597 δισ. ευρώ ή 172,6% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2022, παρουσιάζοντας μείωση κατά 12,3 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2022. Το 2024 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 356 δισ. ευρώ ή 152,3% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2023.
Η τρίτη κατά σειρά πρόωρη πληρωμή από πλευράς ελληνικού δημοσίου, θεωρείται από το οικονομικό επιτελείο κρίσιμη παράμετρος για τη διαδικασία απομείωσης του δημοσίου χρέους και τους στόχους που έχουνε τεθεί, με αξιωματούχους του ΥΠΕΘΟ να τονίζουν πρόσφατα στο Reuters πως η κίνηση αναμένεται να επαναληφθεί και εντός του 2024.
Η σημασία της πρόωρης αποπληρωμής
Η χώρα από το 2018 όπου βγήκε από τα μνημόνια βασίζεται αποκλειστικά στις αγορές των ομολόγων για δανεισμό, με το πρόγραμμα της ελληνικής κυβέρνησης για το 2024 να στοχεύει σε άντληση περίπου 7 δισ. ευρώ, ενώ διαθέτει και ένα «μαξιλάρι» ρευστότητας άνω των 35 δισ. ευρώ, με «όπλα» τους υψηλούς αναπτυξιακούς ρυθμούς, τα ενισχυμένα φορολογικά έσοδα και τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Σε αυτό το πλαίσιο, και η αποπληρωμή των 5,29 δισ. ευρώ με την οποία η Ελλάδα «αποχαιρετά» το 2023, έχει την ιδιαίτερη σημασία της καθώς η χώρα μετά και από την τελευταία απόδοση της επενδυτικής βαθμίδας από την Fitch Ratings στοχεύει σε νέες αναβαθμίσεις που θα βελτιώσουν ακόμα περισσότερο το πιστοληπτικό της προφίλ, όπως άλλωστε έχει διακηρύξει σε όλους τους τόνους και η ελληνική κυβέρνηση.
Επιπλέον, και πέραν από την «έξωθεν καλή μαρτυρία» της Ελλάδας προς τις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης, ιδιαίτερα σε συνθήκες επιβράδυνσης της οικονομίας της Ευρωζώνης η προεξόφληση των χρεών μας στις δανείστριες χώρες, λειτουργεί ευεργετικά για αυτές και θεωρείται εξαιρετικά καλοδεχούμενη, ειδικά από τη Γερμανία η οποία βρέθηκε σε δημοσιονομικές «περιπέτειες» το τελευταίο διάστημα μετά από την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Καρλσρούης.