Οφειλές άνω των 18 δισ. ευρώ βρίσκονται σε τροχιά ρύθμισης μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, ενώ μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου είχαν δοθεί μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας περισσότερες από 12.000 ρυθμίσεις για οφειλές προς τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης και Δημόσιο ύψους 4,36 δισ. ευρώ.
Το τελευταίο εξάμηνο, η αποδοχή του εργαλείου του εξωδικαστικού μηχανισμού σημειώνει συνεχή υψηλά και όπως δείχνουν τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους εγκρίνονται μέσω κατά μέσο όρο 950 ρυθμίσεις οφειλών κάθε μήνα. Όσο για τις νέες αιτήσεις που μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα εκκινώντας τη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης, ξεπερνούν τις 3.500 μηνιαίως.
Τα δεδομένα αυτά αναμένεται να τρέξουν με ακόμη υψηλότερους ρυθμούς, μετά την εφαρμογή των πρόσφατων βελτιώσεων στον εξωδικαστικό μηχανισμό που ψηφίστηκαν τον Δεκέμβριο με τον νόμο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών για τα δάνεια (ν. 5072/2023).
Το μέσο κούρεμα που έχει δώσει η πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού για οφειλές προς Δημόσιο ανέρχεται σε 17,3% και για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς σε 27%. Ωστόσο, το 45% των ρυθμίσεων για οφειλές προς χρηματοδοτικούς φορείς έχουν λάβει κούρεμα μεγαλύτερο του 30%.
Το συνολικό ποσό διαγραφής οφειλών που έχουν δώσει οι ρυθμίσεις ανέρχεται σε 1,24 δις. ευρώ. Σημειώνεται ότι η εγκρισιμότητα των χρηματοδοτικών φορέων . στις προτεινόμενες ρυθμίσεις (σε πλήθος) ανέρχεται σε 75%, ενώ 68% είναι το αντίστοιχο ποσοστό βάσει οφειλών.
Σύμφωνα με την αναφορά προόδου του εξωδικαστικού μηχανισμού (Δεκέμβριος 2023), το 59% των οφειλών που βρίσκονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό αφορούν επιτηδευματίες, ενώ η πλειοψηφία των οφειλών (77%) είναι προς χρηματοδοτικούς φορείς.
Η πλειοψηφία των αιτήσεων βρίσκονται στο εύρος οφειλής 50.000 – 200.000 ευρώ. Οι οφειλές άνω του 1 εκατ. ευρώ αθροίζουν σε 16,4 δις. ευρώ και αποτελούν το 59% του συνόλου των οφειλών του εξωδικαστικού.
Οι βελτιώσεις που θεσπίστηκαν πρόσφατα στο εξωδικαστικό μηχανισμό προβλέπουν ότι:
- H πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών (τελικό ποσό αποπληρωμής, ύψος «κουρέματος», αριθμός δόσεων) που θα δίνει ο αλγόριθμος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Εξωδικαστικού, θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο).
- Ο οφειλέτης μπορεί να απορρίψει την πρόταση ρύθμισης που θα βγάλει ο αλγόριθμος της πλατφόρμας. Οι πιστωτές, όμως, αν απορρίψουν την πρόταση ρύθμισης επικαλούμενοι ότι ο οφειλέτης δεν είναι ευάλωτος, θα πρέπει να το αποδείξουν στα δικαστήρια, προσκομίζοντας στοιχεία. Η ρύθμιση αυτή συνδυάζει την προστασία για τους ευάλωτους, με πρόνοιες που επιτρέπουν τον έλεγχο ως προς το αν ο ενδιαφερόμενος είναι πράγματι ευάλωτος.
- Βελτιώνεται ο αλγόριθμος της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που βγάζει τις ρυθμίσεις και το «κούρεμα» της οφειλής. Με τη βελτίωση, το «κούρεμα» δανείου που έχει εμπράγματες εξασφαλίσεις μπορεί να αυξηθεί επιπλέον έως και κατά 28%.
- Καθορίζεται σταθερό επιτόκιο για τις ρυθμίσεις. Αυτό ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 χρόνια, θωρακίζοντας τους δανειολήπτες από το περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων που ισχύει διεθνώς. Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς σήμερα είναι euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές και γίνεται 3% σταθερό (δηλαδή το τελικό κόστος της ρύθμισης για τον οφειλέτη μειώνεται στο μισό). Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης το επιτόκιο ήταν ήδη 3% σταθερό.
- Επεκτείνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό στα πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.