Οι εξαμηνιαίες τάσεις της MRB έρχονται να επιβεβαιώσουν το πλέον παράδοξο πολιτικό σκηνικό της μεταπολίτευσης. Αυτό της κυριαρχίας του ενός κόμματος και του ενός πρωθυπουργού, δηλαδή της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το ερώτημα είναι που οφείλεται αυτό. Αιτία είναι η… ΤΊΝΑ ή η ΝΟΤΑ; Δηλαδή αιτία είναι το «There is no alternative» (TINA) ή το «None of the above» (ΝΟΤΑ). Ότι οι πολίτες πιστεύουν πως δεν υπάρχει εναλλακτική ή ότι δεν θέλουν τίποτα από τα παραπάνω. Και όπου «παραπάνω» τα κόμματα της αντιπολίτευσης, οι αρχηγοί τους και κυρίως οι… προτάσεις τους. Όπου και αν αυτές υπάρχουν.
Στις Τάσεις της MRB καταγράφονται απαντήσεις σε ένα ερώτημα που τίθεται και έχει ενδιαφέρον. Και το ερώτημα το ίδιο και οι απαντήσεις.
Το ερώτημα είναι «πόσο σας ανησυχεί ότι δεν υπάρχει ισχυρή αντιπολίτευση απέναντι στην κυβέρνηση;». Περίπου 7 στους 10, από αυτούς που θεωρούν ότι δεν υπάρχει ισχυρή αντιπολίτευση, δηλώνουν ότι ανησυχούν αρκετά έως πολύ, επηρεασμένοι –ενδεχομένως- και από το γεγονός ότι στη δημοκρατία υπάρχουν δύο πόλοι, καθώς και ότι ο ρόλος της αντιπολίτευσης, ειδικά της αξιωματικής, είναι ισχυρός και σταθεροποιητικός.
Ισως θα έπρεπε το ερώτημα να αφορά την «ικανή» και όχι την «ισχυρή» αντιπολίτευση. Διότι την προηγούμενη τετραετία υπήρξε «ισχυρή αντιπολίτευση» αφού ο ΣΥΡΙΖΑ είχε πάρει το 2019 ποσοστό της τάξεως του 31,53%. Όμως δεν αξιοποιήθηκε. Η τακτική που ακολουθήθηκε και οδήγησε στο 17,83% τον Ιούνιο του 2023 το επιβεβαιώνει. Όπως και το γεγονός ότι για πρώτη φορά το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχασε ποσοστά -και μάλιστα πολλά- και το κυβερνών κόμμα κέρδισε.
Επί της ουσίας το ζήτημα είναι να υπάρχει μια ικανή αντιπολίτευση που θα ελέγχει, θα προτείνει λύσεις (εφικτές και εφαρμόσιμες) και δεν θα πετροβολά με το γνώριμο «όχι σε όλα». Ούτε θα επιλέγει την τοξικότητα, τη διχαστική –εμφυλιοπολεμικού τύπου- ρητορική.
Κατ΄επέκταση, οι πολίτες ανησυχούν ενδεχομένως διότι δεν υπάρχει ικανή αντιπολίτευση. Όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις το θέμα δεν είναι ότι «δεν υπάρχει εναλλακτική» (ΤΙΝΑ) όταν καλούνται να δηλώσουν ποιο κόμμα θέλουν ως κυβέρνηση και ποιόν πρωθυπουργό θεωρούν καταλληλότερο. Αλλά πως «κανένα από τα παραπάνω» (ΝΟΤΑ) από τα κόμματα δεν ανταποκρίνεται στον ορισμό της ικανής αντιπολίτευσης προκειμένου να το κατοχυρώσουν στη θέση της αξιωματικής.
Όταν ένα κόμμα επιλέγεται να κυβερνήσει μια ακόμη τετραετία δεν έχει να κάνει με την απουσία εναλλακτικών. Ίσως όχι μόνο με αυτή. Έχει να κάνει και με το τι προτείνει. Η σημερινή κυβερνώσα παράταξη έχει προτείνει και έχει δεσμευθεί για μεταρρυθμίσεις. Για την ολοκλήρωση όσων ξεκίνησαν την πρώτη τετραετία και για την προώθηση νέων. Οι πολίτες τάσσονται υπερ των μεταρρυθμίσεων και της ανάπτυξης. Η σύνδεση είναι αυταπόδεικτη.
Στο πλαίσιο αυτό το «There is no alternative» μάλλον δίνει τη θέση του στο «None of the above». Αυτό θα πρέπει να το δούν τα κόμματα της αντιπολίτευσης…
Σημείωση: Το αρκτικόλεξο ΤΙΝΑ σημαίνει «There is no alternative» και χρησιμοποιείται για να δηλώσει τον ισχυρισμό της Θάτσερ ότι η οικονομία της αγοράς είναι το καλύτερο, σωστό και μοναδικό σύστημα που λειτουργεί, και αυτή η συζήτηση για αυτό έχει τελειώσει. Βέβαια χρησιμοποιείται πλέον σε πολλές περιπτώσεις και στην πολιτική και όχι μόνο. Το αρκτικόλεξο ΝΟΤΑ (None of the above) προκύπτει από την απόφαση της Ινδίας να δώσει και αυτή την εναλλακτική στους ψηφοφόρους της που θέλουν να εκδηλώσουν την αντίθεσή τους σε κόμματα και πρόσωπα κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας.