Υπόσχονται υγεία, ευεξία, καλή πνευματική και φυσική κατάσταση. Τι όμως, απ’ όλ’ αυτά, ισχύει στην πραγματικότητα;
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με τα μεγάλα ωράρια και τις πολλές μετακινήσεις εξαντλητικοί δεν αφήνει πολλά χρονικά περιθώρια για να ασχοληθούμε με την διατροφή μας. Επιπλέον η κάλυψη των αναγκών με έτοιμο φαγητό κάνει τα πράγματα πιο δύσκολα αφού τα τρόφιμα αυτά δεν είναι ότι καλύτερο από πλευράς ποιότητας.
Και η ίδια η διατροφή όμως δεν είναι απλή υπόθεση. Αρκεί να κοιτάξει κανείς την diaτροφική πυραμίδα για να δει ότι χρειαζόμαστε μια μεγάλη γκάμα τροφίμων, τον καταμερισμό τους σε αρκετά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας και την πρόσληψη τους σε σωστές αναλογίες.
Την ανάγκη αυτή για σωστή διατροφή έρχονται να καλύψουν τα συμπληρώματα διατροφής που αποτελούν μέρος του σύγχρονου μάρκετινγκ για υγεία, ευεξία, καλή πνευματική και φυσική κατάσταση και φυσικά κατανάλωση προϊόντων. Και το κάνουν με το χειρότερο δυνατό τρόπο! Ας δούμε γιατί:
Ποιά είναι τα είδη συμπληρωμάτων διατροφής
Τα συμπληρώματα διατροφής ταξινομούνται σε δυο μεγάλες κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει όλα εκείνα τα προϊόντα που απευθύνονται στον απλό καθημερινό άνθρωπο (πολυβιταμίνες, ενεργειακά ποτά, καφεϊνούχα αναψυκτικά). Τα σκευάσματα αυτά βρίσκονται συνήθως σε φαρμακεία, αλλά και σε κάποια καταστήματα υγιεινής διατροφής που είναι εγκεκριμένα από τον Ε.Ο.Φ., ή είναι γνωστοποιημένα σε αυτόν. Θεωρητικά συμπληρώνουν τη διατροφή του πολυάσχολου ανθρώπου που δεν προλαβαίνει να τραφεί σωστά και χρειάζεται extra τόνωση, αλλά πολλές φορές πρόκειται για μια ακριβή lifestyle συνήθεια.
Η δεύτερη κατηγορία, και περισσότερο αμφιλεγόμενη, αφορά τα σκευάσματα που απευθύνονται κυρίως σε αθλητές (κρεατινή, φυσικά ορμονοδιεγερτικά, πρωτεΐνες, προϊόντα για γρήγορη αποκατάσταση). Τα σκευάσματα αυτά τα βρίσκει κανείς σε ειδικά καταστήματα η σε φαρμακεία(η πώληση στα γυμναστήρια έχει πλέον απαγορευτεί). Η βασική παρανόηση με αυτή την κατηγορία είναι ότι αφορά άτομα που ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό και όχι άτομα που έχουν τη γυμναστική σαν χόμπι. Θεωρητικά δηλαδή δημιουργούν υπεραθλητές η στη χειρότερη απλούς πρωταθλητές! Στην πραγματικότητα όμως είναι χρήσιμα σε ορισμένες μόνο περιπτώσεις (αθλητές, ασθενείς, άτομα με διατροφικές διαταραχές). Αποτελούν συμπληρωματικά γεύματα και η δράση τους δεν πρέπει να συγχέεται με τη δράση αναβολικών. Πολλά, όμως, από αυτά δεν έχουν έγκριση Ε.Ο.Φ.
Οι κίνδυνοι από τα συμπληρώματα
Όσοι χρησιμοποιούν συμπληρώματα διατροφής σε συστηματική βάση θα πρέπει να ξέρουν ότι υπάρχει κίνδυνος να επιβαρύνουν τον οργανισμό τους μεγαλύτερες ποσότητες συγκεκριμένων συστατικών από αυτές που μπορεί να ανεχθεί.
Αν κάποιος λοιπόν «προμηθεύεται» συμπληρώματα διατροφής θα πρέπει να ακολουθεί πιστά της οδηγίες χρήσης τους, όπως αυτές αναγράφονται στα φυλλάδια που συνοδεύουν τα προιόντα, ούτως ώστε να μην υπερβεί τα επίπεδα ασφάλειας που θα μετατρέψουν το κατά τα άλλα καλό προιόν σε τοξικό. Για παράδειγμα σε πρόσφατες έρευνες στον Καναδά, από 1530 που έπαιρναν βιταμίνη Α, 8 γυναίκες ήταν πάνω από το όριο με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από βλάβες στο συκώτι. Οι εξετάσεις για Β6 έδειξαν ότι από το ίδιο δείγμα, 17 άτομα είχαν υψηλότερα από το ανώτατο επιτρεπτό επίπεδα και είχαν κίνδυνο να αναπτύξουν ασθένειες του νευρικού συστήματος.
Το παράδειγμα αυτό είναι ενδεικτικό για μια φαινομενικά αβλαβή κατηγορία όπως είναι οι πολυβιταμίνες. Οι επιπτώσεις από την απρόσεκτη και αλόγιστοι χρήση π.χ. ορμονοδιεγερτικών μπορεί να είναι πολλαπλάσιες.
Σίγουρα οι άνθρωποι που γυμνάζονται πολύ σκληρά θα πρέπει να καταφύγουν σε κάποιου είδους συμπληρωματική διατροφή για το διάστημα της υπερπροσπάθειας τους και μόνο. Σε καμία περίπτωση τα συμπληρώματα δεν αποτελούν τρόπο ζωής και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη καθημερινή διατροφή. ’λλωστε το πρότυπο του γορίλα που κυκλοφορεί με ένα σέικερ πρωτεΐνης στο χέρι δεν είναι πλέον και τόσο αποδεκτό.
Κανένα συμπλήρωμα δεν μπορεί να μας κάνει πιο δυνατούς ή πιο υγιείς. Μόνος δρόμος είναι η σωστή διατροφή και η άθληση. Ας μάθουμε λοιπόν να αθλούμαστε σωστά και συστηματικά.