Πρώην υπουργός Οικονομικών με μακρά ακαδημαϊκή πορεία, ΠΑΟΚτσής και ατακαδόρος. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι ο δεύτερος που διεκδικεί την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας ξεκινήσει τα πρώτα του βήματα από τη δεκαετία του ’90 στον Συνασπισμό και φτάνοντας μέχρι την «καυτή καρέκλα» των διαπραγματεύσεων του 2015.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος ανακοίνωσε σήμερα (14.7.2023) την υποψηφιότητά του για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ και αποτελεί το δεύτερο στέλεχος της (μετά το Σεπτέμβρη του ’15) κυβέρνησης Τσίπρα που το κάνει, μετά την Έφη Αχτσιόγλου.
«Συνέχεια και τομή», αυτό είναι το δίπολο που ανακοίνωσε ο ίδιος ότι θα βασιστεί η υποψηφιότητά του.
«Η συνέχεια είναι η παρακαταθήκη του Αλέξη Τσίπρα και ό,τι καταφέραμε στον ΣΥΡΙΖΑ μαζί και στην αντιπολίτευση και στην κυβέρνηση».
«Τομή», πρόσθεσε ο κ. Τσακαλώτος, «γιατί όταν έχεις χάσει με τέτοια διαφορά προφανώς είναι πράγματα που δεν έχεις κατανοήσει και δεν έκανες καλά». «Ίσως δεν πείσαμε με τις προτάσεις και τις παρεμβάσεις μας», σχολίασε.
Γιος Έλληνα ναυπηγού και με καταγωγή από την Πρέβεζα, ο 63χρονος σήμερα Ευκλείδης Τσακαλώτος γεννήθηκε και έζησε στο εξωτερικό, πριν εγκατασταθεί στην Ελλάδα για να ασχοληθεί με την πολιτική αλλά και την ακαδημαϊκή του πορεία.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος γεννήθηκε το 1960 στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας και μεγάλωσε στο Λονδίνο. Σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες στα πανεπιστήμια του Σάσεξ και της Οξφόρδης ενώ είναι καθηγητής Οικονομικών στο ΕΚΠΑ από το 2010.
Στο ξεκίνημα των σπουδών του γνώρισε και τη σύζυγό του, την Χέδερ Γκίμπσον, με την οποία παντρεύτηκαν και έκαναν 3 παιδιά. Η κα Γκίμπσον κατάγεται από τη Σκωτία, είναι οικονομολόγος και διευθύντρια του Τμήματος Ερευνών της Τράπεζας της Ελλάδος.
Από το ξεκίνημα της ακαδημαϊκής του πορείας ήρθε σε επαφή με Έλληνες που πρωταγωνίστησαν τα επόμενα χρόνια στην πολιτική σκηνή της χώρας. Μεταξύ αυτών και ο Γιάννης Στουρνάρας, ο σημερινός διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και υπουργός Οικονομικών από το 2012 έως το 2014 στην κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου.
Η πολιτική του πορεία
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μετακόμισε στην Ελλάδα το 1993, σε ηλικία 33 ετών και αμέσως ξεκίνησε μαθήματα ελληνικών, γιατί μιλούσε με βαριά σκωτσέζικη προφορά. Γνωστός για τις ριζοσπαστικές ιδέες του, εντάχθηκε στον Συνασπισμό, με τον οποίο κατέβηκε στις εκλογές του 2004 ως υποψήφιος βουλευτής.
Παρέμεινε στο δυναμικό του κόμματος και εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Β΄ Αθηνών στις εκλογές του Μαΐου 2012. Επανεξελέγη τον Ιούνιο του 2012, στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 και από τότε αποτελεί ένα από τα πρωτοκλασάτα στελέχη της Κουμουνδούρου.
Έφτασε να γίνει και υπουργός Οικονομικών την περίοδο μετά το δημοψήφισμα, όντας ο διάδοχος του Γιάνη Βαρουφάκη ενώ ήδη ήταν επικεφαλής της ομάδας διαπραγμάτευσης της Ελλάδας με τους εταίρους για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους.
Ο Γιάνης Βαρουφάκης είχε παραιτηθεί από το υπουργείο Οικονομικών μετά το δημοψήφισμα του 2015 και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος «επιστρατεύτηκε» για την «καυτή καρέκλα» της εποχής, καθώς ήταν γνωστός για τη σύμπνοια ιδεών που είχε με τον προκάτοχό του, ωστόσο η πιο ήπιων τόνων προσέγγισή του βοήθησε στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές.
Ως υπουργός Οικονομικών, ήταν μαζί με τον Αλέξη Τσίπρα στη 17ωρη διαπραγμάτευση, στη δραματική Σύνοδο Κορυφής μετά το δημοψήφισμα και τη συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο.
Το 2020, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε φτάσει κοντά στη ρήξη με τον Αλέξη Τσίπρα γιατί είχε διαφωνήσει με τον χαρακτηρισμό «πολιτικός απατεώνας» που είχε πει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ για τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Μια ανάρτηση ενός παλιότερου κειμένου στο Facebook προκάλεσε αντιδράσεις, με κορυφαία στελέχη του κόμματος, όπως η αδερφή του Αλέξη Τσίπρα, Ζανέτ, να ζητούν την παραίτησή του και τον Παύλο Πολάκη να τον “καρφώνει” με αναρτήσεις στο Facebook.
Η Σκάρλετ Γιόχανσον και ο Ρίτσαρντ Γκιρ
Εκτός από το πολιτικό του έργο και τα βιβλία που έχει γράψει, είναι γνωστός και για το χιούμορ του, που το επιστρατεύει και στη Βουλή. Στην ιστορία έχει μείνει ο παραλληλισμός του ραντεβού που θα ήθελε με τη γνωστή ηθοποιό, Σκάρλετ Γιόχανσον, και τα χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα που είχε δηλώσει ότι θέλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το 2017, μιλώντας στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για το αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήθελε χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, ο τότε υπουργός Οικονομικών είχε πει: «Όντως, ο κ. Μητσοτάκης έχει πει 2% όπως κι εγώ θα ήθελα να βγω για κοκτέιλ με την Σκάρλετ Γιόχανσον. Να με συμπαθάτε. Πολλά πράγματα μπορεί να θέλουμε στη ζωή».
Η ατάκα του έφτασε μέχρι την ίδια τη Σκάρλετ Γιόχανσον, η οποία γέλασε όταν την άκουσε και σχολίασε «είναι ενδιαφέρον. Δεν περίμενα ποτέ ότι θα γίνω θέμα στην ελληνική Βουλή».
Όμως, δεν υπήρξε μόνο η Σκάρλετ Γιόχανσον στο… ρεπερτόριο του Ευκλείδη Τσακαλώτου, αφού είχε χαρακτηρίσει ως «πρώιμο Ρίτσαρντ Γκιρ» τον πρώην υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα. Στα λεγόμενα του κ. Σταϊκούρα, ότι «δεν υφίσταται προστασία πρώτης κατοικίας από το 2019», ο κ. Τσακαλώτος απάντησε έξαλλος:
«Το ψέμα που λέτε δεν βοηθάει ούτε την οικονομική σας πολιτική ούτε τη Δημοκρατία. Είναι απαράδεκτο αυτό που κάνετε. Είναι ένα νομοσχέδιο, που στο Pretty Woman έλεγε ο Ρίτσαρντ Γκιρ πριν τον πείσει η Τζούλια Ρόμπερτς, ότι ο ρόλος του ήταν να ρευστοποιεί επιχειρήσεις. Εσείς είσαστε στον πρώιμο Ρίτσαρντ Γκιρ, δεν έχει περάσει η Τζούλια Ρόμπερτς από εσάς».
Ο ΠΑΟΚ και η σχέση με το ποδόσφαιρο
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει δηλώσει ότι είναι φίλος του ΠΑΟΚ και μάλιστα έχει τραγουδήσει και το σύνθημα «Μάικλ Τζάκσον ζεις, για πάντα ΠΑΟΚτζής», σε συνέντευξή του στο Gazzetta. Η αδυναμία του στην ομάδα της Θεσσαλονίκης έχει ξεκινήσει από τα παιδικά του χρόνια, με τον ίδιο να δηλώνει γελώντας:
«Μεγάλωσα στην Αγγλία και ερχόμουν στην Ελλάδα μόνο τα καλοκαίρια, ένα μήνα στη μια γιαγιά στην Πρέβεζα, ένα μήνα στην άλλη γιαγιά στη Θεσσαλονίκη. Όλοι οι φίλοι, οι φίλες της μάνας μου ήταν με τον ΠΑΟΚ, με πήγαιναν στα φιλικά… κόλλησα τον ιό».
Την παρουσία του σε παιχνίδι του ΠΑΟΚ είχε σχολιάσει, με χιούμορ και ο Αλέξης Τσίπρας σε μια αντιπαράθεση που ξέσπασε στη Βουλή το 2017 και στα αρνητικά σχόλια της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης της ΝΔ, καταλογίζοντας αστειευόμενος την ήττα των Θεσσαλονικών στο ματς με τη Σάλκε.
«Γιατί δεν λέτε ευθέως αυτά που θέλετε να πείτε;» είχε πει ο Αλέξης Τσίπρας, προσθέτοντας «εκτός κι αν αυτό που θέλετε να του καταλογίσετε και εκεί θα συμφωνήσω μαζί σας είναι ότι ο κ. Τσακαλώτος είναι γκαντέμης και χθες ο ΠΑΟΚ έχασε 3-0. Σε αυτό μάλιστα να συμφωνήσω μαζί σας».
Όμως, αυτές δεν ήταν οι μοναδικές φορές που ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε δηλώσει στη Βουλή ότι είναι ΠΑΟΚ. Όταν ερωτήθηκε στη Βουλή το 2018 από τον βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Γιάννη Κουτσούκο, σχετικά με την επιλογή του Φραγκίσκου Κουτεντάκη στο Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, είχε πει:
«Η Αριστερά και οι ΠΑΟΚτσήδες έχουν ένα κοινό. Είναι μεγαλόκαρδοι. Δεν έχουν μικροπρέπεια. Ως ΠΑΟΚτσής εγώ μπορώ να δεχθώ ότι ο καλύτερος πασαδόρος στην ιστορία του ελληνικού βόλεϊ ήταν ο Σάκης Μουστακίδης. Έδινε τις καλύτερες πάσες και κάρφωναν οι άλλοι. Ο Κουτσούκος είναι ο Μουστακίδης του ΠΑΣΟΚ. Μου έδωσε την καλύτερη πάσα για να καρφώσω».
Στον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα
Πλέον, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος κατεβαίνει ως υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, μετά την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα και την υποψηφιότητα της Έφης Αχτσιόγλου.
Κατά τη διάρκεια της ανακοίνωσης της υποψηφιότητάς του, ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε ότι στις εκλογές «είχαμε μια θολή ταυτότητα» και ότι «το στίγμα του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ξεκάθαρο σε αυτές τις εκλογές».
Πρόσθεσε, μεταξύ άλλων, ότι η Αριστερά θέλει να βοηθήσει τον κόσμο να είναι καλύτερη η ζωή τους και πως στη διαπραγμάτευση υπό τον Αλέξη Τσίπρα «αποδείξαμε ότι μπορούμε να το κάνουμε».
«Στόχος να δώσουμε δύναμη στον κόσμο», επεσήμανε, μιλώντας για τις μάχες -κινηματικές, πολιτικές, προγραμματικές- που πρέπει να δοθούν.