Ικανοποίηση επικρατεί στην κυβέρνηση, στον απόηχο της επίσκεψης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα.
Το νέο… πρόσωπο που παρουσίασε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν γέννησε προσδοκίες για μια νέα σελίδα στις σχέσεις των δύο χωρών, ωστόσο η κυβέρνηση δεν εφησυχάζει.
Την εικόνα ότι η Άγκυρα κάνει μία… διορθωτική στροφή αυτή τη χρονική στιγμή στη σχέση της με την Ελλάδα, ενίσχυσαν δύο δεδομένα:
Πρώτον, ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν απάντησε όταν ο ο πρωθυπουργός προσδιόρισε με σαφήνεια ως μουσουλμανική τη μειονότητα στη Θράκη, βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης.
Δεύτερον, το γεγονός ότι ο Ερντογάν απέφυγε να θέσει στο τραπέζι τα θέματα που παγίως εγείρει για το Αιγαίο ή για το Κυπριακό.
Η αποκωδικοποίηση της Αθήνας
Επιχειρώντας να αποκωδικοποιήσουν τη στάση Ερντογάν, διπλωματικοί κύκλοι τη συνδέουν με την απομόνωση του Τούρκου Προέδρου από τη Δύση, αλλά και την οικονομική κρίση στη γειτονική χώρα.
Μέσω της Ελλάδας θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στην Ευρώπη και πέραν αυτής, ότι η Τουρκία υιοθετεί πλέον μία πιο μετριοπαθή στάση, εκτιμούν διπλωματικοί κύκλοι. Είναι άλλωστε πολύ νωπές ακόμη οι άσχημες εντυπώσεις που είχε δημιουργήσει στην κοινή συνέντευξη τύπου με τον Καγκελάριο Σόλτς, στην πρόσφατη επίσκεψη του στη Γερμανία.
Επιπλέον, οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος «γνωρίζει πολύ καλά ότι για προσέγγιση με την Ευρώπη και τους επενδυτές που εδρεύουν στα κράτη – μέλη, είναι προαπαιτούμενο οι σχέσεις καλής γειτονίας και ηρεμίας με την Ελλάδα».
Στα επόμενα βήματα… η «βαριά» ατζέντα;
Οι συμφωνίες και τα μνημόνια συνεργασίας που υπογράφηκαν χθες, ανοίγουν το δρόμο για την εντατικοποίηση των συζητήσεων επάνω στη λεγόμενη «βαριά» ατζέντα των ελληνοτουρκικών διαφορών δηλώνουν πηγές με γνώση των θεμάτων, δίνοντας έμφαση και στην επίσκεψη Μητσοτάκη την άνοιξη στην Άγκυρα.
Τι προβλέπει η Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας
Στο Μέγαρο Μαξίμου δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στη Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας των Αθηνών. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα σημαντικό κείμενο, καθώς είναι η πρώτη φορά που Ελλάδα και Τουρκία – με τις υπογραφές του Πρωθυπουργού της Ελλάδας και του Προέδρου της Τουρκίας δεσμεύονται σε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας και σε «ήρεμα νερά», δηλώνουν κυβερνητικές πηγές.
Σύμφωνα με πληροφορίες, Μητσοτάκης και Ερντογάν έχουν ζητήσει από όλους τους υπουργούς για οποιαδήποτε δήλωση αναφορικά με τα Ελληνοτουρκικά, να έχουν πριν συνεννόηση με τον υπουργό Εξωτερικών, ώστε να αποφευχθεί οποιοσδήποτε κίνδυνος για την διατάραξη αυτού του θετικού κλίματος στις σχέσεις των δύο χωρών.
Ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας
Η Διακήρυξη προβλέπει ανοιχτούς δίαυλους επικοινωνίας σε κάθε επίπεδο, ενώ δίνεται έμφαση στην αποφυγή συγκρουσιακών καταστάσεων και δυνητικής κλιμάκωσης.
Επιπλέον καθορίζει τις αρχές και τα ορόσημα του ελληνοτουρκικού διαλόγου και των επαφών στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο: Πολιτικός διάλογος (για θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, στον οποίο εντάσσονται οι διερευνητικές επαφές), «θετική» ατζέντα (η οποία διαρκώς θα εμπλουτίζεται), Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (στα οποία συμπεριλαμβάνονται και μέτρα για τη μείωση “αδικαιολόγητων πηγών έντασης. καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές”).
«Η Διακήρυξη δεν αναιρεί τις νομικές θέσεις»
Η Διακήρυξη των Αθηνών εκτιμάται ότι έχει ιδιαίτερο πολικό βάρος αλλά όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, σε καμία περίπτωση «δεν αναιρεί τις νομικές θέσεις των δύο χωρών».
Παράλληλα τονίζουν τη σημασία της δέσμευσης της Τουρκίας στους στόχους του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και της φιλικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών για την επίλυση όποιας διαφωνίας προκύψει με την Ελλάδα.
«Υπάρχει σαφής αναφορά στη δέσμευση αποφυγής δηλώσεων και ενεργειών που υπονομεύουν το πνεύμα και το γράμμα της Διακήρυξης ή θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή» σημειώνουν οι ίδιες πηγές.