Το πρώτο βήμα έγινε, αλλά το δεύτερο – και σημαντικότερο – θα κριθεί σήμερα. Η ελληνική πλευρά κατάφερε να συμπεριληφθεί στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ η τουρκική προκλητικότητα και το θέμα θα συζητηθεί κατά τη σημερινή συνεδρίαση των ηγετών, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιμένει ότι η συνέπεια της Τουρκίας ως προς τις προκλήσεις και την παραβατική της συμπεριφορά θα πρέπει να οδηγήσει σε… συνέπειες με ευρωπαϊκή «βούλα».
Πρακτικά, όπως έγραψε και χθες το newsit.gr, η Αθήνα αναμένει αφενός να υπάρξει μια ρητή και σκληρή καταδίκη της Τουρκίας και μια λεκτική κλιμάκωση εν συγκρίσει με το κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου. Αφετέρου να τεθεί από τη Σύνοδο Κορυφής ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τις κυρώσεις με τις οποίες απειλείται η Άγκυρα και να αποδείξει έτσι η ΕΕ ότι είναι έτοιμη να προχωρήσει στην εφαρμογή αυτών των κυρώσεων ακόμη και πριν από το Δεκέμβριο που είχε δοθεί στην Τουρκία αρχικά ως προθεσμία, εφόσον η γείτονα επιμείνει σε προκλήσεις και μονομερείς ενέργειες.
Η προοπτική αυτή, ωστόσο, φαίνεται ότι προσκρούει σε δύο εμπόδια: στην τάση που εκφράζει κυρίως η Γερμανία να κρυφτούν τα «σκουπίδια» κάτω από το χαλί και να μην ανοίξει θέμα κυρώσεων και στη λεγόμενη «γραφειοκρατία των Βρυξελλών», η οποία προδιαθέτει αρνητικά για την έκβαση της υπόθεσης ακόμη και στην περίπτωση που πράγματι θα οριστικοποιηθούν και θα δρομολογηθούν οι κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας.
Στην πράξη πάντως, η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν αποτελεί μεμονωμένο ζήτημα μιας ελληνοτουρκικής διένεξης, αλλά συνιστά ευρύτερο πρόβλημα για τις σχέσεις της Ευρώπης με την Τουρκία – είναι, δηλαδή, ζήτημα ευρωτουρκικό. Και γι’ αυτό ακριβώς, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, θα πρέπει να τοποθετηθούν με σαφήνεια οι εταίροι στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες τους απέναντι στην Άγκυρα και τις προκλήσεις και παραβατικές συμπεριφορές της.
«Η υπομονή εξαντλήθηκε, γιατί η Ευρώπη εξαπατήθηκε από την Τουρκία», δήλωσε χαρακτηριστικά στον AΝΤ1 ο Στέλιος Πέτσας, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να ερμηνεύει και το λεγόμενο «καρότο και μαστίγιο»: ή να πάρει η Τουρκία την οικονομική ενίσχυση που έχει λαμβάνειν από τις Βρυξέλλες και να συμμορφωθεί με τη διεθνή νομιμότητα ή να υποστεί κυρώσεις.
Υπό αυτό το πρίσμα, ο διπλωματικός μαραθώνιος της ελληνικής πλευράς και η εκστρατεία πειθούς που έχει ξεκινήσει για το δίκαιο των ελληνικών θέσεων θα συνεχιστούν έως την τελευταία στιγμή, με την παράλληλη προειδοποίηση πως απευθείας διάλογος Ελλάδας-Τουρκίας δεν μπορεί να υπάρξει υπό το καθεστώς απειλών και εκβιασμών, ακόμη και σε επίπεδο διερευνητικών επαφών – το γνωστό «σταματούν οι προκλήσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις», δηλαδή, και εν προκειμένω ν’ αποχωρήσει το Oruc Reis.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήδη ενημέρωσε σχετικά τους ομολόγους του και τους αρχηγούς κομμάτων που ανήκουν στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, με τον πρόεδρο του ΕΛΚ, Ντόναλντ Τουσκ να τονίζει πως πρέπει να μπουν όρια στη συμπεριφορά της Τουρκίας. Αυτό ακριβώς, δηλαδή, που επιδιώκει η ελληνική πλευρά από την ΕΕ και αναμένει την αποτύπωσή του στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.
Η Αθήνα διαβάζει, εξάλλου, ως «πολύ σημαντική εξέλιξη» τις δηλώσεις των υπουργών Εξωτερικών Γαλλίας και Γερμανίας, οι οποίοι έθεσαν ένα στενό χρονικό περιθώριο στην Τουρκία για να εγκαταλείψει την τακτική των προκλήσεων και να ξεκαθαρίσει τη θέση της. Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι οι δηλώσεις αυτές είναι απόρροια των διπλωματικών κινήσεών τους και τα απτά αποτελέσματα που αυτές φέρνουν, ιδίως δε την επισήμανση ότι πρόκειται για ένα ευρωτουρκικό και όχι για ένα ελληνοτουρκικό ζήτημα.