«Ζω στη Σκόπελο πάνω από 35 χρόνια και τίποτα δεν έχει καταφέρει να γκρεμίσει μέσα μου τα προτερήματα των ανθρώπων εδώ και ιδιαίτερα το πιο όμορφο και σπουδαίο απ’ αυτά, τη φιλοξενία, τόσο σπάνια σήμερα σε αυτόν τον κόσμο του αποκλεισμού και της απόρριψης του άλλου, του διαφορετικού». Μ’ αυτά τα λόγια, ο Marc Held (Μαρκ Ελντ), ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της σύγχρονης ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής και του ντιζάιν, περιγράφει τη σχέση του με τη μαγευτική πρωτεύουσα των Σποράδων, της οποίας αποτελεί πλέον – δικαιωματικά – επίτιμος δημότης.
Άλλωστε, για τον Μαρκ Ελντ, το να γίνει επίτιμος δημότης Σκοπέλου ήταν απλώς «το κερασάκι στην τούρτα», καθώς η «ιστορία αγάπης με τη χώρα σας είναι πολύ παλιά», όπως εξηγεί ο γάλλος αρχιτέκτονας, σχεδιαστής, φωτογράφος και συγγραφέας.
Πρότυπό του ο Μάρκος Βαφειάδης
Ακόμη και το μικρό όνομά του, το Μαρκ, δεν παραπέμπει στο Μαρσέλ που τού έδωσαν οι γονείς του αλλά στον …Μάρκο Βαφειάδη. «Γνωρίζετε ότι στο τέλος του πολέμου, το 1944, όταν ο πατέρας μου άφηνε την Αντίσταση και το αντάρτικο, όπου είχε προσχωρήσει ως σύνδεσμος – 11χρονο παιδί ήμουν τότε – είχα ως πρότυπο τον Μάρκο Βαφειάδη, τον ήρωα που συνέχισε στα βουνά τον αγώνα κατά του φασισμού; Γνωρίζετε ότι άλλαξα το επίσημο όνομά μου εκείνη την εποχή από Μαρσέλ σε Μαρκ, προς τιμήν του;», έλεγε λίγο καιρό πριν στην τελετή αναγόρευσής του σε επίτιμο δημότη Σκοπέλου.
Αποκάλυψε ακόμη πως «τον καιρό των συνταγματαρχών στην Ελλάδα, πολλοί μετανάστες ζούσαν στο τότε φιλόξενο Παρίσι», η Μελίνα Μερκούρη έμενε σε απόσταση αναπνοής απ’ αυτόν και το βιβλίο του Στρατή Τσίρκα «Ακυβέρνητες Πολιτείες» βρισκόταν ήδη στο κομοδίνο του από τότε, ανάμεσα σε άλλα βιβλία.
Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του ’80 όταν ο Μαρκ Ελντ, ο άνθρωπος που σχεδίασε το σεκρετέρ του Φρανσουά Μιτεράν στο Μέγαρο των Ηλυσίων, έβαλε την υπογραφή του στην περίφημη πολυθρόνα Culbuto της Knoll, αλλά και την προσωπική του πινελιά στο σύμπλεγμα κτιρίων της IBM στο Μονπελιέ, ο άνθρωπος που έχει αφήσει το προσωπικό του αποτύπωμα στο αρχιτεκτονικό τοπίο της Σκοπέλου, ερχόταν μαζί με τη σύζυγό του, τη Βίλμα, στο νησί «για να ζήσουμε και να ριζώσουμε εδώ κι ως φαίνεται δεν ήταν τυχαίο».
Μέσα από τη συχνή συναναστροφή τους ως τουρίστες, μαγεμένοι από τις ομορφιές του νησιού, το ζεύγος Ελντ συναντούσε πολλούς από τους κατοίκους του νησιού, στους οποίους, όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διάσημος Γάλλος αρχιτέκτονας βρήκαν στοιχεία μιας ξεχωριστής αυθεντικότητας.
«Αυθεντικοί, λιτοί, γεμάτοι χιούμορ και χαρά για τη ζωή, πιστοί στη φιλία, απρόθυμοι στην εξουσία, αλλά παθιασμένοι με την εφευρετικότητα και πάνω απ’ όλα ανοιχτοί στους άλλους, αυτοί οι “ναυτικοί – αγρότες”, αυτοί οι τεχνίτες και μαζί τους οι θαρραλέες γυναίκες του νησιού, μού θύμιζαν τον αγαπημένο κόσμο της παιδικής μου ηλικίας στην γαλλική επαρχία», περιγράφει, μιλώντας για τους ντόπιους, οι οποίοι ως αντίδωρο της προσφοράς του στο νησί της Σκοπέλου τον τίμησαν σε μια όμορφη εκδήλωση.
Ο καλύτερος πρεσβευτής της Σκοπέλου
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την απόφαση του Δήμου Σκοπέλου να ανακηρύξει τον Μαρκ Ελντ επίτιμο δημότη του νησιού, ο δήμαρχος Σταμάτης Περίσσης εξηγεί πως η μέχρι σήμερα δράση του Γάλλου αρχιτέκτονα αλλά και το γεγονός ότι πάντα προωθεί σε συνεντεύξεις και δημόσιες τοποθετήσεις του τα θετικά της Σκοπέλου, τους έκανε να σκεφτούν ότι «αξίζει να ονομαστεί επίσημα Σκοπελίτης …και με τη βούλα».
«Τον γνώρισα στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν έγινα για πρώτη φορά δήμαρχος στο νησί μας. Τον γνώρισα ως έναν Γάλλο εκκεντρικό αρχιτέκτονα που έχτισε ένα σπίτι πάνω σ’ ένα ρήγμα του σεισμού του ’64-’65 στο χωριό Παλιό Κλήμα. Με κάλεσε στο σπίτι του, γνωριστήκαμε κι έκτοτε συνεργαστήκαμε πολύ στενά σε όλες τις δράσεις που γίνονταν στο νησί», θυμάται για τη γνωριμία τους ο κ. Περίσσης.
Πράγματι, ο Μαρκ Ελντ ανακαίνισε μια παλιά αγροικία στο εγκαταλελειμμένο από τους σεισμούς χωριό του Παλαιού Κλήματος, ενώ στη συνέχεια ασχολήθηκε με τον σχεδιασμό, την κατασκευή και την επίπλωση άλλων πρωτότυπων κατοικιών στο νησί και, μάλιστα, όπως αναφέρει ο δήμαρχος Σκοπέλου,σε όλες τις δουλειές του χρησιμοποίησε ντόπιους τεχνίτες.
Δεν έχτιζε όμως μόνο σπίτια. Αφιερώθηκε στην έρευνα και τη συγγραφή και το 1994 εκδίδεται το βιβλίο «Σπίτια της Σκοπέλου», με αναφορές στη λαϊκή αρχιτεκτονική του νησιού, σε τρεις γλώσσες (ελληνικά, γαλλικά και αγγλικά) και με πρόλογο του πρώην υπουργού Πολιτισμού της Γαλλίας, Ζακ Λανγκ. Το δε έργο του στη Σκόπελο κατέγραψε η Γαλλίδα δημοσιογράφος και κριτικός αρχιτεκτονικής και σχεδίου Michèle Champenois στο βιβλίο με τίτλο «Marc Held- Skopelos», που κυκλοφορεί από το 2019.
«Το χαρακτηριστικό του είναι ότι διατήρησε την αρχιτεκτονική του νησιού μας, την εμπλούτισε με διάφορα στοιχεία δικά του, σύγχρονα, της δικής του αισθητικής αντίληψης», επισημαίνει ο κ. Περίσσης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ