Κατηγορούμενοι είναι τέσσερα στελέχη της ΔΕΗ που διετέλεσαν διευθυντές του ορυχείου Νοτίου πεδίου από το 2012 έως το 2018. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο «τα 4 στελέχη της ΔΕΗ παραβίασαν τον περιβαλλοντικό νόμο Ν.1650/86 με αποτέλεσμα να υποβαθμιστεί το περιβάλλον στα παραπάνω χωριά». Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται ότι ενώ «είχαν νομική υποχρέωση δεν μερίμνησαν στην ασφαλή διαχείριση της τέφρας, με αποτέλεσμα να εκπληθούν σημαντικές ποσότητες και να μολυνθεί με εξασθενές Χρώμιο το νερό ύδρευσης των παραπάνω χωριών.
Ο επικεφαλής της εξαμελούς ερευνητικής ομάδας από το ΑΠΘ και καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών Νικόλαος Καντηράνης στην κατάθεσή του σημείωσε ότι από την έρευνα που έκαναν διαπίστωσαν ότι «οι υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου που παρατηρήθηκαν στην γεώτρηση δυτικά του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου -από την οποία υδρεύονταν τα χωριά της περιοχής- συνδέονται με την παρουσία του αποθέτη που διαθέτει προσωρινά στο συγκεκριμένο σημείο την τέφρα από την καύση του λιγνίτη του εργοστασίου».
Ο μάρτυρας συσχέτισε την παρουσία εξασθενούς Χρωμίου Cr(VI) στα υπόγεια νερά της περιοχής «στην έκπλυσή τους από την τέφρα και στην συνεργιστική δράση των οφιολιθικών σχηματισμών που υπάρχουν εν αφθονία στο υπέδαφος». Στις ερωτήσεις της έδρας για την διαχείριση της τέφρας και τη σύνδεσή της με το εξασθενές χρώμιο, ο καθηγητής του ΑΠΘ ήταν κατηγορηματικός εντοπίζοντας το πρόβλημα κυρίως στο προσωρινό χώρο απόθεσης και λέγοντας ότι «η κατάσταση στον αποθέτη Α9 θυμίζει ένα ορυχείο τέφρας».
Συμπλήρωσε μάλιστα ότι «η μεταφορά της με φορτηγά στο τελικό αποδέκτη διευκολύνει το φαινόμενο της διασποράς της στους γύρω χώρους επιβαρύνοντας έτσι ακόμη περισσότερο τα πράγματα». Δήλωσε ότι τα αποτελέσματα των μετρήσεων εστάλησαν σε διεθνή πιστοποιημένα εργαστήρια του Καναδά και των ΗΠΑ, ενώ όλη η έρευνα της επιστημονικής ομάδας έγινε για λογαριασμό της Περιφέρειας δυτικής Μακεδονίας της ΔΕΥΑ και του Δήμου Κοζάνης.
Τόνισε ότι τα αποτελέσματα της έρευνας τυγχάνουν «της έγκρισής και αναγνώρισης της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, μιας και ολόκληρη η εργασία μας έχει δημοσιευτεί σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά». Στη ερώτηση για το τι μπορεί να γίνει στο θέμα της αποκατάστασης του χώρου, κατέθεσε ότι «θα πρέπει να σταματήσει η προσωρινή απόθεση τέφρας στο Α9, να καθαριστεί χώρος και σε μερικά χρόνια δια της φυσικής διαδικασίας, το νερό στις πηγές του υδροφόρου ορίζοντα της περιοχής θα επανέλθει στην αρχική του κατάσταση». Τέλος ανάφερε ότι από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το εξασθενές Χρώμιο θεωρείται ρυπαντής στόχος.
Ο πρόεδρος της Κοινότητας του Αγ. Δημητρίου Θεοχάρης Πεχλιβανίδης, ο οποίος κατέθεσε και τη μήνυση κατά παντός υπευθύνου, ανέφερε στο δικαστήριο ότι «στο παρελθόν δεν είχαν γίνει ποτέ μετρήσεις στο νερό για εξασθενές Χρώμιο κι ότι η πρώτη φορά που έγιναν μετρήσεις τις έκανε η ΔΕΥΑ του Δήμου Κοζάνης όταν τα χωριά μας με τον «Καλλικράτη» εντάχθηκαν στον νέο Δήμο».