Για την κοινή στάση της ΕΕ απέναντι στο νέο προσφυγικό κύμα από την Ουκρανία, για το που θα μείνουν οι Ουκρανοί που εγκατέλειψαν την χώρα τους για να γλιτώσουν τον θάνατο από την ρωσική εισβολή, για το τι εννοούσε όταν μιλούσε για πραγματικούς πρόσφυγες που προκάλεσε αντιδράσεις στην αντιπολίτευση αλλά και για την προπαγάνδα της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας για τις επαναπροωθήσεις, μίλησε στο newsit.gr ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης. Περιέγραψε επίσης το προφίλ των ανθρώπων που περνούν τα ελληνικά σύνορα λέγοντας ότι στην πλειοψηφία είναι γυναικόπαιδα καθώς οι άνδρες έμειναν να πολεμήσουν.
Ξεκινώντας την κουβέντα μας ο κ. Μηταράκης μας μίλησε από το αεροδρόμιο των Βρυξελλών λίγο πριν το ταξίδι επιστροφής στην Ελλάδα. Εκεί, συμμετείχε στο ευρωπαϊκό συμβούλιο, όπου λήφθηκαν σημαντικές αποφάσεις από τις 27 χώρες για το μεταναστευτικό.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πήρε μία ιστορική απόφαση, να επιτρέψει την προσωρινή προστασία Ουκρανών υπηκόων για 12 μήνες χωρίς διατυπώσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 12 μήνες δικαίωμα παραμονής, εργασίας και υποστήριξης για τις ανάγκες που έχουν. Πρώτη φορά η Ευρώπη ενεργοποιεί έναν τέτοιο μηχανισμό. Και δείχνει ακριβώς το κλίμα που υπάρχει, το κλίμα συμπαράστασης απέναντι στον ουκρανικό λαό ο οποίος γειτονεύει με την ΕΕ και ξεσπιτώθηκε από την ρωσική εισβολή».
Που θα φιλοξενηθούν οι πρόσφυγες που φτάνουν από την Ουκρανία στην Ελλάδα: «Σε πρώτη φάση χρησιμοποιούμε υφιστάμενες εγκαταστάσεις. Το εθνικό σύστημα υποδοχής ήταν κατά 50% άδειο άρα εχουμε αρκετές χιλιάδες θέσεις σε υφιστάμενες δομές. Ήδη ενεργοποιήσαμε την δομή στις Σέρρες για την φιλοξενία όλων αυτών που χρειάζονται διαμονή, ενεργοποιήσαμε την δομή στην Σιντική, η οποία απέχει 5 χλμ από τα σύνορα του Προμαχώνα. Οι περισσότεροι που έρχονται, έρχονται οδικώς από εκείνο το σημείο ελέγχου ώστε να μπορούμε να παράσχουμε πρώτη υποδοχή, πρώτη βοήθεια όταν οι άνθρωποι μπούνε. Επίσης εκεί έχουμε δημιουργήσει ένα ειδικό γραφείο για αυτούς που έχουν θέματα με τα ταξιδιωτικά τους έγγραφα. Σε συνεργασία με την πρεσβεία της Ουκρανίας, για να μπορέσουμε να πιστοποιήσουμε και να βοηθήσουμε ανθρώπους που μπορεί και λόγω της κρίσης ή λόγω ότι έφυγαν έκτακτα από τα σπίτια τους να μην έχουν μαζί τους έγκυρο ουκρανικό διαβατήριο. Είναι συγκινητική η ανταπόκριση της εκκλησίας της Ελλάδος, ΜΚΟ, δήμων, απλών πολιτών. Σε πάρα πολλές πόλεις της Ευρώπης υπάρχουν πάρα πολλά σπίτια που άνοιξαν για να φιλοξενήσουν ουκρανικές οικογένειες. Άρα υπάρχει δυνατότητα να υπάρξουν και άλλα κρεβάτια αν χρειαστεί. Το θέμα είναι ότι κανείς αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να εκτιμήσει το μέγεθος της κρίσης, ούτε τη διάρκεια».
Πόσοι Ουκρανοί έχουν περάσει τα ελληνικά σύνορα: «Έχουν περάσει 2.500 μέχρι στιγμής (σ.σ. απόγευμα Παρασκευής 04/03), ελάχιστοι έχουν ζητήσει φιλοξενία. Μέχρι στιγμής σε όλη την Ευρώπη, αυτό που παρατηρείται, είναι ότι φιλοξενούνται από φίλους, συγγενείς, ομοεθνείς. Βέβαια αυτό δεν είναι μια διατηρήσιμη λύση. Εάν μείνουν για πάρα πολλούς μήνες στην Ευρώπη, θα πρέπει να τους βρούμε προσωρινή φιλοξενία. Είναι σημαντικό ότι θα έχουν δικαίωμα να δουλέψουν και αυτό δίνει σε πολλούς τη δυνατότητα να έχουν την δική τους οικονομική ανεξαρτησία. Είναι πολύ σημαντικό για έναν άνθρωπο και για την οικογένειά του».
«Είναι άνθρωποι που δεν ήταν στρατιώτες, που δεν είχαν πολεμική εμπειρία. Είναι νοικοκυραίοι οι οποίοι πήραν τα όπλα για να προστατεύσουν τη χώρα τους»
Νοικοκυραίοι πήραν τα όπλα: «Αν απαιτηθεί παράταση, όσον αφορά στην πρώτη εφαρμογή του κανονισμού προσωρινής προστασίας, υπάρχει νομική δυνατότητα και στο ευρωπαϊκό και στο εθνικό δίκαιο να κάνουμε κάτι τέτοιο. Η αλήθεια πάντως είναι ότι οι περισσότεροι που περνούν τα σύνορα, αυτό που θέλουν είναι να γυρίσουν πίσω το ταχύτερο δυνατόν. Το άλλο που παρατηρούμε και είναι από την εμπειρία που μας δίνουν οι ομόλογοί μου οι οποίοι βρίσκονται στις χώρες πρώτης υποδοχής είναι ότι έχουμε πάρα πολλές οικογένειες που είναι γυναίκες και παιδιά. Οι άντρες μείνανε πίσω και έχουν στείλει τις οικογένειες και τα παιδιά τους. Αντιλαμβάνεστε την αγωνία που υπάρχει στα πρόσωπα αυτών που έρχονται με ασφάλεια στην ΕΕ, γνωρίζοντας ότι ο πατέρας τους, ο σύζυγος βρίσκεται πίσω και πολεμάει. Είναι άνθρωποι που δεν ήταν στρατιώτες, που δεν είχαν πολεμική εμπειρία. Είναι νοικοκυραίοι οι οποίοι πήραν τα όπλα για να προστατεύσουν τη χώρα τους».
ΧΡΗΣΙΜΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚΤΟΠΙΣΘΕΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ – ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ
Τι σημαίνει πραγματικός πρόσφυγας: «Αυτός ο οποίος φεύγει από μια χώρα στην οποία κινδυνεύει και πηγαίνει άμεσα στη διπλανή χώρα, θεωρείται πρόσφυγας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Εγώ δεν το έθεσα σε αντιδιαστολή με κάποιες συγκεκριμένες ομάδες, γιατί διάβασα κάποια δημοσιεύματα ότι εννοούσα με θρησκείες με εθνικότητες. Δεν το είπα σε τέτοια αντιδιαστολή. Το είπα όμως σε αντιδιαστολή με δύο συγκεκριμένες ομάδες που το ανέφερα και στην απάντησή μου στη Βουλή. Πρώτον, οι οικονομικοί πρόσφυγες που έρχονται παράνομα στην ΕΕ, οι οποίοι δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας αλλά έρχονται εδώ αναζητώντας -εγώ το καταλαβαίνω από την δικιά τους πλευρά, δεν το λέω αρνητικά- ένα καλύτερο μέλλον. Και υπάρχουν άνθρωποι που κινδύνευαν μεν, φύγανε από χώρες πολύ μακρινές από εμάς στις οποίες κινδύνευαν, βρέθηκαν σε ασφαλείς χώρες όπου μπορούσαν να τύχουν διεθνούς προστασίας, αλλά επέλεξαν να συνεχίσουν το ταξίδι τους, αναζητώντας χώρες στην ΕΕ στις οποίες πιστεύουν ότι θα έχουν μια καλύτερη οικονομική προοπτική. Στην Ελλάδα το 70% των αιτήσεων ασύλου απορρίπτεται, το οποίο σημαίνει ότι 3 στους 10 που φτάνουν στη χώρα μας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο αναγνωρίζονται ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας. Ως προς τους Ουκρανούς, εδώ έρχονται κατευθείαν. Φεύγουν από τη χώρα που κινδυνεύουν και περνάνε τα σύνορα στην Ευρώπη. Για πρώτη φορά αναγνωρίζεται η Ευρώπη ως ενιαίος χώρος προστασίας. Η απόφαση του συμβουλίου δεν μιλάει για εθνικά σύνορα εντός ΕΕ, μιλάει για ένα κοινό ευρωπαϊκό χώρο προστασίας όπου θα εφαρμόσουμε κοινούς κανόνες και αναγνωρίζουμε και το δικαίωμα στους Ουκρανούς που μπήκαν στις χώρες πρώτης υποδοχής να μετακινηθούν ελεύθερα κατά κρίση τους μέσα στην ΕΕ».
Στην Ελλάδα το 70% των αιτήσεων ασύλου απορρίπτεται, το οποίο σημαίνει ότι 3 στους 10 που φτάνουν στη χώρα μας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο αναγνωρίζονται ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας
Αλλαγή στάσης της ΕΕ στο μεταναστευτικό: «Πρώτη φορά έρχεται η Ευρώπη και νομοθετεί αυτή τη δυνατότητα. Από τη δεκαετία του 90 υπάρχει ο κανονισμός του Δουβλίνου, ο οποίος εισήγαγε την έννοια της ευθύνης του πρώτου Κράτους υποδοχής να κρατήσει και να ολοκληρώσει τη διαδικασία για αυτούς οι οποίοι ζητάνε διεθνή προστασία. Έρχεται το συμβούλιο με δήλωση του και λέει το αντίθετο, ότι μπορούμε πλέον αυτοί οι άνθρωποι που μπήκαν στην Ευρώπη να κινηθούν ελεύθερα και όλες οι χώρες της ευρωπαϊκής Ένωσης προετοιμαζόμαστε για αυτούς τους Ουκρανούς που θα επιλέξουν να έρθουν- πιθανολογώ συγγενών ή φίλων ή ομοεθνών- να έρθουν προς την δική μας χώρα ή προς άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική μεταβολή στον τρόπο που η Ευρώπη αντιμετωπίζει το μεταναστευτικό».
Η Τουρκική προπαγάνδα για το μεταναστευτικό: «Εμείς επιρρίπτουμε διαρκώς ευθύνη στην Τουρκία, η οποία παραβιάζει την κοινή δήλωση του 2016 και δεν εμποδίζει όπως έχει δεσμευτεί να κάνει απέναντι στην ΕΕ, τις παράνομες αναχωρήσεις πολιτών τρίτων χωρών από την Τουρκία προς την Ευρώπη, είτε θαλάσσια είτε χερσαία σύνορα. Η χώρα μας έχει πει πάρα πολύ ξεκάθαρα ότι φυλάμε τα σύνορά μας. Το κάνουμε από το Μάρτιο του 2020, όταν η Τουρκία εργαλειοποίησε το μεταναστευτικό. Αποτέλεσμα οι ροές από 72.000 το 2019 να περιοριστούν σε 14.500 το 2020 και στις 8.500 το ’21. Η χώρα μας πλέον δεν αντιμετωπίζει την κρίση των προηγούμενων ετών. Το κάνουμε με απόλυτο σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Έχουν γίνει κάποιες καταγγελίες πράγματι. Οι περισσότερες στηρίζονται σε υλικό από την Τουρκία, το οποίο δείχνει ότι είναι αντικείμενο τουρκικής προπαγάνδας».
Συμφέροντα ζουν από το μεταναστευτικό: «Λαθροδιακινητές έχουν χάσει δεκάδες αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τα τελευταία χρόνια από την πολιτική της Ελλάδος να φυλάει τα σύνορα της. Η διακίνηση ανθρώπων είναι το μεγαλύτερο παράνομο λαθρεμπόριο στον πλανήτη. Είναι δυστυχώς η εκμετάλλευση άνθρωπο από άνθρωπο, ακραία στο θέμα του μεταναστευτικού. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν άνθρωποι που στηρίζουν την παράνομη δραστηριότητά τους στη λαθροδιακίνηση. Αντικείμενο αυτού γίνεται και η παραγωγή προπαγάνδας. Υπάρχουν οργανωμένα συμφέροντα και εντός και εκτός Ευρώπης, τα οποία ζουν από το μεταναστευτικό και το γεγονός ότι η χώρα μας πλέον δεν είναι η πύλη εισόδου αυτών των κυκλωμάτων από την ανατολή προς τη δύση έχει στοιχίσει σε πολλούς. Βέβαια το κρίσιμο είναι και η Ελλάδα σε αυτό κινείται βάσει των επιταγών του Διεθνούς δικαίου, υπάρχει η Ανεξάρτητη Αρχή διαφάνειας η οποία αυτές οι καταγγελίες τις εξετάζει, αναμένουμε να διαβάσουμε και τα πόρισματα. Σας θυμίζω το πόρισμα του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου το οποίο δεν επιβεβαίωσε τέτοιες καταγγελίες εις βάρος της Ελλάδας, είναι μια έντονη αντιπαράθεση η οποία στηρίζεται στην Τουρκία».
«Λαθροδιακινητές έχουν χάσει δεκάδες αν όχι εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τα τελευταία χρόνια από την πολιτική της Ελλάδος να φυλάει τα σύνορα της»
Η χώρα μας έχει ξεπεράσει τη μεγάλη πίεση του μεταναστευτικού: «Τα τελευταία 2,5 χρόνια από τη χώρα μας έχουν φύγει πολλοί περισσότεροι από όσοι έχουνε έρθει. Άρα πλέον υπάρχει ολική αποσυμφόρηση και στην Ηπειρωτική Ελλάδα. Έχουμε κλείσει πάρα πολλές δομές. Είχατε 121 δομές πριν δύο χρόνια, τώρα έχουμε 34. Οι δομές που υπάρχουν στη χώρα μας είναι κατά 50% άδειες, και αυτό αυτή τη στιγμή είναι μία ευτύχης συγκυρία ενόψει των αναμενόμενων αναγκών στέγασης Ουκρανών υπηκόων. Ο στόχος μας είναι να μειώσουμε τις ροές, να προχωρήσουμε σε απελάσεις και έχουμε αλλάξει τη νομοθεσία μας και έχουμε καταφέρει να αυξήσουμε τις απελάσεις».
Έμφαση στη νόμιμη μετανάστευση: «Είναι δεδομένο-γιατί ξέρω ότι είναι ένα ταμπού θέμα στη χώρα μας και είδα πρόσφατες επισκέψεις μου στο εξωτερικό ξεσήκωσαν και κάποιες αντιδράσεις από ανθρώπους- η χώρα μας έχει ανάγκη εργατικά χέρια. Οι αγρότες μας έχουν ζητήσει 144.000 εργαζόμενους φέτος. Το έχουν ζητήσει μέσω των περιφερειών προς το Υπουργείο Εργασίας. Ο Βασίλης Κικίλιας έλεγε προχθές ότι λείπουν 50.000 εργαζόμενοι στον τουρισμό. Έχουμε μία μεγάλη έλλειψη εργατικών χεριών σε συγκεκριμένες βιομηχανίες. Θα μου πείτε η Ελλάδα δεν έχει ανεργία; Καθώς βελτιώνεται το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων τις τελευταίες δεκαετίες, -και δεν μιλάω βραχυπρόθεσμα, μιλάω σαν μια τάση- δεν θέλουμε τα παιδιά μας να κάνουμε τις δουλειές που έκαναν οι παππούδες μας. Αυτό δεν είναι ελληνικό φαινόμενο για να είμαστε δίκαιοι. Είναι ένα φαινόμενο σε όλο τον αναπτυγμένο κόσμο, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση και για αυτό υπάρχουν τόσοι πολλοί υπήκοοι τρίτων χωρών στην Ευρώπη οι οποίοι δουλεύουν. Αναφέρομαι στην Πολωνία. Εκεί δούλευαν ήδη 1 εκατ. Ουκρανοί. Άρα σημαίνει ότι η Πολωνία είχε μία τεράστια ανάγκη εργατικού δυναμικού. Η Ελλάδα εισάγει κάθε καλοκαίρι εργαζόμενους από τα Βαλκάνια, για να δουλέψουν σε αγροτικές εργασίες αλλά αυτούς τους Βαλκάνιους τους διεκδικούν τώρα και χώρες της Κεντρικής Ευρώπης που πιθανόν να δίνουν καλύτερα μεροκάματα. Άρα πάλι έχουμε μια έλλειψη. Στην αλιεία, ιστορικά χρησιμοποιούμε υπηκόους Αιγύπτου εδώ και πάρα πολλά χρόνια για να παράσχουν εργασίες στα καΐκια. Άρα η χώρα μας χρειάζεται εργατικό δυναμικό, σε κάποιες περιπτώσεις χρειαζόμαστε και εξειδικευμένο προσωπικό, ανθρώπους με δεξιότητες οι οποίοι θα βοηθήσουν στην ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Εμείς δεν είμαστε εναντίον του μεταναστευτικού. Είμαστε εναντίον των λαθροδιακινητών, των παράνομων αφίξεων, τις βάρκες που φτάνουν στο Αιγαίο και πολλοί έχουν χάσει τη ζωή τους τα τελευταία χρόνια.
Εμείς δεν είμαστε εναντίον του μεταναστευτικού. Είμαστε εναντίον των λαθροδιακινητών, των παράνομων αφίξεων, τις βάρκες που φτάνουν στο Αιγαίο και πολλοί έχουν χάσει τη ζωή τους τα τελευταία χρόνια
Θέλουμε να εφαρμόσουμε ένα μοντέλο που με μεγάλη επιτυχία εφάρμοσαν οι χώρες του Κόλπου, οι οποίες πήραν εργαζόμενους για να δουλέψουν ένα διάστημα και να επιστρέψουν στις χώρες τους.
Το σχέδιο: «Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε τώρα με τη νέα νομοθεσία για την εποχική εργασία είναι να μην φέρνουμε οικογένειες ολόκληρες στη χώρα μας και να μείνουν μόνιμα σε εμάς, γιατί δεν είναι αυτό η ανάγκη της Ελληνικής οικονομίας, αλλά να έρθουν αυτοί που δουλεύουν, να μένουν 9 μήνες στο χρόνο, άρα τρεις μήνες το χρόνο να διατηρήσουν τις οικογενειακές, κοινωνικές διασυνδέσεις τους με τη χώρα προέλευσης τους και δίνουμε πενταετείς τέτοιες άδειες, ώστε να μπορεί ο εργοδότης να ξέρει ότι θα έχει τον συγκεκριμένο εργαζόμενο για 5 χρόνια. Θα τον έχει για 9 μήνες το χρόνο. Πέντε τρίμηνα θα γυρίζει στη χώρα του. Αυτός έχοντας δουλέψει αυτό το διάστημα στο τέλος της πενταετίας έχει δημιουργήσει ένα επαρκές κεφάλαιο με τα δεδομένα των οικονομικών των χωρών πρώτης υποδοχής για να γυρίσει στον τόπο του, κάποιος 20χρονος η 25χρονος που ήρθε στην Ελλάδα. Και μετά στα 30 του χρόνια και μετά να μπορεί στον τόπο του με την οικογένειά του να έχει δημιουργήσει το κεφάλαιο που χρειάζεται για να μπορέσει να εξασφαλίσει τα προς το ζην».
Εκλογές πότε; «Έχουμε περάσει πολλές κρίσεις. Είχαμε την κρίση του μεταναστευτικού που την ξεπεράσαμε, είχαμε την κρίση στα εθνικά θέματα που σε μεγάλο βαθμό την ξεπεράσαμε, είχαμε τη πανδημία που ελπίζουμε όλοι ότι φτάνει στο τέλος της, τώρα έρχεται καινούργια κρίση. Αυτό επιβεβαιώνει την επιλογή του Πρωθυπουργού να φτάσουμε στο τέλος της τετραετίας και να διεκδικήσουμε την επανεκλογή της ΝΔ για άλλη μια τετραετία. Διαχειριστήκαμε πολλές κρίσεις και πιστεύω με μεγάλη επιτυχία, υπήρχαν δυσκολίες, δεν το κρύβει κανείς, πιεστήκαμε πάρα πολύ αλλά νομίζω με υπευθυνότητα, αποφασιστικότητα και σχέδιο ανταποκριθήκαμε στις απαιτήσεις του ελληνικού λαού και κυρίως στις απαιτήσεις της εποχής».