Η σημερινή εκλογή του 52χρονου Γιάνος Άντερ, από τη Βουλή στη Βουδαπέστη, στο ύπατο αξίωμα της Ουγγαρίας, εδραιώνει ακόμη περισσότερο την εξουσία του πρωθυπουργού, Βίκτορ Ορμπάν, καθώς ο νέος πρόεδρος της χώρας θεωρείται έμπιστος του και υπήρξε μαζί του, συνιδρυτής του δεξιοεθνικιστικού κόμματός του, Ένωση Νεαρών Δημοκρατών (Fidesz).
Όπως αναμενόταν, ο Άντερ, ως μοναδικός υποψήφιος για το ύπατο αξίωμα, εξελέγη από τους 262 βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος (στο σύνολο των 386 της ουγγρικής Βουλής), αποσπώντας ήδη από τον πρώτο γύρο την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων (258).
Οι βουλευτές τριών κομμάτων της αντιπολίτευσης (Σοσιαλιστικού, Οικολόγων και Δημοκρατικού Συνασπισμού, του πρώην πρωθυπουργού Φέρεντς Τζιούρτσιανι, που διασπάστηκε από τους Σοσιαλιστές), απείχαν της ψηφοφορίας, καταγγέλλοντας τον υποψήφιο ως “κομματικό στρατιώτη” του Ορμπάν, ενώ οι βουλευτές του ακροδεξιού κόμματος “Γιόμπικ”, τον καταψήφισαν.
Ο νομικός Γιάνος Άντερ, ο οποίος από το 2009 ήταν ευρωβουλευτής του κυβερνώντος κόμματος, είχε διατελέσει πρόεδρος της ουγγρικής Βουλής κατά την πρώτη πρωθυπουργική θητεία του Βίκτορ Ορμπάν (1998-2002), ενώ από το 2002 έως το 2006, οπότε και φέρεται να είχαν ψυχραθεί οι σχέσεις του με τον Ορμπάν, υπήρξε αναπληρωτής κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος.
Ο Γιάνος Άντερ διαδέχεται στη θέση του προέδρου της Ουγγαρίας, τον παραιτηθέντα πριν από ακριβώς ένα μήνα 69χρονο Παλ Σμιτ –έπειτα από την επονείδιστη, για εκείνον, απόφαση του Πανεπιστημίου της Βουδαπέστης να του αφαιρέσει τον διδακτορικό του τίτλο, προϊόν πλήρους λογοκλοπής– και είναι ο πέμπτος στη σειρά έπειτα από τις καθεστωτικές αλλαγές του 1989, μετά τους Άρπαντ Γκεντς, Φέρεντς Μαντλ, Λάσλο Ζόλιομ και Παλ Σμιτ.
Η παραίτηση, τελικά, του Παλ Σμιτ, έπειτα από την προ τετραμήνου αποκάλυψη του σκανδάλου πλήρους λογοκλοπής της διδακτορικής του διατριβής και την αφαίρεση, από το Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης, του διδακτορικού του τίτλου, κρίθηκε απαραίτητη — παρά την αρχικά αρνητική στάση του — για να απαλλάξει τον μέντορά του, τον πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν, από απρόβλεπτες περιπέτειες για την ήδη επικρινόμενη για την αυταρχικότητά της, κυβέρνησή του.
Και μπορεί μεν, η παραίτηση Σμιτ να θεωρηθεί από κάποιους ως “αδυναμία” η “ήττα” του πρωθυπουργού, μια και ο έμπιστός του πρόεδρος, πλήρως αναντίρρητα ενέκρινε οποιαδήποτε πολιτική του απόφαση και εκατοντάδες νόμους τους τελευταίους 20 μήνες, όμως ο Βίκτορ Ορμπάν διαθέτει την οξυδέρκεια να γνωρίζει πως, συνεχίζοντας να αποδέχεται ένα τέτοιο “βαρίδι”, θα έβλαπτε, ίσως ανεπανόρθωτα, τη δική του πολιτική σταδιοδρομία.
Το γεγονός ότι το κυβερνών κόμμα διαθέτει μόνο του την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων για αυτή την εκλογή προέδρου της χώρας είχε οδηγήσει στο συμπέρασμα πως θα υπήρχε μόνον ένας υποψήφιος, γιατί κάθε άλλος δεν θα είχε την παραμικρή πιθανότητα εκλογής, που θα ήταν εξασφαλισμένη ούτως ή άλλως από τον πρώτο γύρο για τον κυβερνητικό υποψήφιο.
Εξάλλου παρατηρητές εκτιμούσαν πως θα ήταν πολύ δύσκολο να υπάρξει δεύτερος υποψήφιος εκτός από εκείνον του κυβερνώντος κόμματος, αφού για την υποβολή υποψηφιότητας απαιτείται το ένα πέμπτο του συνολικού αριθμού (386) των βουλευτών, δηλαδή 78, που θα μπορούσε να συγκεντρωθεί μόνο μετά από συμφωνία Σοσιαλιστών και Ακροδεξιάς–κάτι θεωρητικά και πρακτικά αδύνατο.