Παρασκευή, 26 Απρ.
14oC Αθήνα

Μαξ Μπορν: 3 πράγματα που δεν γνωρίζατε για τον Γερμανό μαθηματικό και φυσικό

Μαξ Μπορν

Τον Μαξ Μπορν, τον διάσημο φυσικό και μαθηματικό τιμάει σήμερα η Google με ένα Doodle. Διαβάστε όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον διάσημο επιστήμονα.

Ο Μαξ Μπορν γεννήθηκε σαν σήμερα 11 Δεκεμβρίου, το έτος 1882 και πέθανε στις 5 Ιανουαρίου του 1970. Ο Μαξ Μπορν ήταν Γερμανός μαθηματικός και φυσικός εβραϊκής καταγωγής, που συνέβαλε στη θεμελίωση της κβαντομηχανικής. Το 1954 του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής για την ερμηνεία που έδωσε στην κυματοσυνάρτηση του Έρβιν Σρέντιγκερ.

Ο Μπορν υπήρξε ένας εκ των 11 που υπέγραψαν το Μανιφέστο Ράσελ – Αϊνστάιν, το οποίο υπογράμμιζε τους κινδύνους της χρήσης πυρηνικών όπλων. Ήταν προσωπικός φίλος με τον Αϊνστάιν, με τον οποίο διαφωνούσαν για την ισχύ της κβαντομηχανικής. Σε ένα γράμμα του Αϊνστάιν προς τον Μπορν αναφέρεται η περίφημη φράση «Ο θεός δεν παίζει ζάρια».

Το 1906 ο Μπορν κέρδισε ένα βραβείο πάνω στην ελαστικότητα, ένα θέμα των εφαρμοσμένων μαθηματικών, και η εργασία του αυτή μπορούσε να γίνει η διδακτορική διατριβή του, όπως και έγινε με επιβλέποντα τον Καρλ Ρούνγκε και εξεταστές τους Βόλντεμαρ Φόικτ και Καρλ Σβάρτσιλντ. Ο Μπορν ανέπτυξε τις εξισώσεις για τις συνθήκες σταθερότητας κι έφτιαξε μία συσκευή που μπορούσε να δοκιμάσει τις προβλέψεις του πειραματικά. Τον Ιούλιο του 1906 πέρασε την προφορική του εξέταση και πήρε το διδακτορικό του στα μαθηματικά με άριστα (magna cum laude).

Το 1905 ο Αϊνστάιν δημοσίευσε τη θεμελιώδη εργασία του για την ειδική θεωρία της σχετικότητας. Αυτό κίνησε το ενδιαφέρον του Μπορν, ο οποίος άρχισε να ερευνά το θέμα. Μαθαίνοντας τότε πως ο παλιός του καθηγητής, ο Μινκόφσκι, ερευνούσε σχετικά, του έγραψε τα αποτελέσματά του και ο Μινκόφσκι του ζήτησε να επιστρέψει στο Γκέτινγκεν και να εκπονήσει τη διατριβή του επί υφηγεσία εκεί, όπως και έγινε. Ο Τέπλιτς βοήθησε τον Μπορν να προπονηθεί στην άλγεβρα των πινάκων, ώστε να εργασθεί με τους πίνακες του τετραδιάστατου χώρου Μινκόφσκι στο σχέδιο του τελευταίου να συμφιλιώσει τη σχετικότητα με την ηλεκτροδυναμική. Οι Μπορν και Μινκόφσκι συνεργάσθηκαν καλά και σημείωσαν πρόοδο, αλλά ο Μινκόφσκι πέθανε ξαφνικά από σκωληκοειδίτιδα στις 12 Ιανουαρίου 1909. Οι φοιτητές των μαθηματικών ανέθεσαν στον Μπορν να εκφωνήσει επικήδειο για λογαριασμό τους.

Ο Μπορν προσπάθησε να παρουσιάσει τα αποτελέσματα των ερευνών τους σε μία συνάντηση της Εταιρείας Μαθηματικών του Γκέτινγκεν λίγες εβδομάδες αργότερα, αλλά προτού προχωρήσει πολύ στην ομιλία του προκλήθηκε δημόσια από τους Κλάιν και Μαξ Άμπραχαμ, που απέρριπταν τη θεωρία της σχετικότητας, και υποχρεώθηκε να διακόψει τη διάλεξη. Ωστόσο, οι Χίλμπερτ και Ρούνγκε ενδιαφέρθηκαν για την εργασία και, μετά από συζητήσεις μαζί του, πείσθηκαν για τη λογική των αποτελεσμάτων του, πείθοντάς τον να την ξαναπαρουσιάσει. Αυτή τη φορά δεν τον διέκοψαν και ο Φοκτ προσφέρθηκε να στηρίξει τη διατριβή του για υφηγεσία. Ο Μπορν δημοσίευσε την εργασία ως άρθρο στο «Η θεωρία των άκαμπτων σωμάτων στην κινηματική της Αρχής της Σχετικότητας», που εισήγαγε την έννοια της ακαμψίας του Μπορν. Στις 23 Οκτωβρίου ο Μπορν παρουσίασε τη διατριβή του με θέμα το ατομικό πρότυπο του Τόμσον.

Κόσμος Τελευταίες ειδήσεις