Η δολοφονία του 19χρονου Άλκη στη Θεσσαλονίκη συγκλόνισε την Ελλάδα και έφερε μία σειρά από ενέργειες και για την αντιμετώπιση της βίας στα γήπεδα, αλλά και εκτός αυτών, με πρωταγωνιστές τους οργανωμένους οπαδούς των ελληνικών ομάδων.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση προχωρά και σε μία σειρά από νομοθετικές πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση και οι ανακοινώσεις έγιναν σήμερα (21/02) στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Τάκη Θεοδωρικάκο, τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα, τον Υφυπουργό Αθλητισμού, Λευτέρη Αυγενάκη και τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, Γιάννη Οικονόμου.
Οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης
Πρώτος πήρε τον λόγο ο Τάκης Θεοδωρικάκος και ανέφερε ότι η κυβέρνηση παίρνει τα μέτρα για να μην υπάρξει άλλος Άλκης. “Στεκόμαστε απέναντι στη βία. Ο χουλιγκανισμός είναι παγκόσμια μάστιγα, αλλά ήρθε η ώρα αντί να σκοτώνονται τα παιδιά μας, να σκοτώσουμε εμείς τη… λερναία ύδρα. Πρέπει να ενώσουμε όλοι τις δυνάμεις απέναντι στη βία. Η ανακάλυψη των δολοφόνων του Άλκη έγινε στιγμή τιμής για την ελληνική αστυνομία. Πολλοί αστυνομικοί δεν κοιμήθηκαν και δεν έφυγαν από τη βάρδια τους, μέχρι να συλληφθούν όλοι όσοι σήμερα βρίσκονται στα χέρια της
Έκλεισαν μία σειρά από σύνδεσμοι και έγιναν 17 συλλήψεις. Προχθές έγινε δε και η σύλληψη του δράστη της επίθεσης σε 15χρονο ποδοσφαιριστή. Συνεχίζουμε τους ελέγχους σε συνδέσμους οργανωμένων οπαδών και όσοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις θα σφραγίζονται.
Δεύτερον, οι ΠΑΕ και οι ΚΑΕ έχουν τη δυνατότητα να αναβαθμίσουν τα συστήματα καμερών στα γήπεδα, ώστε να εντοπίζουν τους παραβάτες.
Τρίτον, θα υπάρξει πρόγραμμα εκπαίδευσης των αστυνομικών για την πρόβλεψη παραβατικότητας ανηλίκων. Εκπαιδευτικές ανταλλαγές με αξιωματικούς άλλων χωρών ειδικά με την Βρετανία.
Τέταρτον, αναβαθμίζεται η αντιμετώπιση της οπαδικής βίας, με επικεφαλής ανώτατος αξιωματικός να είναι ο εκάστοτε υπαρχηγός της ΕΛΑΣ.“.
Ακολούθως το λόγο πήρε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, ο οποίος και είπε: “Αναδιαμορφώθηκαν τα αδικήματα και έγιναν πιο αυστηρές οι ποινές. Όπως γνωρίζετε, με τον Ν. 4855/2021 για τις τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας επήλθαν σημαντικές αλλαγές για το πλαίσιο των ποινικών κυρώσεων για μια σειρά αδικημάτων.
Ειδικότερα, σχετικά με το άρθρο 299 παρ. 1 ΠΚ για την ανθρωποκτονία μοναδική πλέον ποινή είναι η ισόβια κάθειρξη. Για την πρόκληση επικίνδυνης σωματικής βλάβης (που προβλέπεται στο άρθρο 309 ΠΚ), η προβλεπόμενη ποινή είναι η φυλάκιση έως τρία έτη.
Με άλλα λόγια, στον Ποινικό Κώδικα, όπως ισχύει από τον περασμένο Νοέμβριο, έχει παραληφθεί η διαζευτικότητα της ποινής για την πρόκληση σωματικής βλάβης, η οποία τιμωρείτο μέχρι και τον Νοέμβριο του με ποινή φυλάκισης έως τρία έτη ή επιβολή μόνον χρηματικής ποινής.
Αντίστοιχα, για τη βαριά σωματική βλάβη (άρθρο 310 ΠΚ), αναδιαμορφώθηκε το αδίκημα. Πρώτον, αυστηροποιήθηκε η ποινή τόσο στην περίπτωση κατά την οποία ο δράστης επέφερε την βαριά σωματική βλάβη στο θύμα όσο και στην περίπτωση κατά την οποία ο δράστης επεδίωκε την πρόκληση της βαριάς σωματικής βλάβης.
Υπήρξε δηλαδή από την πλευρά του νομοθέτη του ν. 4855/2021 μία διαβάθμιση του δόλου του δράστη σε αντιστοιχία με την επιβαλλόμενη σε αυτόν ποινή.
Έτσι με το άρθρο 66 του ν. 4855/2021 ο δράστης βαριάς σωματικής βλάβης τιμωρείται πλέον με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο ετών (δηλαδή με φυλάκιση από 2 έως 5 έτη) ενώ μέχρι την αλλαγή του νόμου τιμωρείτο με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους (δηλαδή με φυλάκιση από 1 έτος έως 5 έτη). Αν δε ο δράστης επεδίωκε την πρόκληση της βαριάς σωματικής βλάβης, τότε η πράξη του είναι κακούργημα και σήμερα θα τιμωρηθεί με την ποινή της καθείρξεως, δηλαδή με ποινή από 5 έως 15 έτη (αντί για κάθειρξη μέχρι 10 έτη με τον προισχύσαντα Ποινικό Κώδικα).
Στην έννοια, μάλιστα, της βαριάς σωματικής βλάβης προστέθηκε πλέον η αναπηρία και η μόνιμη παραμόρφωση που προκλήθηκαν στο θύμα από την συμπεριφορά του δράστη.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι επίσης η προσθήκη του κακουργήματος της βαριάς σωματικής βλάβης στον κατάλογο των αδικημάτων του ν. 2225/1994, για την διακρίβωση του οποίου από τις αρχές είναι επιτρεπτή η άρση του τηλεφωνικού απορρήτου.
Σχετικά με τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας υπαλλήλου (άρθρο 315Α ΠΚ)
Με το άρθρο 68 του ν. 4855/2021 προστέθηκε νέα ποινική διάταξη στο κεφάλαιο του Ποινικού Κώδικα για τα εγκλήματα κατά της σωματικής ακεραιότητας, η οποία προβλέπει πλέον ρητά ότι η τέλεση κάθε μορφής σωματικής βλάβης (απλής, επικίνδυνης, βαριάς, θανατηφόρας) σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας ή στο πλαίσιο της εργασίας του συνιστά επιβαρυντική περίσταση, δηλαδή προσμετράται επιβαρυντικά στην ποινή που τελικά θα επιβληθεί στον δράστη μίας τέτοιας αξιόποινης πράξης.
Προφανώς, σε αυτή την κατηγορία αδικημάτων εντάσσεται και η άσκηση βίας σε βάρος αστυνομικών, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με την προστασία και τη διατήρηση της δημόσιας ειρήνης.
Με τον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα, όπως γνωρίζετε, έχουν επέλθει σημαντικές αλλαγές που αφορούν και την απόλυση υπό όρο. Ειδικότερα, αυστηροποιήθηκαν οι τυπικές και ουσιαστικές προϋποθέσεις για την απόλυση υπό όρο των καταδικασθέντων για το έγκλημα της ανθρωποκτονίας, με την αύξηση του κατώτατου ορίου πραγματικής έκτισης να έχει αυξηθεί στα 18 έτη (παραμονής στα σωφρονιστικά καταστήματα).
Όλες οι παραπάνω αλλαγές, οι οποίες –ειρήσθω εν παρόδω- καταψηφίστηκαν από την αξιωματική αντιπολίτευση, εφαρμόζονται ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο πλήρως και οριζόντια. Καταλαμβάνουν, δε, όλα τα αδικήματα που -κατά κόρον- τελούνται στο πλαίσιο των αθλητικών δραστηριοτήτων και συνδέονται με την λεγόμενη οπαδική βία.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 30 μηνών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης συμμετέχει ενεργά, κατά λόγο αρμοδιότητας, στη διαμόρφωση των νομοθετικών πρωτοβουλιών του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε στενή συνεργασία με τον Υφυπουργό Αθλητισμού κ Αυγενάκη για τους νόμους 4639/2019 και 4809/2021 που ψήφισε η παρούσα κυβέρνηση.
Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας και δεδομένων των αλλαγών που ήδη έχουν γίνει από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, προτείνεται μια δέσμη προτάσεων που συμπληρώνουν το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και κλείνουν όλα τα πιθανά παράθυρα για την οπαδική βία και προβλέπουν την πλέον αυστηρή και παραδειγματική τιμωρία των δραστών.
Ειδικότερα, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις:
- Αυξάνεται ως προς τα ελάχιστα και μέγιστα όρια το πλαίσιο ποινής για εγκλήματα οπαδικής βίας.
Συγκεκριμένα: Αυστηροποιούνται οι ποινές του άρθρου 41ΣΤ του Αθλητικού Νόμου (κατοχή επικινδύνων αντικειμένων, βιαιοπραγίες, απειλές, είσοδος στους αγωνιστικούς χώρους με σκοπό τη διακοπή αθλητικής εκδήλωσης, ρατσιστικές εκδηλώσεις, δημόσια υποκίνηση σε αδικήματα αθλητικής βίας κλπ)
- Στα παραπάνω αδικήματα, όπου σήμερα προβλέπεται ποινή φυλάκισης μέχρι 2 έτη θα προβλέπεται ποινή φυλάκισης από 6 μήνες μέχρι 5 έτη.
- Αντίστοιχα, όπου σήμερα προβλέπεται ποινή φυλάκισης μεχρι 1 έτος, θα προβλέπεται ποινή φυλάκισης από 3 μήνες μέχρι 5 έτη.
- Στις διακεκριμένες περιπτώσεις επικίνδυνων δραστών, όπου προβλέπεται σήμερα ποινή φυλάκισης μέχρι 3 έτη, θα προβλεπεται ποινή φυλάκισης από 2 μέχρι 5 έτη.
- Για το αδίκημα της δημόσιας υποκίνησης σε εγκλήματα οπαδικού μίσους, εκτός από την ποινή, από 6 μήνες μέχρι 5 έτη, θα επιβάλλεται υποχρεωτικά και χρηματική ποινή.
-Καθιερώνεται ειδικό ποινικό αδίκημα για όσους κατά τη διάρκεια αθλητικών αγώνων έχουν καλυμμένα χαρακτηριστικά προσώπου με σκοπό να παρεμποδιστεί η ανίχνευση και καταγραφή του από τις συσκευές καταγραφής εικόνας
Με την καθιέρωση του αξιοποίνου, προβλέπεται ειδικότερα ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 6 μηνών και χρηματική ποινή.
-Απαγορεύεται η αναστολή εκτέλεσης της ποινής για εγκλήματα οπαδικής βίας
Πιο συγκεκριμένα:
- Καταργείται η δυνατότητα της κατ εξαίρεση αναστολής της ποινής, η οποία θα εκτίεται υποχρεωτικά άμεσα.
- Επεκτείνεται η ρύθμιση της απόλυτης απαγόρευσης της αναστολής και η άμεση εκτέλεσή της στις περιπτώσεις καταδίκης κατηγορουμένου για την αξιόποινη πράξη της λειτουργίας συνδέσμου άνευ άδειας ή μετά από παραβίαση της σφράγισης του ή στις περιπτώσεις παραβίασης παρεπόμενης ποινής για απαγόρευση παρακολούθησης αγώνων κ εμφάνισης στο ΑΤ ή περιοριστικών όρων που έχουν επιβληθεί δυνάμει εισαγγελικής διάταξης ή δικαστικής απόφασης.
-Οι υποθέσεις οπαδικής βίας εκδικάζονται κατά προτεραιότητα και καθιερώνεται σε περίπτωση αναβολής εκδίκασης η υποχρεωτική επιβολή περιοριστικών όρων.
Έτσι, όταν η εκδίκαση της υπόθεσης αναβάλλεται για οποιονδήποτε λόγο, επιβάλλονται υποχρεωτικά περιοριστικοί όροι (όπως π.χ απαγόρευση παρακολούθησης αγώνων και εμφάνιση στο ΑΤ κατά το χρόνο διεξαγωγής τους).
Ακολούθησε η ομιλία του υφυπουργού Αθλητισμού, Λευτέρη Αυγενάκη: “Το νομοθετικό πλαίσιο για την οπαδική βία αυστηροποιείται ακόμη περισσότερο με τα σημερινά μέτρα.
Κυρώνεται αυτήν την εβδομάδα στην Βουλή, η Σύμβαση Σεντ Ντενί του Συμβουλίου της Ευρώπης, για την ολοκληρωμένη προσέγγιση θεμάτων ασφαλείας, προστασίας και υπηρεσιών σε ποδοσφαιρικούς αγώνες και λοιπά αθλητικά γεγονότα.
Η Σύμβαση αποσκοπεί στην παροχή ασφαλούς, προστατευμένου, και φιλικού περιβάλλοντος στο πλαίσιο ποδοσφαιρικών αγώνων και άλλων αθλητικών διοργανώσεων και γίνεται διάκριση μεταξύ: «μέτρων για την ασφάλεια», «μέτρων για την προστασία» και «μέτρων για την παροχή υπηρεσιών».
- Δημιουργείται, μεταξύ άλλων, το Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών Ποδοσφαίρου εντός των δομών της Ελληνικής Αστυνομίας, που θα έχει να κάνει ΚΑΙ με ανταλλαγή πληροφοριών διεθνούς συνεργασίας.
Αυτήν την εβδομάδα, στο 5ο κατά σειρά νομοσχέδιο της αθλητικής μας μεταρρύθμισης, αναδιαμορφώνουμε το ισχύον πλαίσιο για τις Λέσχες Φιλάθλων και τη στενή σχέση των ΠΑΕ, ΚΑΕ και ερασιτεχνικών σωματείων με τους οργανωμένους φίλους και υποστηρικτές της ομάδας τους:
- Προχωρούμε σε προσωρινή αναστολή της λειτουργίας όλων των Λεσχών Φιλάθλων (και φυσικά των παραρτημάτων τους ανά την Επικράτεια) έως την 31η Ιουλίου 2022.
Να σημειώσω ότι σήμερα είναι καταχωρημένες και λειτουργόυν 12 νόμιμες Λέσχες Φιλάθλων, με 222 Παραρτήματα. Τα αναλυτικά στοιχεία έχουν ήδη τεθεί υπόψινστην ηγεσία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Με την προσωρινή αναστολή λειτουργίας των Λεσχών, έως τις 31 Ιουλίου, εξασφαλίζεται ένα εύλογο μεταβατικό χρονικό διάστημα, έως ότου επιτραπεί ξανά η αδειοδότηση των Λεσχών και των Παραρτημάτων τους, σύμφωνα με το νέο πλαίσιο, το οποίο θα κινηθεί στις εξής κατευθύνσεις:
- Το ερασιτεχνικό σωματείο, η ΠΑΕ και η ΚΑΕ μπορούν να αναγνωρίσουν έως ΜΙΑ Λέσχη Φιλάθλων, έκαστη.
ΕΔΡΑ της Λέσχης, θα είναι υποχρεωτικά πλέον η έδρα του ερασιτεχνικού σωματείου,
της ΠΑΕ ή της ΚΑΕ, απ’ όπου βεβαιώνεται η Λέσχη. Ετσι, ΠΑΕ, ΚΑΕ ή ερασιτεχνικό σωματείο θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης πρόσβασης και ελέγχου στο Μητρώο και στις δράσεις των μελών της Λέσχης. Παράλληλα, υπάρχει υποχρέωση της ΠΑΕ/ ΚΑΕ/ αθλητικού σωματείου να αναρτά στην ιστοσελίδα του τα στοιχεία της Λέσχης Φιλάθλων και των Παραρτημάτων της.
- Σε περίπτωση πλημμελούς εποπτείας, με την καταγραφή παράνομων περιστατικών, θα επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα και ποινές διεξαγωγής αγώνων χωρίς θεατές.
Για να λειτουργεί νόμιμα Παράρτημα Λέσχης Φιλάθλων οπουδήποτε, απαιτείται η εγγραφή στο Μητρώο Μελών της Λέσχης τουλάχιστον 50 ενηλίκων, μονίμων κατοίκων της περιοχής λειτουργίας του Παραρτήματος, με καθαρό ποινικό Μητρώο.
- Ανακαλείται η άδεια λειτουργίας Λέσχης ή Παραρτήματος, εφόσον ασκηθεί ποινική δίωξη σε τουλάχιστον δύο άτομα – μέλη Λέσχης ή Παραρτήματος, για αδικήματα αθλητικής βίας, παράβαση περί ναρκωτικών ή περί όπλων και για το έγκλημα της ανθρωποκτονίας από πρόθεση.
- Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δημιουργεί ψηφιακή πλατφόρμα, με τίτλο «Ψηφιακό Μητρώο Μελών Λεσχών Φιλάθλων», που θα επικαιροποιείται κάθε καλοκαίρι, με ευθύνη των υπευθύνων των Λεσχών. Πιστοποιημένοι χρήστες του Μητρώου είναι:
- οι νόμιμοι εκπρόσωποι των Λεσχών Φιλάθλων και οι υπεύθυνοι λειτουργίας των Παραρτημάτων τους και
- οι νόμιμοι εκπρόσωποι των αθλητικών σωματείων, Τμημάτων Αμειβομένων Αθλητών ή Ανωνύμων Αθλητικών Εταιριών, που έχουν δώσει τη συναίνεσή τους για την αναγνώριση της Λέσχης.
- Απαγορεύεται η διάθεση μεμονωμένων εισιτηρίων στις θύρες των γηπέδων, όπου συγκεντρώνονται οι οργανωμένοι οπαδοί. Το μέτρο θα ισχύσει άμεσα, δηλαδή από την ψήφιση του νόμου και συμπεριλαμβάνει και την τρέχουσα αγωνιστική περίοδο.
- Οι ΠΑΕ, οι ΚΑΕ και τα ερασιτεχνικά σωματεία θα προβαίνουν αποκλειστικά σε διάθεση Εισιτηρίων Διαρκείας στις θύρες οργανωμένων οπαδών και μόνο στους νόμιμους κατόχους τους θα επιτρέπεται η είσοδος.
- Εφόσον, μετά από δειγματοληπτικούς ελέγχους, διαπιστωθεί παράνομη παρουσία φιλάθλου στις εξέδρες, τότε θα επιβάλλονται κλιμακωτές ποινές αναστολής λειτουργίας της θύρας, καθώς και διοικητικά πρόστιμα.
Δείτε εδώ όλα τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Αυγενάκης
Στη συνέχεια έγιναν ερωτήσεις.
Για το αν υπάρχουν αποτελέσματα για τις δικαστικές αποφάσεις για οπαδική βία: “Η πανδημία έκανε πιο δύσκολα τα πράγματα, αλλά η αλλαγή των νομοθεσιών έφερε και τις συλλήψεις για την υπόθεση του Άλκη”.
Για τα μέτρα που παίρνουν και αν θα βοηθήσουν τα συμβάντα εκτός γηπέδου: “Θέλουμε να αντιμετωπίσουμε τα καλυμμένα πρόσωπα στο γήπεδο, ώστε να μην υπάρχει το πρόβλημα της κουκούλας. Με τη διάταξη στο πρώτο νομοσχέδιο που φέραμε προβλέψαμε ουσιαστικά περιστατικά όπως αυτό με τον Άλκη, που έγινε εκτός γηπέδου και δεν είχε σχέση με κάποιο αγώνα”.
“Είχαμε πρόσφατα επαφή με την ΕΟΚ και τις τέσσερις ομάδες που συμμετείχαν στο Final 4 και ελπίζουμε αυτό που έγινε χθες στο μπάσκετ, ελπίζουμε ότι θα είναι η απαρχή για να βλέπουμε τους οπαδούς των δύο ομάδων να βλέπουν μαζί τα ματς και να χειροκροτούν τις ομάδες τους. Το ίδιο συνέβη όμως και στο Άρης – ΠΑΟΚ”.
Για το αν κάποιοι σύνδεσμοι λειτουργήσουν παρανόμως: “Όποιος είναι παράνομος είναι παράνομος και θα αναλαβάνει η αστυνομία, που κάνει ήδη ελέγχους. Ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Επιθυμούμε υγιές ποδόσφαιρο και υγιή αθλητισμό. Αυτή τη στιμγή δεν υπάρχει σύνδεσμος που να λειτουργεί παρανόμως, αφού έχουν κλείσει 67 σύνδεσμοι από την αστυνομία τον τελευταίο καιρό”.
Γιατί να πιστέψουν οι πολίτες ότι τα μέτρα θα ισχύσουν αυτή τη φορά: “Οι πάντες και τα πάντα κρίνονται από τις πράξεις. Η πολιτική βούληση είναι δεδομένη και οι πολίτες θα κρίνουν τις πράξεις. Θα πρέπει να σημειώσουμε όμως ότι τόσο στο Παναθηναϊκός – Ολυμπιακός, όσο και στο Άρης – ΠΑΟΚ (σ.σ. χθες) όλα λειτούργησαν άψογα”.