Τέσσερις παρεμβάσεις σε μια μέρα εξήγγειλε ο Πιερρακάκης
Εξαιρετικά παραγωγική ήταν η χθεσινή (11.6.2025) ημέρα για τον Κυριάκο Πιερρακάκη, ο οποίος ανακοίνωσε όχι μία, όχι δύο, όχι τρεις, αλλά τέσσερις παρεμβάσεις σχετικά με το χαρτοφυλάκιό του. Αρχικά, ο υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι κάθε οικονομική ενίσχυση γύρω από τη στέγαση θα συναρτάται με την ψηφιακή δήλωση και πληρωμή των ποσών. Συνεχίζοντας, ανακοίνωσε το «ξεπάγωμα» ακινήτων που έμεναν ανεκμετάλλευτα λόγω οφειλών νομικών προσώπων προς το Δημόσιο. Μέχρι σήμερα, αν η εταιρεία κάποιου χρωστούσε στο Δημόσιο, μέχρι και το 70% της είσπραξης μιας μεταβίβασης μπορούσε να κατευθυνθεί στις οφειλές του νομικού προσώπου, καθιστώντας έτσι ασύμφορη τη μεταβίβαση. Με το μέτρο που ανακοίνωσε ο Πιερρακάκης, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα μπορούν να τα μεταβιβάζουν ακόμα και αν οι εταιρείες με τις οποίες συνδέονται έχουν οφειλές προς το Δημόσιο, αρκεί αυτές να είναι ρυθμισμένες. Μάλιστα, για τους μικρομετόχους η απελευθέρωση είναι πλήρης, ενώ όσοι κατέχουν πάνω από 5% μιας επιχείρησης με χρέη θα μπορούν να μεταβιβάζουν καταβάλλοντας για τις οφειλές μόλις το 7% και προσφέροντας άλλο ακίνητο ως εγγύηση. Και αν αυτά σας φάνηκαν πολλά για μια μέρα, ο Πιερρακάκης συνέχισε ανακοινώνοντας τον διπλασιασμό των ορίων συναλλαγών μέσω IRIS από τα 500 στα 1.000 ευρώ, αλλά και προαναγγέλλοντας τον νέο τελωνειακό κώδικα. Ιδίως στον τελευταίο αξίζει να σταθούμε λίγο παραπάνω, καθώς το «κυνήγι» του λαθρεμπορίου καυσίμων δεν θα σταματά πλέον στα πρατήρια, αλλά θα φτάνει και στις εταιρείες διανομής. Σύμφωνα, δε, με τον υπουργό Οικονομικών, με πρόχειρους υπολογισμούς τα νέα τελωνειακά μέτρα αναμένεται να προσθέσουν στα δημόσια ταμεία περί τα 500 εκατ. ευρώ ετησίως, που αυτή τη στιγμή χάνονται. Για όσους θυμούνται, όταν ο Πιερρακάκης ήταν στο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είχε σύνθημα «κάθε μέρα και μια αλλαγή». Κρίνοντας από τη μέχρι στιγμής θητεία του στο Οικονομικών, η μία αλλαγή… πολλαπλασιάστηκε.
To σενάριο του 0% – 10% για τους δασμούς σε ΗΠΑ και ΕΕ στον ορίζοντα
Την ίδια ώρα που ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ είναι υπερδραστήριος σε θέματα εσωτερικής πολιτικής, ανοιχτό παραμένει το μεγάλο μέτωπο της παγκόσμιας οικονομίας το οποίο δεν είναι άλλο από τους δασμούς. Ένα νέο σενάριο λοιπόν αρχίζει και «παίζει» στο μέτωπο αυτό μεταξύ ΗΠΑ – ΕΕ. Η στήλη πληροφορείται από κύκλους των Ελλήνων εξαγωγέων με καλή πληροφόρηση για τις τάσεις που διαμορφώνονται στην Ουάσιγκτον πως εκείνο που φαίνεται να ωριμάζει στις συνομιλίες οι οποίες συνεχίζονται -και μάλλον θα παραταθούν και μετά τις 9 Ιουλίου, σύμφωνα με χθεσινό δημοσίευμα του Bloomberg – είναι να μηδενίσει τους δασμούς της (0%) η Ευρώπη στις αμερικανικές εισαγωγές και να διατηρήσουν οι ΗΠΑ τους δασμούς 10% σε βάρος όλων των ευρωπαϊκών εξαγωγών. Αν υλοποιούταν αυτό το σενάριο, η ΕΕ θα έχανε μόλις 5 δισ. ευρώ, ενώ οι ΗΠΑ θα κέρδιζαν 55 δισ. ευρώ. Οπότε θα είχαν ένα αισθητό όφελος, οι ΗΠΑ, κάτι που θέλει -διακαώς- να δείξει ο Τραμπ στο δικό του (αμερικανικό) πολιτικό ακροατήριο, ενώ η ΕΕ θα είχε μία ανεπαίσθητη ζημιά. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν πως αποκλείεται οι ΗΠΑ να δεχτούν την ευρωπαϊκή πρόταση για αμοιβαίους μηδενικούς δασμούς.
Το ακριβό ευρώ και το ελληνικό εξωτερικό εμπόριο σε δολάρια
Φυσικά, κανείς δεν ξέρει που θα κάτσει η μπίλια των δασμών μεταξύ ΗΠΑ – ΕΕ. Ωστόσο, οι επιπτώσεις είναι ήδη ορατές. Kαι αυτές δεν έχουν να κάνουν μόνο με τον όγκο του εμπορίου, αλλά και με το βαθμό «δολαριοποίησης» του. Το 51% των εισαγωγών και των εξαγωγών της ΕΕ πληρώνεται σε δολάριο. Στην Ελλάδα, όμως, η «δολαριοποίηση» του εξωτερικού εμπορίου είναι αισθητά μεγαλύτερη από ό,τι συνολικά στην ΕΕ. Σύμφωνα με στοιχεία δημοσιοποίησε χθες η Eurostat για το 2024, το 52,7% των ελληνικών εξαγωγών και το 63,2% των εισαγωγών στην Ελλάδα από το εξωτερικό πληρώνεται με δολάριο. Να σημειωθεί πως η δολαριοποίηση του ελληνικού εξωτερικού εμπορίου μειώνεται διαχρονικά. Ωστόσο, εμφανίζει από τους υψηλότερους «βαθμούς» μεταξύ των χωρών – μελών της ΕΕ. Δεδομένου ότι κατά τους τελευταίους μήνες, λόγω πολιτικής Τραμπ, το δολάριο έχει υποτιμηθεί σε σχέση με το ευρώ, η Ελλάδα πληρώνει ακριβότερα τόσο τις εμπορικές συναλλαγές της.
Ευρωπαϊκή ένωση κεφαλαίων: Πρόσκληση για σχόλια (αντί για… δράσεις), αλλά και παράθυρο για φοροαπαλλαγές
Δεν υπάρχει Ευρωπαίος κορυφαίος αξιωματούχος, ο οποίος να μην έχει υποστηρίξει, ειδικά τελευταία που κλιμακώνεται η δασμολογική διένεξη αλλά και αναζητούνται πόροι για τον επανεξοπλισμό της ΕΕ, την ευρωπαϊκή ένωση αποταμιεύσεων και κεφαλαίων. Το ίδιο ισχύει και για τις ανακοινώσεις των πάσης φύσεως ευρωπαϊκών συνάξεων. Θα περιμένει κανείς, λοιπόν, επιτέλους κάποιες πιο συγκεκριμένες πράξεις από την ευρωπαϊκή ηγεσία. Αντ΄ αυτού, χθες η στήλη είδε αναρτημένη μία πρόσκληση της Κομισιόν για… «σχόλια»… «σχετικά με ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για λογαριασμούς ταμιευτηρίου και επενδύσεων». Η πρόσκληση αναφέρει πως «η διευκόλυνση της εύκολης και χαμηλού κόστους πρόσβασης των πολιτών της ΕΕ σε ποικίλες επενδυτικές ευκαιρίες είναι απαραίτητη για να τους ενθαρρύνει να επενδύσουν στις κεφαλαιαγορές. Οι λογαριασμοί ταμιευτηρίου και επενδύσεων θα μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες για αποταμίευση και δημιουργία πλούτου για σημαντικά γεγονότα, όπως η συνταξιοδότηση, η αγορά κατοικίας ή η χρηματοδότηση της εκπαίδευσης των παιδιών. Αυτοί οι λογαριασμοί επιτρέπουν στα άτομα να κατέχουν μέσα κεφαλαιαγοράς, όπως μετοχές εισηγμένων εταιρειών, ομόλογα και μετοχές σε επενδυτικά κεφάλαια, με έναν εύχρηστο και προσβάσιμο τρόπο, και μπορούν να επωφεληθούν από φορολογικά κίνητρα ή απλές φορολογικές διαδικασίες».
Τα «αμυντικά» δάνεια της ΕΤΕπ και η απουσία (;) των ελληνικών τραπεζών
Μένοντας στο πεδίο των ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων, η στήλη επισημαίνει τις χθεσινές ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για τριπλασιασμό των δανείων της υπέρ της αμυντικής θωράκισης της ΕΕ. Πριν μία εβδομάδα, ανακοίνωσε ένα πλαίσιο συνεργασίας με εθνικά αναπτυξιακά ιδρύματα της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας και της Ισπανίας καθώς και η ΕΤΕπ θα συνεργαστούν για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ασφάλειας και άμυνας. Οι 6 μακροπρόθεσμοι επενδυτές – Caisse des Depôts, Kreditanstalt für Wiederaufbau (KfW), Cassa Depositi e Prestiti (CDP), Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK), Instituto de Crédito Oficial (ICO) και η ΕΤΕπ – συμφώνησαν να διερευνήσουν περαιτέρω τις ευκαιρίες συνεργασίας. Εντύπωση κάνει στη στήλη η απουσία των ελληνικών τραπεζών από τέτοιους είδους πλαίσια συνεργασία, αν και η Ελλάδα (και οι τράπεζες της) είναι από τις λίγες χώρες που έχει ανακοινώσει ένα γιγάντιο εξοπλιστικό πρόγραμμα, αλλά και έχει αιτηθεί την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για την άμυνα…
O χρησμός Στουρνάρα για τα ομόλογα και οι ερμηνείες του
Η στήλη πάει λίγες μέρες πίσω για να αναφέρει μία εξαιρετικά σημαντική παρατήρηση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννη Στουρνάρα. Μιλώντας την περασμένη Παρασκευή (6.6.2025) στο Bloomberg TV έκανε μία επισήμανση η οποία πέρασε μάλλον στα ψιλά. Τι είπε ο κ. Στουρνάρας; «Υπάρχουν αναντιστοιχίες μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Επομένως και η παγκόσμια αγορά ομολόγων είναι κάτι που πρέπει να παρακολουθούμε». Η στήλη ζήτησε τα φώτα αναλυτή με άριστη γνώση της αγοράς ομολόγων προκειμένου να καταλάβει τι μπορεί να εννοούσε ο διοικητής. Ο αναλυτής μάς ανέφερε πως σημειώνεται σχετικά απρόθυμη ζήτηση ομολόγων και σχετικά μεγάλη προσφορά στις τρέχουσες τιμές ή αποδόσεις. Και αυτό αποτελεί πρόβλημα διότι οδηγεί σε αύξηση των μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Σαν τρανα παραδείγματα ανέφερε η πηγή της στήλης τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία. Ωστόσο, ξεκαθάρισε πως η Ευρώπη δεν έχει φτάσει ακόμα εκεί. Άλλη πηγή της στήλης επισημαίνει πως τις επόμενες ημέρες, κατά τις οποίες θα γίνουν οι μεγάλες δημοπρασίες 30ετών ομολόγων από τις ΗΠΑ, ενδεχομένως η ζήτηση να είναι πολύ χαμηλή και να μη καλυφθεί το ποσό που θέλει η Ουάσιγκτον για να αναχρηματοδοτήσει χρέος και δαπάνες. Έτσι πιθανόν να χρειαστεί να αυξηθούν ακόμα περισσότερο τα μακροπρόθεσμα επιτόκια (δηλαδή το κόστος αναχρηματοδότησης, δηλαδή το έλλειμμα) που είναι ήδη πάνω από το 5%. Όλα αυτά οδηγούν σε φθηνότερο δολάριο και ακριβότερο ευρώ και αυτό με την σειρά του σημαίνει ότι για να κρατήσει η ΕΚΤ το ευρώ σε μία ισορροπία με το δολάριο πρέπει να μειώσει ακόμα περισσότερο τα επιτόκια. Και αυτό παρά την άποψη ορισμένων, τουλάχιστον, στην ΕΚΤ οι οποίοι τάσσονται υπέρ μιας προσωρινής παύσης στη μείωση των επιτοκίων…
Πού οφείλεται το ράλι στα ελληνικά ομόλογα;
Aς μείνουμε λίγο ακόμα στο πεδίο των ομολόγων. Για άλλη μία φορά αυτές τις ημέρες οι αγορές χρέους δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στα ελληνικά ομόλογα, αλλά και ευρύτερα σε όλον τον ευρωπαϊκό Νότο, εν μέσω αναταραχών που ανεβάζουν το κόστος δανεισμού σε οικονομίες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Ιαπωνία. H μείωση των spreads εκφράζει και την αυξημένη ζήτηση για ελληνικούς τίτλους, αλλά και την αναντίστοιχη υποδοχή που έχουν τα «χαρτιά» της Γερμανίας από τους επενδυτές. Ο λόγος; Το άνοιγμα της -παραδοσιακά- προσεκτικής Γερμανίας σε δαπάνες, με το πλάνο του ενός τρισ. ευρώ για υποδομές και δαπάνες, δεν εμπνέει και τόση ασφάλεια στις αγορές, ενώ και η επαναφορά της συζήτησης στην Ευρώπη για κοινό δανεισμό δεν θεωρείται ευνοϊκή για μια οικονομία που ως πρώτη δύναμη, φοβάται πως θα πέσουν πάνω της δυσανάλογα βάρη έναντι άλλων κρατών – μελών. Αν προστεθούν στο μίγμα και οι επιπτώσεις των δασμών, το πράγμα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο… Πάντως, δεν είναι σίγουρο πως είναι για πανηγυρισμούς η συγκεκριμένη συνθήκη… Ναι μεν, το ελληνικό χρέος ισχυροποιείται -πρόσκαιρα, έστω- αλλά η αστάθεια που παρατηρείται στις αγορές ομολόγων, ειδικά για κομβικούς «παίκτες», μόνο ασφάλεια δεν προκαλεί για το τι μέλλει γενέσθαι συνολικά. Γιατί κανείς δεν μπορεί να ξεχνά πως η Ελλάδα έχει το υψηλότερο χρέος προς ΑΕΠ στην Ευρώπη, και ως εκ τούτου είναι άκρως εκτεθειμένη σε αναταράξεις και σε απότομες μεταβολές. Πολύ περισσότερο, τουλάχιστον, από ευρωπαϊκά «θηρία» όπως η Γερμανία…
Ούτε οι «παλιοί» ενοικιαστές την γλιτώνουν…
Για να επανέλθουμε για ακόμα μία φορά στο ζήτημα των τιμών που «παίζουν» στην αγορά της μακροχρόνιας ενοικίασης ακινήτων, θα πρέπει να επισημάνουμε το εξής: Προκειμένου να καταλάβουμε το τι γίνεται εκεί έξω, δεν θα πρέπει να κοιτάμε μόνο τις «νέες» τιμές για ενοικίαση ακινήτων, αλλά και τις «παλιές». Και αυτό γιατί η έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για την μηνιαία αναπροσαρμογή των μισθωμάτων, δείχνει πόσο ακριβαίνουν τα ήδη νοικιασμένα σπίτια, όταν δηλαδή ο σπιτονοικοκύρης καλεί τον ενοικιαστή του να επαναδιαπραγματευτούν το συμβόλαιο τους άπαξ και φτάσει η ώρα της ανανέωσης. Αυξήσεις σαφώς μικρότερες από αυτές που συναντάμε στις αγγελίες, ωστόσο σταθερές κάθε μήνα. Μόνο το πεντάμηνο του 2025, καταγράφονται αυξήσεις στα μισθώματα οι οποίες από τον Μάιο προς τον Ιανουάριο, ακολουθούν τα εξής ποσοστά: 1,9%, 1,5%, 1,8%, 1,9%, 2%… Δεν τις λες και μικρές, αν αναλογιστεί κανείς πως οι ενοικιαστές έχουν να αντιμετωπίσουν και το «τσουνάμι» της ακρίβειας σε κάθε πτυχή της ζωής τους, ενώ, όπως γράφαμε και εχθές, είναι άγνωστο ακόμα πως θα επηρεάσει το μέτρο της επιστροφής ενοικίου και τι «ορέξεις» θα γεννήσει στους ιδιοκτήτες, πολλώ δε μάλλον που θα προϋποθέτει καταβολή του μέσω τραπέζης…
Πάει κάτι στραβά στην ελληνική βιομηχανία;
Και επειδή όλα τα δημοσιονομικά μέτρα πατάνε σε αυτό που λέγεται (κακώς) «πραγματική οικονομία» (λες και υπάρχει μη… πραγματική), ας δούμε πώς τα πάμε εκεί. Η πρόσφατη ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για την βουτιά στην βιομηχανική παραγωγή τον Απρίλιο, θα έπρεπε να λειτουργεί ως κώδωνας κινδύνου για την συνέχεια… Και σε ποιους παραγωγικούς τομείς ήταν εντονότερη η πτώση; Σε «βαριές» δραστηριότητες, όπου μάλιστα δεν έχουμε και περίσσευμα, και ούτε πολυτέλεια να μειώνουμε, αντί να αυξάνουμε… Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά – από αρνητική σκοπιά: η κατασκευή μηχανοκίνητων οχημάτων, ρυμουλκούμενων και ημιρυμουλκούμενων οχημάτων κατρακύλησε κατά 36,2%, η βιομηχανία δέρματος και δερμάτινων ειδών κατά 33,6%, η παραγωγή οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου 26,7%, και ούτω καθεξής. Δεν πρέπει να αναρωτηθεί κανείς τι συνέβη με την βιομηχανία αυτό το διάστημα; Έκλεισαν εργοστάσια, μείωσαν την παραγωγή τους λόγω πτώσης παραγγελιών; Ό,τι και αν είναι, για καλό δεν είναι πάντως…
Με γερμανικό υδρογόνο το πρώτο πρατήριο στην Ελλάδα
Πάμε τώρα στα ενεργειακά και να επισημάνουμε πως η παραγωγή πράσινου υδρογόνου δεν έχει ξεκινήσει ακόμα στη χώρα μας, ενώ το εθνικό σχέδιο προβλέπει μονάδες παραγωγής 187 MW ως το 2030. Κατ’ επέκταση, το πρώτο πρατήριο υδρογόνου που εγκαινίασε την Τρίτη (10.6.2025) η Avin στους Αγ. Θεόδωρους, λειτουργεί σήμερα με καύσιμο που έρχεται από τη Γερμανία. Αυτό μοιάζει παράδοξο, αλλά δεν θα ισχύσει για πολύ καιρό. Από το 2026 θα λειτουργήσει η μονάδα παραγωγής της Motor Oil, μια από τις πρώτες στη χώρα μας, τροφοδοτώντας το πρατήριο με εγχώριο υδρογόνο. Παράλληλα, η AVIN έχει βάλει ήδη μπροστά άλλα δύο πρατήρια στην Ακράτα και το Θριάσιο.
Ζωντανό το ενδιαφέρον των Εμιράτων για τη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου, απόντες οι Αμερικανοί
Την ίδια ώρα, τη διαβεβαίωση ότι εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για συμμετοχή στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου μετέφεραν στη Λευκωσία οι άνθρωποι της TAQA, ενός επενδυτικού ταμείου από τα Εμιράτα. Πρόκειται ασφαλώς για θετική εξέλιξη, που δείχνει ότι μεγάλος αριθμός χωρών της Μέσης Ανατολής βλέπει θετικά μια ενεργειακή λεωφόρο προς την Ευρώπη. Να θυμίσουμε, άλλωστε, ότι αντίστοιχες συζητήσεις και σχέδια υπάρχουν με Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία. Πάντως, όσον αφορά το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου, δεν καταγράφεται κάποια εξέλιξη στο ενδεχόμενο να συμμετέχουν Αμερικανοί επενδυτές. Το επενδυτικό ταμείο DFC είχε εκφράσει πέρυσι το ενδιαφέρον του μέσω επιστολής προθέσεως προς τον ΑΔΜΗΕ, όμως μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει συνέχεια. Εξυπακούεται ότι σε αντίθεση με τους Εμιρατιανούς, η συμμετοχή της DFC θα θωράκιζε το έργο γεωπολιτικά απέναντι στις τουρκικές απειλές.
