Τη Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2022, ξεκίνησε η άσκηση πυρηνικής αποτροπής του NATO διάρκειας 2 εβδομάδων με την κωδική ονομασία «Steadfast Noon».
Σε αυτή, συμμετέχουν 14 χώρες – μέλη της Συμμαχίας και την ανάπτυξη περίπου 60 αεροσκαφών με έδρα την αεροπορική βάση Kleine-Brogel του Βελγίου σε μια χρονική συγκυρία, όπου οι απειλές της Ρωσίας περί χρήσης πυρηνικών όπλων στην Ουκρανία εντείνονται.
Οι ασκήσεις «Steadfast Noon» πραγματοποιούνται μία φορά κάθε χρόνο, αλλά η φετινή άσκηση έχει ξεχωριστή και ιδιαίτερη σημασία καθώς για πρώτη φορά θα λάβει χώρα κατά την διάρκεια του μεγαλύτερου συμβατικού πολέμου στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ αξιοσημείωτη είναι και η συμμετοχή αμερικανικών στρατηγικών πυρηνικών βομβαρδιστικών αεροσκαφών τύπου B-52.
Οι συμμετοχές και ο σκοπός της άσκησης
Εκτός από τα «Stratofortress», στην άσκηση συμμετέχουν μαχητικά αεροσκάφη τέταρτης γενιάς τύπου F-16 και F-15, stealth μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων πέμπτης γενιάς τύπου F-35 και F-22, καθώς επίσης σημαντικός αριθμός αεροσκαφών ΑΣΕΠΕ (έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου) και εναέριου ανεφοδιασμού, τα οποία θα πραγματοποιούν πτήσεις πάνω από το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Βόρεια Θάλασσα, ενώ πιθανή είναι η ανάπτυξη αεροσκαφών πάνω από την Γερμανία και την Ολλανδία.
Παρόλο που οι περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την άσκηση «Steadfast Noon» είναι απόρρητες, για ευνόητους λόγους, εντούτοις είναι γνωστό ότι ένας από τους κύριους σκοπούς της είναι η εκπαίδευση των πληρωμάτων στην υλοποίηση του λεγόμενου «διαμοιρασμού πυρηνικών όπλων» (nuclear sharing) ενός εκ των βασικών πυλώνων της πυρηνικής αποτροπής του NATO, που επιτρέπει σε συγκεκριμένες χώρες – μέλη της Συμμαχίας, που δεν έχουν δικό τους πυρηνικό οπλοστάσιο, να αναπτύξουν ειδικά διαμορφωμένα μαχητικά αεροσκάφη για να πραγματοποιήσουν πυρηνικό πλήγμα με αμερικανικές πυρηνικές βόμβες, αν αυτό ποτέ χρειαστεί. Αφορά λοιπόν, αρκετά απαιτητικές και υψηλού ρίσκου ενέργειες και διαδικασίες, με συγκεκριμένα πρωτόκολλα και κανόνες εμπλοκής, που προϋποθέτουν την έγκριση των ΗΠΑ και κατ’ επέκταση η «Steadfast Noon» θεωρείται ως η καλύτερη ευκαιρία για να εξασκηθούν στην εκτέλεσή τους.
Τι είναι όμως ο «διαμοιρασμός πυρηνικών όπλων» του NATO;
Πρόκειται για μια αρκετά «αμφιλεγόμενη» συμφωνία καθώς οι ΗΠΑ είναι συμβαλλόμενο μέρος στη Συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (NPT) και ως εκ τούτου δεσμεύονται να μην παραδώσουν πυρηνικά όπλα σε τρίτες χώρες και αντίστροφα μη πυρηνικές χώρες δεν μπορούν να προμηθευτούν τέτοιου είδους όπλα από πυρηνικές δυνάμεις.
Σε καιρό ειρήνης, τα πυρηνικά όπλα βρίσκονται υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ, αλλά βάσει της συμφωνίας αυτό αλλάζει σε καιρό πολέμου, με αποτέλεσμα τα επιλεγμένα κράτη να έχουν την δυνατότητα χρήσης τους αν αυτό απαιτηθεί. Βέβαια, ο διαμοιρασμός πυρηνικών όπλων εντός NATO είναι κάτι που ισχύει πριν την υπογραφή της NPT, επομένως δεν αποτελεί παραβίαση της συνθήκης, ωστόσο δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν ασκήσει σκληρή κριτική για την εφαρμογή της.
Με αφορμή την συγκεκριμένη νατοϊκή άσκηση και τον «διαμοιρασμό πυρηνικών όπλων», ένας από τους μεγαλύτερους αναλυτές και ειδικούς στην πυρηνική επιστήμη, ο Χανς Κρίστενσεν, ο οποίος μάλιστα είναι και Διευθυντής του Nuclear Information Project της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων (FAS) που ασχολείται με την επιστημονική ανάλυση για την ασφάλεια του κόσμου, έναντι κυρίως των κινδύνων από την ανάπτυξη και τη χρήση των πυρηνικών όπλων, προχώρησε σε μια ενδιαφέρουσα δημοσίευση, κάνοντας μια «αποκάλυψη» για την Ελλάδα, όπως ο ίδιος την χαρακτήρισε.
The mystery about who the 7th country in #NATO nuclear sharing mission is has now been resolved: it is Greece.
— Hans Kristensen (@nukestrat) October 17, 2022
Greece does not host nukes (they were withdrawn from Araxos in 2001) and does not have active committed unit. But has reserve unit & contingency role.#SteadfastNoon https://t.co/WxeKRhCVaW
Ειδικότερα, ο διακεκριμένος πυρηνικός επιστήμονας ανέφερε στην ανάλυσή του, που δημοσιεύθηκε στο FAS ότι: «Το ΝΑΤΟ αποκάλυψε νωρίτερα αυτό το έτος ότι επτά χώρες – μέλη της Συμμαχίας συνεισφέρουν [στον διαμοιρασμό πυρηνικών όπλων] με αεροσκάφη διπλής ικανότητας. Οι χώρες αυτές δεν έχουν κατονομαστεί, αλλά πέντε είναι ευρέως γνωστές: Βέλγιο, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία και ΗΠΑ. Η έκτη χώρα είναι πιθανώς η Τουρκία (παρά τις φήμες ότι δεν ήταν πλέον μέρος της αποστολής), οπότε ορισμένα τουρκικά F-16 εξακολουθούν να είναι ειδικά διαμορφωμένα για την χρήση πυρηνικών βομβών τύπου B61».
Πίνακας με τις εκτιμώμενες πυρηνικές βόμβες στο οπλοστάσιο του NATO. (Πηγή: FAS)
Η αναφορά στην Ελλάδα
Στο σημείο αυτό γίνεται και η «αποκάλυψη» για την χώρα μας, με τον ίδιο να λέει χαρακτηριστικά: «Η έβδομη χώρα ήταν ένα μυστήριο, αλλά αποδεικνύεται ότι είναι η Ελλάδα. Αν και η Ελλάδα δεν έχει αμερικανικά πυρηνικα όπλα στο έδαφός της, καθώς αυτά έχουν αποσυρθεί εδώ και χρόνια ούτε διαθέτει μαχητικά αεροσκάφη που δεσμεύονται για τέτοιες αποστολές, εντούτοις έχει εφεδρικές δυνάμεις για την εκτέλεση αποστολών εκτάκτης ανάγκης».
Ο Κρίστενσεν αναφέρεται στο έγγραφο του Φεβρουαρίου 2022 που δημοσίευσε το NATO αναφορικά με τον διαμοιρασμό πυρηνικών όπλων (μπορείτε να το δείτε και εδώ) στο οποίο όχι μόνο εξηγείται το «nuclear sharing» ως πυλώνας της πυρηνικής αποτροπής της Συμμαχίας αλλά ακόμα γίνεται αναφορά και στα αεροσκάφη διπλής ικανότητας (dual-capable aircraft) δηλαδή σε αεροσκάφη που μπορούν να πραγματοποιήσουν τόσο συμβατικά όσο και πυρηνικά πλήγματα.
Στο έγγραφο αναφέρεται ότι «επί του παρόντος, επτά κράτη – μέλη της Συμμαχίας συμμετέχουν εθελοντικά στην πυρηνική αποστολή του ΝΑΤΟ συνεισφέροντας με αεροσκάφη διπλής ικανότητας» τα οποία έχουν δύο ρόλους. Αφενός εκτελούν συμβατικές αποστολές όπως π.χ αεροπορική αστυνόμευση (air policing) και αφετέρουν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων σε μια σύγκρουση, μετά από απόφαση της Ομάδας Πυρηνικού Σχεδιασμού του NATO», στην οποία όπως τονίζει και ο Χανς Κρίστενσεν, συμμετέχει ενεργά και η Ελλάδα.
Αν και δεν υπάρχει επίσημη επιβεβαίωση από το NATO, ο ισχυρισμός και η ανάλυση του Χανς Κρίστενσεν είναι αδξιοσημείωτη, αναφορικά με τον δυνητικό ρόλο της χώρας μας και της Πολεμικής Αεροπορίας στην πυρηνική αποτροπή της Συμμαχίας, παρόλο που εδώ και δεκαετίες δεν «φιλοξενούμε» πυρηνικά όπλα στο έδαφός μας.
Πηγή: onalert.gr