Η δικηγόρος Άννα Κορσάνου εξηγεί στο newsit.gr και στην Μάγδα Τσέγκου όλες τις αλλαγές που έρχονται για τους δανειολήπτες και ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους τόσο για τους ενήμερους όσο και για τους ληξιπρόθεσμους.
Τι γίνεται με τα δάνεια, ποιες είναι οι υποχρεώσεις τους αυτή την περίοδο για ενήμερους και ληξιπρόθεσμους δανειολήπτες;
«Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, διότι ναι μεν μένουμε μέσα, έχουμε όμως την δανειακή μας σύμβαση που την έχουμε υπογράψει, έχουμε την υποχρέωση να πληρώνουμε τις δόσεις των δανείων κάθε μήνα, αλλά με τι λεφτά θα πληρώσω τη δόση των δανείων μου, όταν η δουλειά μου έχει σταματήσει, όταν με έχουν διώξει, όταν το μαγαζί μου έχει κλείσει. Εκτός από μία μερίδα πολιτών όπως είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι συνταξιούχοι, που έχουν σταθερή καταβολή μισθού και εισοδήματος, η μεγαλύτερη πλειοψηφία, οι υπάλληλοι, οι επαγγελματίες, οι έμποροι, έχουν πληγεί και ουσιαστικά έχουν μηδενικό εισόδημα. Για τους ενήμερους δανειολήπτες, υπάρχει δέσμευση από την κυβέρνηση, ότι θα υπάρχει αναστολή στην καταβολή των δόσεων των δανείων τους για ένα τρίμηνο. Αυτό πώς θα γίνει πρακτικά, πώς θα γίνει στην πράξη; Παίρνουν τηλέφωνο από την τράπεζα για να πάρουν την συναίνεση του δανειολήπτη και έτσι αφού πάρουν την συναίνεσή του, δεν θα πληρώνουν για τρεις μήνες. Όμως μόνο για τους ενήμερους, για τους ληξιπρόθεσμους αυτό δεν ισχύει και πολύ σωστά, στη συγκεκριμένη περίπτωση συμφωνώ με τον κύριο Γεωργιάδη, ο οποίος έχει μιλήσει και έχει τοποθετηθεί σωστά με ρεαλιστική διάθεση ότι ναι, βοηθάμε, αλλά όμως δεν θα έπρεπε αυτή η κατάσταση να γίνει εφαλτήριο για κάποιους που μπορούν να πληρώσουν και δεν θέλουν να πληρώσουν. Άρα αυτές οι ευεργετικές είναι για τους ενήμερους, είναι για τους ληξιπρόθεσμους. Μην περάσει η νοοτροπία ότι έτυχε αυτή η κρίση, δεν πληρώνουμε. Αυτός που έχει να πληρώσει, θεωρητικά, είναι υποχρεωμένος να πληρώσει. Αυτός που δεν έχει εισοδήματα και έχει πληγεί, ασφαλώς δεν μπορείς να το επιβάλλεις όταν δεν έχει ο άλλος τα στοιχειώδη, να πληρώνει τη δόση του δανείου. Για αυτό θα υπάρξει και έχει ήδη υπάρξει μέριμνα. Για τρεις μήνες λοιπόν δεν θα πληρώσουν την δόση του δανείου».
Τι θα πρέπει να κάνουν οι πολίτες που χρειάζεται αυτοπρόσωπη παρουσία στην τράπεζα και δεν μπορούν να μεταβούν;
«Λόγω αυτής της κατάστασης δημιουργούνται συνεχώς καινούρια ζητήματα τα οποία δεν τα γνωρίζουμε από πριν. Για παράδειγμα, κάποια δανειολήπτες οι οποίοι είναι ληξιπρόθεσμοι και ήταν έτοιμοι να υπογράψουν κάποια ρύθμιση, κάποια καινούρια σύμβαση δανείου, κάποια πράξη ρύθμισης με την τράπεζα και χρειάζεται η αυτοπρόσωπη παρουσία τους. Η τράπεζα λοιπόν τους λέει “έλα να υπογράψεις” αύριο μεθαύριο. Ενώ δεν γίνεται να βγω από το σπίτι. Υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας. Τί γίνεται σε αυτή την περίπτωση; Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν οι τράπεζα, δεν μπορεί να σου πει ότι επειδή δεν ήρθες, στην περίοδο τους κορωνοϊού που υπήρχε απαγόρευση κυκλοφορίας και θα έρθεις σε έναν μήνα, δύο μήνες, όταν θα σταματήσει αυτή η κατάσταση, εγώ τώρα δεν δέχομαι να σου κάνω ρύθμιση, σε θεωρώ πονηρό. Στο νομικό κόσμο υπάρχουν και κάποιες έννοιες όπως γεγονότα ανωτέρας βίας, όπως απρόοπτη μεταβολή συνθηκών. Δηλαδή όταν είναι κάτι πάνω από τις δυνάμεις μας, αυτό μπορεί να δικαιολογήσει την εκπρόθεσμη καταβολή της υποχρέωσής σου ή την μη εκπλήρωση της υποχρέωσής σου. Δεν μπορεί κάποιος να υποχρεωθεί στα αδύνατα. Και το δίκαιο στηρίζεται πάνω και σε παραγωγικές έννοιες. Δεν θα διακινδυνεύσει ο άλλος την ηλικία του, ο 75χρονος, ο εγχειρισμένος, για να πάει αύριο στην τράπεζα να υπογράψει».
Τις ημέρες αυτές του αποκλεισμού παρά το γεγονός πως ο Υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης πρόσφατα δήλωσε αναφερόμενος στα τηλεφωνήματα που δέχονται οι δανειολήπτες ότι, «δεν θα υπάρχουν ενοχλήσεις από εισπρακτικές και δικηγορικές εταιρείες» και προειδοποίησε πως «αν δεν συμμορφωθούν θα υπάρξουν αυστηρότερα μέτρα» συνεχίζουν να ενοχλούν οι δικηγορικές εταιρείες καθημερνά χιλιάδες πολίτες.Τι μπορεί να κάνει σε αυτή την περίπτωση ο δανειολήπτης;
«Οι εισπρακτικές εταιρείες ενοχλούν. Και έχω μάθει ότι ενοχλούν κυρίως από δικηγορικά γραφεία. Τί γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις; Πώς προστατεύεται ο δανειολήπτης, όταν έχει ήδη δοθεί εντολή από την κυβέρνηση να μην ενοχλούν.
Εντολή, δεν έχει βγει ακόμη νόμος. Είναι ακόμη στα λόγια, αλλά πιστεύουμε ότι θα υπογραφεί ότι θα βγει κάτι τέτοιο. Ποια είναι η δικαιολογία της κυβέρνησης, ότι ναι οι εισπρακτικές εταιρείες που είναι εταιρείες ενημέρωσης, εμείς τις ελέγχουμε και τους έχουμε πει να μην ενοχλούν, όμως αντιλαμβάνεστε πως τα δικηγορικά γραφεία δεν ελέγχονται από εμάς, ελέγχονται από το δικηγορικό σύλλογο και από το πειθαρχικό του συλλόγου. Πραγματικά και έγω έχω γίνει αποδέκτης τέτοιων παραπόνων, ότι δικηγορικά γραφεία παίρνουν τηλέφωνο και ανθρώπους που είναι μεγαλύτερης ηλικίας, που δεν μπορούν να αντιδράσουν, που στενοχωριούνται, που έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας και αυτό είναι επιβαρυντικό. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει καταγγελία που μπορεί να γίνει στον συνήγορο του καταναλωτή και να καταγραφεί αυτό το γεγονός και να περάσει μετά στο δικηγορικό σύλλογο και να επιβληθούν πειθαρχικές ποινές. Αν κάποιος πολίτης δεν θέλει να μπει σε αυτή τη διαδικασία, με ωραίο τρόπο μπορείς να πεις εσύ ή ο δικηγόρος σου αν έχεις δικηγόρο, να πάρει τηλέφωνο αυτό που σε ενόχλησε. Ειδικά όταν σε παίρνουν τηλέφωνο από τράπεζα, από γραφείο, θα κρατάνε το τηλέφωνο και το όνομα, “Ποιός είστε κύριε”, το τηλέφωνό σας, τα στοιχεία σας, το mail σας, να μπορώ να επικοινωνήσω μαζί σας. Να ξέρω με ποιον μιλάω. Έτσι λοιπόν, θα πάρω πίσω. Παρακαλώ πολύ, μην ενοχλείτε σε τέτοιες συνθήκες, άρα όταν μας παίρνουν τηλέφωνο επειδή μέσα στην βιασύνη μας δεν το σκεφτόμαστε, με ποιον κύριο μιλάω, το ονοματεπώνυμό σας, το mail σας. Για να μπορώ να έρθω σε επικοινωνία μαζί σας. Στις τράπεζες και στις εισπρακτικές είναι δαιδαλώδεις οι καταστάσεις, σήμερα σε παίρνει ο ένας, αύριο σε παίρνει ο άλλος, από την μία υπηρεσία, από την άλλη υπηρεσία και δεν ξέρεις με ποιον μιλάς. Απλά θέλει ειδικό τρόπο που ο καθένας δεν τον ξέρει. Συνήθως οι υπάλληλοι, όταν ακούνε δικηγόρο νιώθουν απειλή, άρα με έναν πολύ ήρεμο τρόπο μπορείς να πεις παρακαλώ θέλω να ξέρω με ποιον μιλάω, το ονοματεπώνυμό σας, το τηλέφωνό σας, το mail σας, για να μπορώ να επικοινωνήσω μαζί σας. Έτσι, αν υπάρχει μία παραβατική συμπεριφορά, να ξέρεις με ποιον μιλάς. Να μην είσαι αόριστος».
Τι γίνεται με τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών; Αν κάποιος δεν έχει χρήματα το πληρώνει;
«Έχει δημιουργηθεί ένας πάρα πολύ μεγάλος προβληματισμός, αναστολή πάει και αυτές τις υποχρεώσεις. ΠΡΟΣΟΧΗ! Αυτό είναι για τον Φεβρουάριο. Το ΕΦΚΑ του Ιανουαρίου, έπρεπε να το είχαμε πληρώσει. Το ΕΦΚΑ του Φεβρουαρίου δεν έχει βγει, βγήκε όμως το ΕΤΕΑΕΠ. Αυτό λοιπόν όταν βγήκε, σε όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες, δεν έχει κάπου μείωση 25%. Πρέπει δηλαδή να πληρώσουμε όλο το ποσό και υποθέτω μετά να μας αφαιρεθεί από τα επόμενα. Αν κάποιος δεν έχει λεφτά τί γίνεται; Ε δεν θα το πληρώσει. Και δεν θα πάρει, δεν θα εκμεταλευτεί αυτό το ποσό της μείωσης. Αυτό είναι λίγο παράλογο. Δηλαδή μου λένε ότι αν το πληρώσεις, θα έχεις μείωση 25% και στο ειδοποιητήριο που λέει να πληρώσω όλο το ποσό. Δεν μου βγάζει το εκπτωτικό ποσό που πρέπει να πληρώσω. Άρα πρέπει να το πληρώσω όλο, να έχω τα χρήματα να το πληρώσω όλο και τους επόμενους μήνες να ζητήσω να μου γίνει κάποιος συμψηφισμός για να μπορέσω να μην πληρώσω παραπάνω. Αν κάποιος δεν έχει τη δυνατότητα, δεν θα το πληρώσει καθόλου. Από αυτούς τους κλάδους που έχουν πληγεί. Αλλά αυτό ισχύει για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες. Γιατί πολλές φορές τα μέτρα συνδέονται με αυτούς που θα πάρουν το επίδομα των 800€. Και εκεί γίνεται φασαρία, πάει με τους ΚΑΔ, τους κωδικούς του κάθε επαγγέλματος και δεν έχουν μπει όλα τα επαγγέλματα που έχουν πληγεί και έχει έρθει μεγάλη αναστάτωση. Για παράδειγμα μας έλεγαν αυτοί που έχουν καθαριστήρια δεν έχουν μπει να πάρουν τα 800€, γιατί; Αφού και αυτοί έχουν κλείσει;»
Απογοητευμένοι είναι οι δικηγόροι με την απόφαση της κυβέρνησης να μην τους δώσουν τα 800 ευρώ επίδομα αλλά να τους δώσουν 600 ευρώ σε επιταγή για τηλεσεμινάρια.
«Οι δικηγόροι, κι εμείς, στην αρχή μας υποσχέθηκαν ότι θα μας δώσουν τα 800€ που είπε η κυβέρνηση και μετά το πήραν πίσω και τώρα έχουμε και την πρόσφατη είδηση της ημέρας ότι θα μας δώσουν 600€ σε μορφή επιταγής για να κάνουμε σεμινάρια επιστημονικά. Τηλεσεμινάρια. Τώρα αυτό όπως καταλαβαίνετε δεν μας κρατάει ευχαριστημένους. Η κυβέρνηση σου λέει θα σου δώσω τα 800€, μετά σου λέει ωπ συγνώμη, παρεξήγηση, δεν θα σου δώσω τα 800€, έγινε ολόκληρη αναστάτωση σε όλους τους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας γιατί ξέρετε, ο δικηγόρος έχει και κλειστό το γραφείο. Δεν μπορεί να πάει στο υποθηκοφυλακείο , είναι κλειστά τα δικαστήρια, πήραν αναστολή μέχρι 10 του Απριλίου, αυτό αφορά και πολίτες που έχουν δικαστήρια, δεν μπορούν να πάνε το δικαστήριο να δικάσουν την υπόθεσή τους. Άρα, σου λέει 800€ θα τα πάρουν όλοι. Ναι, αλλά αυτή η αναστολή για τις ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις, δημιουργεί προβλήματα.»
Τι γίνεται με όσους επαγγελματίες νοικιάζουν επαγγελματική στέγη; Μπορούν αυτοί να μειώσουν το ενοίκιό τους; Υπάρχει αυτή η δυνατότητα;
«Σωστά, μπορούν να πληρώσουν το 60% του ενοικίου, δηλαδή να έχουν μία έκπτωση 40$ του ενοικίου, σκεφτείτε βέβαια και τον εκμισθωτή που περιμένει να ζήσει από αυτό το ενοίκιο, ότι υφίσταται μείωση του εισοδήματος. Άρα είναι μία αλυσίδα όλη αυτή η κατάσταση. Αλλά και αυτός που έχει τo cafe και έχει κλείσει το cafe του και δεν έχει καθόλου τζίρο και δεν έχει εισόδημα, πρέπει και αυτός να στηριχτεί από κάπου. Θα καταβάλει λοιπόν για Μάρτιο και Απρίλιο το 60% του μισθώματος. Τώρα πρέπει να δούμε και για τους άλλους θα ισχύει; Δηλαδή για εμάς που δεν θα πάρουμε τα 800€ και θα πάρουμε τα 600€ ας πούμε, θα ισχύει και για εμάς; Τώρα τον Απρίλιο που θα πρέπει εγώ να πληρώσω το ενοίκιο του γραφείου μου θα πρέπει να το πληρώσω όλο ή θα πρέπει να πληρώσω το 60% του ενοικίου; Είναι κάποια πράγματα ακόμη υπο εκκρεμότητα.»
Οι άνθρωποι που έχουν τις υποχρεώσεις, για παράδειγμα εγώ, που δεν ξέρω ακόμη, δεν έχει επιβεβαιωθεί τι ενοίκιο θα πληρώσω, αν μου κάνει κάτι ο μισθωτής μου, έχω τρόπο να υποστηρίξω τον εαυτό μου. Να πω ότι λόγω αυτής της κατάστασης δεν μπορούσα να κινηθώ, δεν μπορούσα να βγω από το σπίτι μου, ήμουν αποκλεισμένη, που δεν είχα δουλειά, έχω λόγους να αμυνθώ και οποιαδήποτε προσφυγή στην δικαιοσύνη, ο δικαστής, δικάζει με βάση τον κανόνα της κοινής λογικής. Δηλαδή ένας άνθρωπος που δεν έχει εισόδημα, είναι υποχρεωμένος να μείνει στο σπίτι, υπάρχει απαγόρευση κυκλοφορίας, δεν μπορείς να τον αναγκάσεις να λειτουργεί όπως παλιά.»