Φωτιά σε Χαλκιδική και Ιεράπετρα: Γιατί οι πυρκαγιές είχαν διαφορετική εικόνα – Τα δύο πρόσωπα του ίδιου φαινομένου

Δυο μεγάλες φωτιές εκδηλώθηκαν χθες (02.07.2025) σε Χαλκιδική και Ιεράπετρα (στην Κρήτη ακόμα δίνουν μάχη με τις αναζωπυρώσεις), ωστόσο είχαν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους.

Με αφορμή τις δύο φωτιές σε Χαλκιδική και Ιεράπετρα η πυρομετεωρολογική ομάδα Flame της μονάδας Μeteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών παρουσιάζει μια ανάλυση εστιάζοντας στα διαφορετικά χαρακτηριστικά τους και την εικόνα που παρουσίασαν.

Στη Βουρβουρού (Σιθωνία, Χαλκιδική), η φωτιά εκδηλώθηκε σε μια περιοχή με πλούσια και ιδιαίτερα ξερή βλάστηση. Η θερμότητα που παρήγαγε η πυρκαγιά ήταν αρκετά έντονη ώστε να ξεπεράσει τη «δύναμη» των ασθενών ανέμων που έπνεαν, οδηγώντας στην ανάπτυξη μιας ρηχής και σχεδόν κατακόρυφης επαγωγικής στήλης .

Οι πυρκαγιές που παρουσιάζουν αυτή την «εικόνα» χαρακτηρίζονται ως πυροεπαγωγικές. Η εξάπλωση τους καθορίζεται από τα ισχυρά ανοδικά ρεύματα που δημιουργεί η έντονη καύση της βλάστησης ή πιο απλά, από τον καιρό που οι ίδιες δημιουργούν.

Το αποτέλεσμα είναι να παρουσιάζουν δυναμική και συχνά απρόβλεπτη συμπεριφορά, χαρακτηριζόμενη από αιφνίδιες αλλαγές στην κατεύθυνση της κίνησης τους και την ένταση τους.

Από την άλλη οι συνθήκες στην Ιεράπετρα (Λασίθι, Κρήτη), ήταν τελείως διαφορετικές. Η πυρκαγιά εκδηλώθηκε σε περιοχή με χαμηλή βλάστηση και ενώ έπνεαν θυελλώδεις βόρειοι άνεμοι.

Σύμφωνα με το meteo, η ένταση του ανέμου ήταν τέτοια που ξεπερνούσε τη «δύναμη» της θερμότητας που εκλυόταν από την καύση, με αποτέλεσμα η φωτιά να καθοδηγείται απόλυτα από τον άνεμο, με τον καπνό να εκτείνεται σχεδόν παράλληλα με το έδαφος.

Οι πυρκαγιές που παρουσιάζουν αυτή την «εικόνα» χαρακτηρίζονται ως καθοδηγούμενες από τον άνεμο. Αν και η εξάπλωση τους είναι περισσότερο προβλέψιμη, μπορούν να κινούνται εξαιρετικά γρήγορα, καλύπτοντας μεγάλες αποστάσεις σε μικρούς χρόνους.

Οι δύο αυτές περιπτώσεις πυρκαγιών, οι οποίες εκδηλώθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα, μας υπενθυμίζουν πως η συμπεριφορά μιας πυρκαγιάς εξαρτάται από τη σχέση μεταξύ δύο «δυνάμεων»: Της «δύναμης» της φωτιάς (πόσο έντονη είναι η καύση) και της «δύναμης» του ανέμου.

– Όταν η «δύναμη» της φωτιάς υπερισχύει, η πυρκαγιά δημιουργεί το δικό της καιρό (πυροεπαγωγικές πυρκαγιές).

– Αντίθετα, όταν η «δύναμη» του ανέμου υπερισχύει, η πυρκαγιά καθοδηγείται από τον άνεμο (καθοδηγούμενες από τον άνεμο πυρκαγιές).

Αυτό σημαίνει επίσης ότι ο «κίνδυνος πυρκαγιάς» δεν είναι ένας απλός αριθμός. Καθώς ο ίδιος αριθμός μπορεί να οδηγήσει σε πυροεπαγωγική πυρκαγιά στην μία περιοχή και σε καθοδηγούμενη από τον άνεμο πυρκαγιά σε μια άλλη περιοχή, είναι σημαντικό να λαμβάνονται πάντα υπόψη, σε πραγματικό χρόνο, οι ιδιαίτερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες και οι συνθήκες της βλάστησης.