Ένα νησί το οποίο αγάπησε πραγματικά και επέλεξε για να δημιουργήσει. Η Ύδρα ήταν το μέρος που τον σημάδεψε. Την ανέφερε στους γνωστούς και φίλους του, κάνοντας την παγκόσμια γνωστή. Η σχέση του με το νησί ήταν “ερωτική” και με τους κατοίκους “οικογενειακή”. Του άρεσε πολύ η απλή ζωή. Αγαπημένο μέρος του στο νησί η ταβέρνα του Ντούσκου. Τόσο αγαπημένο που έγραψε και ποίημα.
Dusko’s Taverna 1967
(Unpublished 1967)
They are still singing down at Dusko s, sitting under the ancient pine tree,
in the deep night of fixed and falling stars.
If you go to your window you can hear then·
It is the end of someone s wedding, or perhaps a boy is leaving on a boat in the r
There is a place for you at the table, wine for you, and apples from the mainland, a space in the songs for your voice.
Throw something on, and whoever it is you must tell
that you are leaving,
tell them, or take them, but hurry:
they have sent for you
the call has come
they will not wait forever.
They are not even waiting now.
Αρκετές φορές έπαιρνε την κιθάρα του και έπαιζε για τους φίλους του, οι οποίοι μαζεύονταν αμέσως γύρω του όταν άκουγαν τις πρώτες νότες, κάτω απο τη μουριά στην πλατεία απέναντι απο την ταβέρνα. Δίπλα του ο καλύτερος του φίλος, συγγραφέας απο την Αυστραλία, Τζορτζ Τζόνστον αλλά και η γυναίκα του με την οποία διατηρούσαν σπίτι στην Ύδρα. Οπως και ο “Λεονάρδος”.
Μιλήσαμε με τον Στέφανο Ντούσκο, ιδιοκτήτη της ταβέρνας στη πλατεία της Ύδρας όπου σύχναζε ο Λέοναρντ Κόεν τα βράδια του μαζί με τους φίλους του. Καθόταν ανάμεσά τους και τους αντιμετώπιζε όλους ισότιμα, χωρίς ίχνος αλαζονείας και σνομπισμού. “Τον θυμάμαι και είχαμε κάνει και παρέα κανα δυο φορές. Όταν σαν ναυτικός τότε γυρνούσα στην πατρίδα τον έβλεπα στην ταβέρνα τότε του πατέρα μου. Ήταν ένας σπουδαίος άνθρωπος. Στο μαγαζάκι το μικρό έπιανε τη γωνίτσα του και έπινε το κρασάκι του”, μας εξομολογείται ο κ. Ντούσκος.
“Του άρεσε να κάνει παρέα με λίγα άτομα και όχι με μεγάλες παρέες. Με δυο τρία άτομα να κάθεται να συζητάει να γελάει να τραγουδάει και να λεει ιστορίες κατω απο τη μουριά. Ήταν άνθρωπος της κιθάρας. Δεν τραγουδούσε κάθε μέρα αλλά κάθε τόσο με τις 10 με 11 το βραδυ και έλεγε τα τραγουδάκια του. Ήταν ένας γλυκός και χαρούμενος άνθρωπος”, αναφέρει στο NewsIt.gr.
Άλλος ένας άνθρωπος που τον είχε γνωρίσει είναι ο Παναγιώτης Ράππας σκηνοθέτης σεναριογράφος και illustrator, ο οποίος είναι και μελος του δημοτικού συμβουλίου του νησιού. “Τότε ζούσε με τους ντόπιους. Ο τουρισμός δεν ήταν όπως σήμερα. Έβγαινε στις ταβέρνες μαζί τους. Ζούσε στην Υδρα τη δεκαετία του 70 μεχρι τις αρχές της δεκαετίας του 80. Μου έκανε μαθήματα τότε ενας Ελληνοκύπριος ζωγράφος, αρκετά σημαντικός, ο Μάριος ο Λοϊζίδης. Είχε αγοράσει ένα σπίτι στην Υδρα και ήταν γείτονας μου. Σε εκείνο το σπίτι σύχναζε ο Κοέν και πίνανε κρασι και έκαναν παρεα. Συζητούσαν για ποίηση. Εκείνη την εποχή ήταν ο Καρούζος συχνά στο σπίτι η Κατερίνα Ρούκ Αγγελάκη κάποιες φορες ένας Σκοτσέζος ποιητής ο Κέβιν Μακαρθ που είναι τώρα καθηγητής στο Χάρβαρντ”, μας λέει χαρακτηριστικά.
“Εγώ ήμουν μικρό παιδί τότε. 15 με 16 χρόνων και έκανα το μάθημά μου. Αργότερα όταν μεγάλωσα τον συναντούσα στα μαγαζιά της Υδρας. Γενικά ήταν ένας άνθρωπος με τον οποίο οι ντόπιοι ήταν πολύ εξοικειωμένοι μαζί του. Τον φώναζαν Λεονάρδο. Λάτρευε την Υδρα επειδή εκει η ζωή ήταν αρκετά απλή εκείνες τις δεκαετίες. Του άρεσε η αρχιτεκτονική της Υδρας και προφανώς εκεί έβρισκε την ηρεμία να μπορέσει να σκεφτεί. Η πλάκα που μου εκανε ήταν οτι αγόρασε σπίτι στην Ύδρα τέλος Σεπτεμβρίου του ’60 ακριβώς την ημέρα που γεννήθηκα εγώ. Το αγόρασε επίσημα στις 29 Σεπτεμβρίου του 1960”, συνεχίζει ο κ. Ράππας.
“Ο Λέοναρντ Κόεν αγάπησε την Ύδρα όσο κανένας άλλος. Αγόρασε το σπίτι του το 1960. Στην ουσία στην Υδρα δημιούργησε και μία απο τις πρώτες του δουλειές. Όπως μου λένε οι παλιότεροι είχε γίνει ένα με τους Υδραίους. Μάλιστα σε μια ταβερνα έχει αφιερώσει και το ποίημα του”, λεει στο NewsIt.gr και ο δήμαρχος του νησιού, κ. Γιώργος Κουκουδάκης. “Διατηρεί ακόμη το σπίτι του. Μεχρι πρόσφατα επισκεπτόταν το νησί. Τα τελευταία χρόνια ερχόταν ο γιος του και πολυ συχνά ερχόταν το σωματείο των φίλων του Λέοναρντ Κόεν, μια παγκόσμια οργάνωση και έκανε διάφορες εκδηλώσεις”, τονίζει.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΗΣ