Ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννης Χατζηθεοδoσίου, μιλά στο newsit.gr και στην Μάγδα Τσέγκου για όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο των επιχειρήσεων στην εποχή του κορονοϊού, ενώ παράλληλα, σχολιάζει την στάση της Κυβέρνησης και τη βοήθεια στις επιχειρήσεις με τα έκτακτα μέτρα, αναφερόμενος κυρίως στην ημέρα που θα βάλουν ξανά το κλειδί στην πόρτα οι επιχειρηματίες.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών μιλάει για το σχέδιο της επόμενης ημέρας, τη μετάβαση στην κανονικότητα, ενώ στη συνέχεια παραθέτει προτάσεις που ίσως πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα για την σωστή οικονομική πορεία των επαγγελματιών και συνεπώς τη βιωσιμότητα της οικονομίας.
Αυτή είναι η πραγματική εικόνα στις επιχειρήσεις μετά το κλείσιμο λόγω πανδημίας
«Καταρχήν πρέπει να πω ότι σαν χώρα και οφείλουμε να το πούμε και οι επιλογές της Κυβέρνησης ήταν σωστές και άρα έχουμε τις λιγότερες δυνατές απώλειες από τον κορονοϊό, έχουμε τα λιγότερο δυνατά κρούσματα που συμβαίνουν στην Ευρώπη και αυτό είναι, πραγματικά θα έλεγα ένα μεγάλο μπράβο και στους ανθρώπους της κυβέρνησης και στους ανθρώπους των νοσοκομείων, σε νοσηλευτές και γιατρούς, αλλά και σε όλους τους Έλληνες πολίτες που αποδεικνύουν ότι όταν θέλουμε μπορούμε να καταφέρουμε σημαντικά πράγματα. Έχουμε λοιπόν δύο μεγάλες μάχες τώρα. Η μια είναι η μάχη του κορονοϊού που αντιμετωπίζεται πολύ καλά και η άλλη είναι η μάχη της οικονομίας. Όταν λέμε οικονομία, μιλάμε για πάνω από ένα μήνα όπου δεν υπάρχει οικονομία, μιλάμε για μηδενικούς τζίρους, δηλαδή αυτή τη στιγμή, όπως ξέρουμε, το 90% των επιχειρήσεων είναι κλειστές. Αυτό σημαίνει λαμβάνοντας υπόψη και την κατάσταση της οικονομίας, δηλαδή επιχειρήσεις που αντιμετώπισαν 10 χρόνια τα τρία μνημόνια, είναι τρομερά πληγωμένες. Θυμίζω, γιατί τούτες τις μέρες το ξεχνάμε, ότι ένα ποσοστό περίπου 50% με 55% δεν κατάφερε να πληρώνει τις εισφορές που έπρεπε να πληρώνει και τους φόρους. Αυτές τις ημέρες συζητιέται ο πτωχευτικός κώδικας. Δηλαδή η αντιμετώπιση των θεμάτων που είχαμε τις περιόδους των μνημονίων. Άρα σήμερα αυτές οι επιχειρήσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν τα τρέχοντα οικονομικά θέματα και τα ζητήματα που έχουν από το παρελθόν. Είναι πάρα πολύ δύσκολη άσκηση. Πρέπει λοιπόν εδώ να πω, ότι τα μέτρα που έχει πάρει η Κυβέρνηση ήταν μικρά σε σχέση με τα χρήματα που έδωσε στις επιχειρήσεις. Δεν είναι από τα μεγαλύτερα, δώσαμε περίπου το 3,5% με 4% του ΑΕΠ, όταν σε όλη την Ευρώπη έχουν φτάσει επίπεδα 12% του ΑΕΠ. Άρα η Κυβέρνηση επιλέγει θεραπεία και όχι πρόληψη και έτσι μένουμε στην πρόληψη. Το συμπέρασμα λοιπόν της πρώτης ερώτησης είναι ότι αυτή τη στιγμή μιλάμε για μηδενική οικονομία, όπου υπάρχει ένα τεράστιο άγχος και ανασφάλεια, στους επαγγελματίες και ελεύθερους επαγγελματίες και επέτρεψέ μου να σου πω, οι 500.000 επιχειρήσεις τις χώρας μας είναι αυτοαπασχολούμενοι. Δηλαδή είναι εργαζόμενοι του εαυτού τους. Και βλέπουνε πλέον πιο δυσοίωνο το μέλλον τους, στο αν θα καταφέρουν μετά τον κορονοϊό να επιβιώσουν και να έχουν τα προς του ζην.»
Το σχέδιο της επόμενης ημέρας θα εξαρτηθεί από το αν θα βρεθεί το φάρμακο
«Προσέξτε. Αυτή τη στιγμή ο παράγοντας που πρέπει να σκεφτούμε είναι ότι επειδή ακριβώς το ζήτημα με τον κορονοϊό είναι το πότε θα βρεθεί το φάρμακο και το φάρμακο δεν ξέρουμε πότε θα βρεθεί, είναι πολύ κομβικό σημείο για να απαντήσει κάποιος ποια είναι η εξέλιξη της οικονομίας. Ας υποθέσουμε το καλό σενάριο είναι ότι μέχρι τον Αύγουστο θα έχει βρεθεί τον Αύγουστο. Άρα μιλάμε για μία τεράστια χαμένη περίοδο. Η χώρα μας εξαρτάται κατά 25% με 30% του ΑΕΠ από τον τουρισμό. Δηλαδή τα έσοδά μας είναι από εκεί. Η απόψεις της Κυβέρνησης και θυμίζω ότι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός μίλησε για μία χαμένη χρονιά, είναι ότι φέτος δεν θα ξεπεράσουμε το 20% με 30% των τουριστών που είχαμε πέρυσι. Άρα 70% απώλειες των εσόδων που έχουμε εκεί και πως είναι μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Οι επιχειρήσεις οι εμπορικές και οι υπόλοιπες που επηρεάζονται επίσης δεν δουλεύουν. Τι σημαίνει αυτό πολύ απλά. Με τα σημερινά δεδομένα, περιμένουμε πάνω από 10% κλείσιμο των επιχειρήσεων και πάνω από 250.000 ανέργους. Αυτά δεν τα λέει μόνο το επιμελητήριο Αθηνών. Τα λέει και το ΔΝΤ και τα λένε και τα μέλη της Ευρώπης που λένε 13% και ο ίδιος ο υπουργός ο κύριος Σταϊκούρας μίλησε για 5% με 7%. Άρα πρακτικά, έχουμε έναν κόσμο ο οποίος για να μπορέσει να επιβιώσει, θα πρέπει να υπάρξουν περισσότερα χρήματα στην πρόληψη, δηλαδή χρειάζονται κεφάλαια κίνησης για να ανοίξουν αύριο οι επιχειρήσεις, χρειάζονται κάποιο κλάδοι ειδικά στον τομέα της εστίασης και της ψυχαγωγίας.
Η κυβέρνηση πρέπει γρήγορα να προχωρήσει σε μείωση κάτω από το 50% της προκαταβολής και μείωση της φορολογίας
«Το κάνω πιο απλό για τους αναγνώστες μας. Έχει κάποιος μία επιχείρηση, ένα εστιατόριο και έχει περίπου 10 άτομα προσωπικό. Με τα δεδομένα λοιπόν και τους περιορισμούς που έχεις στα δύο μέτρα και όλα αυτά που σωστά γίνονται, άρα πάει για κάτω από 50% μείωση του τζίρου αν όλα πάνε καλά. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να κρατήσει το δυναμικό του. Άρα η κυβέρνηση πρέπει να δώσει κεφάλαια κίνησης στους ίδιους, να επιδοτήσει ένα μέρος των εργαζομένων γιατί αλλιώς θα είναι άνεργοι και θα προστεθεί η στρατιά των ανέργων και βεβαίως σε αυτή τη μηχανή θα πρέπει να λάβει υπόψη της ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα σχέδιο. Σχέδιο σήμερα, από την άποψη της κυβέρνησης δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει, ένα σχέδιο αντιμετώπισης του κορονοϊού που δεν ξέρουμε πόσο κρατάει. Πάμε μέρα με τη μέρα. Ο μεγαλύτερος σχεδιασμός που έχω ακούσει, είναι μίας εβδομάδας. Δεν έχω ακούσει κάτι μεγαλύτερο από μία εβδομάδα. Αυτό που πρέπει να τονίσω είναι και έχουμε πει επανειλημμένα, δεν μπορεί σε μια χρονιά που θεωρεί ο Πρωθυπουργός χαμένη, να μιλάς για ένα μέτρο που δεν υπάρχει σε όλη την Ευρώπη, το μέτρο εννοώ της προκαταβολής του φόρου, όταν παραδέχεσαι ότι είναι χαμένη χρονιά. Άρα εδώ τελικά, αυτό που πρέπει να συλλάβουμε είναι ότι για να κρατηθεί η οικονομία μας σήμερα, χρειάζεται να πέσει ρευστό στην αγορά, ακόμα και στην εισπρακτέα προκαταβολή, θέλω να κάνω μία απλή άσκηση. Είναι ένα δις. Δηλαδή αν έπαιρναν αύριο όλες οι επιχειρήσεις πόσο θα έπαιρνε ο καθένας; Ούτε χίλια ευρώ. Άρα σημαίνει πολύ απλά ότι πρέπει να μπουν μέτρα πραγματικά ενίσχυσης της οικονομίας, να καταλάβουμε το πρόβλημα, το οποίο πρόβλημα και βεβαίως για αυτό δεν κάνουμε πολιτική, δεν αφορά μόνο τη χώρα μας, αφορά όλο τον πλανήτη. Άρα πρέπει να πάρουμε ανάλογα μέτρα θα μπορούσα να πω, που παίρνει όλη η δυτική Ευρώπη και η Αμερική απέναντι στις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους.»
Τι πρέπει να κάνει η κυβέρνηση για την προστασία της α’ κατοικίας και των επαγγελματικών ακινήτων
«Να το πω αλλιώς. Αν δεν υπάρξει ανταπόκριση, τότε η Κυβέρνηση έχει πάρει την ευθύνη του χρόνου, να μην μιλάμε για 50% των κόκκινων επιχειρήσεων, αλλά για 60%, 70%, 80%. Η άσκηση που δεν χρειάζεται να είναι κανείς πολύ καλός οικονομολόγος για να την κάνει, είναι ότι αφού δεν υπάρχουν έσοδα, θα αρνηθεί να τα πληρώσει και θα αυξήσει ακόμη παραπάνω τις επιχειρήσεις που θα είναι στο κόκκινο, θα έχουν πρόβλημα και επί ευκαιρία να πω, τέλος του μήνα, λήγει η προθεσμία η οποία προλαμβάνει την πρώτη κατοικία, δηλαδή την προστασία της πρώτης κατοικίας και εδώ να θυμίσω και των επαγγελματικών ακινήτων. Ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί τίποτα. Φαντάζεσαι εν μέσω κορονοϊού να λέμε σε έναν άνθρωπο που έχει μία οικογένεια, ότι πρέπει να βγει στο δρόμο γιατί η τράπεζα το βγάζει στο σφυρί; Άρα εδώ η Κυβέρνηση πρέπει γρήγορα να απαντήσει. Γενικά όμως, το ζήτημα είναι ότι ανεξάρτητα ποια είναι η άποψη κάποιου, η εικόνα είναι αυτή.»
Μας περιμένουν πάρα πολύ δύσκολες μέρες, η κρίση του κορονοϊού είναι μεγαλύτερη από τα τρία μνημόνια, θα έλεγα σε αντιστοιχία είναι με το κραχ του 1930
«Είναι φανερό ότι η Κυβέρνηση πρέπει να καταλάβει ότι πρέπει να μπει σε μία άλλη λογική, μάλιστα εδώ να πω και οφείλουμε να το πούμε, θα δοθεί μία μεγάλη μάχη στην Ευρώπη. Που είναι πολύ κομβικής σημασίας, γιατί η Ευρώπη αν θέλει να αντέξει μελλοντικά θα πρέπει να έχει αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών. Αν δεν υπάρξει λοιπόν μία πολιτική στήριξης των χωρών, είναι βέβαιο ότι η Ευρώπη με αυτή τη λογική δεν έχει μεγάλο μέλλον και ευελπιστώ ότι θα υπάρξει λύση, άρα στρατηγικά πρέπει να πούμε, σε όλες τις Βόρειες χώρες, ότι εσείς ζείτε από τον πλούτο τον δικό μας, δηλαδή από εμάς πουλάνε τα προϊόντα τους. Αν λοιπόν δεν στηριχτούν οι νότιες χώρες σήμερα από την Ευρώπη, τότε θεωρώ ότι η υπόθεση της Ευρώπης, θα πάει πάρα πολύ πίσω και θα δημιουργηθούν πάρα πολλά προβλήματα. Εν κατακλείδι, αυτό που θέλω να πω είναι, ότι μας περιμένουν πάρα πολύ δύσκολες μέρες, η κρίση του κορονοϊού είναι μεγαλύτερη από τα τρία μνημόνια, θα έλεγα σε αντιστοιχία είναι με το κραχ του 1930, άρα χρειάζονται και νέα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, δεν πρέπει ο κόσμος να φτάσει στο σημείο να βγαίνεις στους δρόμους για να έχει να φάει, θα πρέπει να υπάρξει στήριξη και των εργαζομένων και των αδύνατων ομάδων και η Κυβέρνηση να προχωρήσει σε μέτρα πρόληψης και να μην περιμένει τα κλεισίματα των επιχειρήσεων για να προσπαθεί μετά να δει πώς η οικονομία θα πάει μπροστά. Αυτό που ονομάζουμε επανεκκίνηση της οικονομίας, θα πρέπει σταδιακά να γίνεται σε αυτό που υπάρχει. Περιμένουμε από την Δευτέρα, σταδιακά και αυτή είναι η άποψη που έχω, η Κυβέρνηση θα προχωρήσει σε δραστικοποίηση των μέτρων και βεβαίως να θυμίσω με προσοχή ότι θα πάει από την συλλογική ευθύνη στην ατομική ευθύνη. Σε αυτή τη λογική λοιπόν θα πρέπει να μπει και να έχει ένα σχέδιο με ομοφωνία θα έλεγα και των κομμάτων, για να δούμε και πώς πάμε στην επόμενη μέρα. Μας περιμένουν δύσκολες μέρες, πάρα πολύ δύσκολες ημέρες στην οικονομία και θα πρέπει να υπάρξει ένας τόνος αισιοδοξίας από την Κυβέρνηση ότι υπάρχουν τρόποι να τα καταφέρουμε και όχι αόριστες γραμμές, αλλά να είναι ορισμένες στο τι πρέπει να γίνει, ποιες είναι οι προσπάθειες και να λάβουν υπόψη τις προτάσεις που καθημερινά κάνουμε σε αυτούς τους τομείς. Οφείλω δε να πω, ότι ένα μέρος του οποίο είχε ξεκινήσει η Κυβέρνηση, αλλά ακόμη δεν έχει φτάσει στα μεγάλα μεγέθη, είναι ότι ένα μέρος της οικονομίας μας κινείται μέσω του internet. Αν θυμάστε είχα βγει και είχαμε μιλήσει για την 4η βιομηχανική επανάσταση. Δυστυχώς όμως το 70% με 80% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν έχει μπει σε αυτή τη λογική. Άρα εδώ χρειάζεται ένα επιπρόσθετο μέτρο, χρειάζεται να γίνουν γρήγορες προσπάθειες εκπαίδευσης των μικρομεσαίων γιατί σήμερα ξέρετε ότι ένα μεγάλο μέρος των όποιον πωλήσεων υπάρχουν, είναι από το internet και θα πρέπει να προχωρήσουν μέσα από αυτή τη λογική και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που χρειάζονται εκπαίδευση, χρειάζονται χρήματα και εδώ θυμίζω μία πρωτοβουλία αν μου επιτρέψετε, ότι ξεκίνησε στην αρχή του χρόνου και μίλησε για τα καταστήματα e-shop όλων των επιχειρήσεων του επιμελητηρίου, μας πρόλαβε ο κορονοϊός και μάλιστα φάνηκε ότι ήταν η ενέργειά μας πολύ σωστή και μέσα σε ένα χρόνο ήταν πραγματικά πολύ μεγάλη ανάγκη και δεν προλάβαμε να την ολοκληρώσουμε.»
Τι σκέφτονται οι επαγγελματίες της εστίασης που είναι σε απόγνωση – 100 ξενοδοχεία πωλούνται
«Υπάρχει μία μεγάλη ανασφάλεια για το μέλλον και αυτό νομίζω το αντιλαμβανόμαστε όλοι νομίζω, ειδικά στους ελεύθερους επαγγελματίες, στις ελεύθερες επιχειρήσεις. Ένα μέρος των επιχειρήσεων, που υπολογίζουμε, το καλό σενάριο, είναι το 30% των επιχειρήσεων γύρω από την εστίαση, δεν θα ανοίξει καθόλου. Θα αφήσει το μαγαζί κλειστό, γιατί το να το ανοίξει, πρώτον δεν έχει την δυνατότητα, γι αυτό μίλησα για κεφάλαια κίνησης και δεύτερον, με τα μέτρα που υπάρχουν δεν μπορεί να σταθεί. Επίτρεψέ μου ένα καλό παράδειγμα. Έχει ένας μία επιχείρηση που έχει δέκα άτομα προσωπικό. Ένα εστιατόριο μεγάλο. Αύριο του ζητάει τα δύο μέτρα απόσταση. Άρα θα πρέπει το 50% να το απολύσει. Δεύτερον δεν ξέρει τι τζίρους θα δημιουργήσει γιατί δεν ξέρει αν ο κόσμος, με την επιφύλαξη που θα έχει, αν θα πάει στο μαγαζί. Κέντρα διασκέδασης. Άλλο ένα 30% δεν θα ανοίξει καθόλου. Εκατό ξενοδοχεία ήδη, πωλούνται στην Ελλάδα. Άρα πρακτικά, αυτό που φαίνεται είναι ότι σε αυτές τις επιχειρήσεις, θα πάνε στην λογική ότι όσοι καταφέρουν με μικρότερα μαγαζιά, αντέχουν το κόστος να ανοίξουν και εδώ επίτρεψέ μου να πω, ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων αυτών, ειδικά στα νησιά, είναι επιχειρήσεις που κυρίως στεγάζονται σε κρατικά ακίνητα ή σε δημοτικά ακίνητα. Αυτό σημαίνει ότι και η Κυβέρνηση και οι δήμοι θα πρέπει να πάνε στο μέτρο του μηδενισμού του ενοικίου, τουλάχιστον για το διάστημα που είναι κλειστές και όχι στο 40% επιδότηση. Στα εμπορικά μαγαζιά να πω, περιμένουμε όλοι να ακούσουμε, «ανοίξαμε το μαγαζί, πώς θα έρθει ο κόσμος;». Όλα αυτά είναι ζητήματα που δημιουργούν τεράστια κενά, που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν το επόμενο διάστημα. Αυτό που θα πρέπει να πω και νομίζω ότι είναι το σαφές, είναι ότι αυτό που αποκομίζω από τον κόσμο, είναι ότι νιώθει μία μεγάλη ανασφάλεια για το αύριο, δεν ξέρει πώς να το αντιμετωπίσει, νομίζει ότι ένα μέρος των υποχρεώσεων που έχουν προς την εφορία και προς τα ασφαλιστικά ταμεία και προς τις τράπεζες, πρέπει να πάνε κι άλλο πίσω, να πάνε προς τον Δεκέμβρη, γιατί δεν θα μπορεί να τα πληρώσει. Δηλαδή πρέπει να γίνει αντιληπτό, ότι ακόμα και αν θέλει και δεν θα επιθυμεί, όσο εντιμότητα και να έχει, δεν έχει τη δύναμη, δεν έχει τα έσοδα να τα πληρώσει. Αυτό που εκφράζουν όλοι και αυτό που πρέπει να στείλουμε σαν μήνυμα στην πολιτεία είναι ότι χρειάζονται γενναία μέτρα για να αντέξουν για να μπορούν αυτές οι επιχειρήσεις, αύριο, όταν καταφέρουμε και ξεπεράσουμε αυτό το μικροσκόπιο του κορονοϊού, η οικονομία να επανεκκινήσει.»