Τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή αναγνωρίζει η νέα, πενταετής Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) που υπέγραψαν το απόγευμα στην Ουάσινγκτον ο Νίκος Δένδιας με τον Αμερικανό ομόλογο του Άντονι Μπλίνκεν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η Συμφωνία αποτελεί μια ψήφο εμπιστοσύνης που αναγνωρίζει έμπρακτα τον διευρυμένο γεωπολιτικό ρόλο που καλείται να παίξει η Ελλάδα επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, τονίζοντας ότι οι ΗΠΑ επιλέγουν να ενισχύσουν το γεωπολιτικό και στρατηγικό τους αποτύπωμα στη χώρα μας, την ίδια ώρα που απομακρύνονται από την Ευρώπη και στρέφουν το στρατηγικό τους ενδιαφέρον στον Ειρηνικό.
Ισχυρό μήνυμα ΗΠΑ στην Τουρκία
Εξαιρετικό σημαντική για την χώρα μας χαρακτηρίζουν διπλωματικές πηγές την επιστολή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών προς τον Πρωθυπουργό – που με δήλωσή του χαιρέτισε τη συμφωνία – η οποία «επιβεβαιώνει τις άριστες διμερείς σχέσεις, οι οποίες “φτάνουν σε νέα ύψη”, όπως επισημαίνουν, και παράλληλα στέλνει ξεκάθαρα μηνύματα στην Τουρκία.
Σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές στην επιστολή του ο Άντονι Μπλίνκεν αναγνωρίζει τον ρόλο της Ελλάδας ως “περιφερειακού ηγέτη” καθώς και “πυλώνα σταθερότητας”, υποδηλώνοντας έτσι ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν η χώρα μας να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, τόσο με την προώθηση της Ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων, όσο και ως παράγων σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Η επιστολή υπογραμμίζει την δέσμευση των ΗΠΑ για την αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας από απειλές ή ένοπλη επίθεση.
Η σχετική αναφορά, η οποία περιλαμβάνεται επίσης στη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, επαναλαμβάνεται, αυτή τη φορά σε μονομερές πολιτικό κείμενο που δεσμεύει αποκλειστικά τις ΗΠΑ, υποδηλώνοντας έτσι την δέσμευση της χώρας αυτής για την προστασία της Ελλάδας έναντι κάθε είδους εξωτερικής απειλής.
Η επιστολή Μπλίνκεν, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, κάνει ρητή αναφορά στη δυνατότητα ανάπτυξης Αμερικανικών δυνάμεων σε Ελληνικά νησιά πέραν της Κρήτης.
Η κυριαρχία και τα ελληνικά νησιά
Με άλλα λόγια οι ΗΠΑ δεσμεύονται ότι οι Αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούν να επιχειρούν ή να πραγματοποιούν εκπαιδευτικές ασκήσεις τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα, όσο και σε νησιά.
Με τον τρόπο αυτό, οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν de facto την άσκηση πλήρους κυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά της και βεβαίως την δυνατότητα στρατιωτικοποίησης τους, τονίζουν οι διπλωματικές πηγές.
Επιπλέον για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ, στην επιστολή Μπλίνκεν, κάνουν ρητή αναφορά στην ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας, καθώς και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Η αναφορά σε κυριαρχικά δικαιώματα αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό νέο στοιχείο, καθώς οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν και ζητούν τον πλήρη σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, καθώς και στην Υφαλοκρηπίδα της.
Επίσης, αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει την UNCLOS, υπογραμμίζουν ότι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί μέρος του εθιμικού δικαίου, είναι δεσμευτικό για όλες τις χώρες και διέπει την οριοθέτηση των ζωνών αυτών.
Τέλος στην επιστολή γίνεται αναφορά στην κοινή αφοσίωση Ελλάδας και ΗΠΑ στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής προόδου, την οποία αντικατοπτρίζει η ανανεωμένη MDCA.