Η Άριελ ένα σκυλί Αγίου Βερνάρδου διασταυρωμένο με μεγαλόσωμο Κανίς ζει στη Θεσσαλονίκη και εκπαιδεύεται για να γίνει σκύλος – βοηθός για παιδιά με αυτισμό. Ίσως το διαβάζετε για πρώτη φορά, αλλά στο εξωτερικό είναι ήδη κάτι συνηθισμένο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ιρλανδία για παράδειγμα, περίπου 40 σκυλιά της συγκεκριμένης φυλής δίνονται κάθε χρόνο σε οικογένειες που έχουν παιδιά με αυτισμό, ενώ αν κανείς θέλει να πάρει ένα κουτάβι θα πρέπει να περιμένει έως και τέσσερα χρόνια. Η εκπαίδευση σκύλων – βοηθών για αυτιστικούς ξεκίνησε πρόσφατα και στην Ελλάδα και μπορεί προς το παρόν να μην έχουν δοθεί σε οικογένειες, αυτό όμως αναμένεται να αλλάξει σύντομα.
Συνδυασμός Αγίου Βερνάρδου με Κανίς για παιδιά με αυτισμό
Ο Τάκης Πετρόπουλος είναι ο άνθρωπος που έχει αναλάβει το έργο της εκπαίδευσης των συγκεκριμένων σκυλιών. Ζει στη Νέα Μηχανιώνα της Θεσσαλονίκης κι έχει δουλέψει για χρόνια με τη συγκεκριμένη φυλή σκύλων στην Ιρλανδία. Όπως λέει στο newsit.gr τα συγκεκριμένα σκυλιά είναι μείξη Αγίου Βερνάρδου με μεγαλόσωμο Κανίς, ενώ συχνά επιλέγεται και η διασταύρωση με Γκόλντεν Ριτρίβερ.
Η εκπαίδευση των σκύλων ξεκινάει σχεδόν από τη γέννησή τους. Εκπαιδεύονται συγκεκριμένα όπως λέει ο Τάκης Πετρόπουλος από ενός μήνα και μέχρι τα δύο χρόνια τους, ενώ οι συγκεκριμένες δύο φυλές έχουν επιλεγεί από τον ίδιο πρώτον γιατί τα σκυλιά συνδυάζουν την ηρεμία του Αγίου Βερνάρδου με την οξυδέρκεια του Κανίς, δεύτερον γιατί είναι μεγαλόσωμα και μπορούν να συγκρατούν ένα παιδί με αυτισμό και τρίτον διότι έχουν τρίχωμα που παραπέμπει σε Κανίς και δεν μαδούν.
Πώς εκπαιδεύονται
Όπως εξηγεί στο newsit.gr ο Τάκης Πετρόπουλος, τα σκυλιά αυτά πρέπει πρωτίστως να απευαισθητοποιηθούν από τους ήχους ή διαφορετικά να συνηθίσουν ήχους που κάνουν συνήθως τα παιδιά με αυτισμό. Για να συμβεί αυτό ο εκπαιδευτής πρέπει να μιμείται κατά το δυνατόν τέτοιες συμπεριφορές.
“Φωνάζω, χοροπηδάω, κάνω απότομες κινήσεις και γενικώς συμπεριφέρομαι περίπου όπως θα συμπεριφερόταν ένα παιδί με αυτισμό” λέει ο Τάκης Πετρόπουλος και προσθέτει ότι στο διάστημα της διετούς εκπαίδευσης του σκύλου πηγαίνουν μαζί στο σούπερ μάρκετ, μπαίνουν σε μέσα μαζικής μεταφοράς, σε κλειστούς χώρους όπως για παράδειγμα ασανσέρ ή όπου αλλού θα μπορούσε να βρεθεί μια οικογένεια. “Η δουλειά μας γίνεται ουσιαστικά έξω και όχι σε κάποιον κλειστό χώρο”, σημειώνει ο ίδιος.
Τι προσφέρουν
Οι σκύλοι βοηθοί προσφέρουν σύμφωνα με τον εκπαιδευτή τους στα αυτιστικά παιδιά τρία πράγματα: ασφάλεια, ανεξαρτησία και αγάπη. Ζουν μαζί τους και τα βοηθούν να κοινωνικοποιούνται και να μαθαίνουν, ενώ παρέχουν ασφάλεια στον γονέα και στο ίδιο το παιδί. Όπως εξηγεί ο Τάκης Πετρόπουλος “το παιδί με αυτισμό δένεται μέσω μιας ειδικής ζώνης πάνω στο σκυλί το οποίο το αποτρέπει από το να φύγει μακριά. Με το σκυλί δίπλα, ο γονιός δεν χρειάζεται να κρατάει σφιχτά το παιδί. Ο σκύλος αντιλαμβάνεται και αμέσως φρενάρει. Ο όγκος του βοηθάει σ’ αυτό”.
“Επιπλέον” συνεχίζει ο εκπαιδευτής, “ο σκύλος βοηθάει κοινωνικά το παιδί”. “Το παιδί συγκεντρώνεται στον σκύλο και αποφορτίζεται με αποτέλεσμα να αποφεύγονται κρίσεις. Ο σκύλος και το αυτιστικό παιδί μιλούν χωρίς να μιλούν. Πολλά παιδιά μίλησαν λόγω του σκύλου”, συμπληρώνει, ενώ αναφέρει ότι ο σκύλος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ακόμη και για εκμάθηση. “Σκεφτείτε ότι ένα παιδί μπορεί να μην τρώει κάτι επειδή δεν του αρέσει η υφή. Αν ο σκύλος μπορεί να φάει το συγκεκριμένο φαγητό, ίσως να τα καταφέρει και το παιδί”, λέει στο newsit.gr.
Όπως λέει ο Τάκης Πετρόπουλος, οι σκύλοι – βοηθοί απευθύνονται κυρίως σε ανήλικους. “Οι μεγαλύτεροι δεν θέλουν συνήθως σκύλο βοηθό, όμως υπάρχουν εξαιρέσεις”, τονίζει και προσθέτει ότι “αν κάποιος άνθρωπος είναι μεγαλύτερος και βαρύτερος είναι δύσκολο να τον συγκρατήσει το σκυλί, το οποίο πάντως θα τον βοηθούσε σίγουρα στην κοινωνικοποίηση”. Σημειωτέον πώς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα πρόκειται να γεννηθούν οκτώ κουτάβια κάποια από τα οποία θα καταλήξουν σε ελληνικές οικογένειες.
Ο μοναδικός εκπαιδευτής στην Ελλάδα
Ο Τάκης Πετρόπουλος είναι ο μοναδικός εκπαιδευτής σκύλων – βοηθών για παιδιά με αυτισμό στην Ελλάδα. Όπως περιγράφει στο newsit.gr η ιδέα του ήρθε όταν παρακολούθησε στο ίντερνετ ένα βίντεο μ’ έναν σκύλο – βοηθό ο οποίος έβαζε πλυντήριο (!) για κάποιον άνθρωπο με παραπληγία.
“Έτσι μου ήρθε η ιδέα της εκπαίδευσης σκύλων – βοηθών. Ξεκίνησα με γενική εκπαίδευση σκύλων και στην πορεία έγινα εθελοντής στο σώμα φίλων ΑμεΑ “Δράση για το Κάτι Άλλο”. Εκεί ήταν η πρώτη επαφή μου με τον αυτισμό. Ταξίδεψα στην Ιρλανδία για πρακτική, εργάστηκα εκεί στο συγκεκριμένο αντικείμενο και το συνεχίζω εδώ”, σημειώνει.
Μεγαλύτερη αποζημίωση για τον ίδιο; Τι άλλο από τα “ευχαριστώ” οικογενειών στο εξωτερικό οι οποίες έλαβαν βοήθεια από τους σκύλους. Όπως για παράδειγμα μια μητέρα στην Ιρλανδία, η οποία ευχαρίστησε τον Τάκη λέγοντάς του ότι για πρώτη φορά κατάφερε να πάει σε εμπορικό κέντρο, να μείνει εκεί για τέσσερις ώρες και το παιδί της δεν έπαθε ούτε μια κρίση.
Ρεπορτάζ: Μάριος Αραβαντινός – Στέργιος Σαμαρτζής