Συγκεκριμένα, από τα 63.837 είδη που εξετάσθηκαν από τη Διεθνή Ένωση, τα 3.947 βρίσκονται σε κρίσιμο στάδιο, τα 5.766 βρίσκονται σε κίνδυνο και 10.104 κρίνονται ευάλωτα. Η κύρια ευθύνη ανήκει στον άνθρωπο, αφού τα αίτια εντοπίζονται στην υπεραλιεία, την αποψίλωση των δασών, την περιβαλλοντική ρύπανση και την κλιματική αλλαγή. Ο σημερινός ρυθμός εξαφάνισης ειδών είναι 100 έως 1.000 φορές μεγαλύτερος από τον μέσο ρυθμό εξαφάνισης που έχει παρατηρηθεί από την εμφάνιση της ζωής στη Γη. Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι έχουμε εισέλθει στο «έκτο κύκλο εξαφάνισης» των ειδών. Ο τελευταίος ολοκληρώθηκε πριν από 65 εκατ. χρόνια με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
Λιγότερο καταστροφολογική, μία μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Μάιο 2011 στην επιθεώρηση Nature υπολογίζει ότι ο ρυθμός της καταστροφής της βιοποικιλότητας είναι τουλάχιστον δύο φορές βραδύτερος από ό,τι έχει θεωρηθεί, επιβεβαιώνοντας, ωστόσο, ότι η βιοποικιλότητα καταστρέφεται σε σημαντικό βαθμό. «Η βιοποικιλότητα δεν βρισκόταν ποτέ σε τόσο κακή κατάσταση και συνεχίζει να επιδεινώνεται», σύμφωνα με τον διευθυντή του τμήματος Βιοποικιλότητας του προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον Νέβιλ Ας.
Κίνδυνος για τον άνθρωπο
Καταστροφή της βιοποικιλότητας απειλεί τις συνθήκες ύπαρξης δισ. ανθρώπινων όντων, υπενθύμισε η Διεθνής Ένωση για την Προστασία της Φύσης τον Ιούνιο, με την ευκαιρία της συνόδου κορυφής για την αειφόρο ανάπτυξη Rio+20. Πολλά είδη ζώων και φυτών είναι μεγάλης σημασίας για τους ανθρώπους, παρέχοντας τροφή, απασχόληση και συνιστώντας γενετικές αποθήκες για τα φαρμακευτικά σκευάσματα.
Ο ινδός οικονομολόγος Πάβαν Σούχντεφ, αποτίμησε σε έκθεσή του το 2010 το κόστος από την καταστροφή της βιοποικιλότητας σε 1.350 έως 3.100 δισ. ευρώ ετησίως.
Οι χώρες που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο της Σύμβασης για την Βιοποικιλότητα υιοθέτησαν το 2010 στη Ναγκόγια στρατηγικό, μη δεσμευτικό, σχέδιο, το οποίο ορίζει 20 στόχους για το 2020, όπως η κατάργηση των αρνητικών για το περιβάλλον επιδοτήσεων, η αποφυγή της υπεραλιείας, η επέκταση των προστατευομένων ζωνών σε στεριά και θάλασσα και η αύξηση της χρηματοδότησης. Ο προηγούμενος στόχος που είχε τεθεί για το 2010, η αναχαίτιση της καταστροφής της βιοποικολότητας, δεν έχει επιτευχθεί!