Το Ισραήλ έχει “κατηγορήσει” τον τότε επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, Πάπα Πίο ΙΒ, για την στάση του απέναντι στο Ολοκαύτωμα. Ο Πάπας Φραγκίσκος ανακοίνωσε σήμερα ότι τα μυστικά αρχεία του Βατικανού για την περίοδο του Πάπα Πίου ΙΒ’ (1939-1958) θα ανοίξουν τον Μάρτιο του 2020, κάτι που μπορεί να επιτρέψει να πέσει άπλετο φως για τη δράση του στη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου.
«Είμαστε ικανοποιημένοι από την απόφαση αυτή και ελπίζουμε ότι αυτό θα επιτρέψει την πρόσβαση στα σχετικά αρχεία», ανέφερε στην ανακοίνωση το υπουργείο εξωτερικών του Ισραήλ.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ πολλοί ερευνητές έχουν ζητήσει να ανοίξουν τα αρχεία ώστε να μπορέσουν να εξετάσουν τους λόγους για τους οποίους ο Πίος ΙΒ΄δεν παρενέβη αρκετά εναντίον του Ολοκαυτώματος, μια στάση που οι εβραϊκές οργανώσεις καταγγέλλουν ως ένα είδος παθητικής συνενοχής.
«Αποφάσισα πως το άνοιγμα των Αρχείων του Βατικανού για την περίοδο του Πίου ΙΒ’ θα λάβει χώρα στις 2 Μαρτίου 2020», κατά την 81η επέτειο από την εκλογή του Εουτζένιο Πατσέλι στην ηγεσία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, δήλωσε ο πάπας, υποδεχόμενος τους αρχειοφύλακες της Αγίας Έδρας.
«Η Εκκλησία δεν φοβάται την Ιστορία», δήλωσε ο Φραγκίσκος, υπενθυμίζοντας πως ο Πίος ΙΒ’ βρέθηκε στην ηγεσία της Εκκλησίας «σε μια από τις πιο θλιβερές και ζοφερές στιγμές του 20ού αιώνα».
Από την πλευρά του, η διεύθυνση του Γιαντ Βάσεμ, του μνημείου του Ολοκαυτώματος στην Ιερουσαλήμ, ανέφερε πως είχε ζητήσει το άνοιγμα των αρχείων εδώ και χρόνια προκειμένου να «μπορούν να διεξαχθούν αντικειμενικές και ανεξάρτητες έρευνες για τη στάση του Βατικανού ειδικότερα, και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας γενικότερα, στη διάρκεια του Ολοκαυτώματος».
Σε ανακοίνωση, το κέντρο εκφράζει την ελπίδα «πως οι ερευνητές θα έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλα τα έγγραφα που διατηρήθηκαν στα αρχεία αυτά».
Για πολλούς ιστορικούς, ο Πάπας Πίος ΙΒ’ θα έπρεπε να είχε καταδικάσει πολύ πιο έντονα τη γενοκτονία των Εβραίων αλλά δεν το έκανε για λόγους διπλωματικής σύνεσης και για να μην θέσει σε κίνδυνο τους καθολικούς στην κατεχόμενη Ευρώπη.
Άλλοι ιστορικοί επιμένουν αντίθετα στο γεγονός ότι διέσωσε δεκάδες χιλιάδες Ιταλούς Εβραίους απαιτώντας από τα μοναστήρια να τους ανοίξουν τις πόρτες τους.