Και η επιλογή έγινε με άκρως συμβολικά κριτήρια. Και φυσικά δεν θα μπορούσαν από την πρώτη “έξοδο” του προέδρου και απόλυτου κυρίαρχου της χώρας μετά το δημοψήφισμα, να λείψουν και οι οπαδοί που τον λατρεύουν σαν θεό, που του φωνάζουν για να τον αγγίξουν κι εκείνος “τρέχει” κοντά τους για να αποδείξει πόσο κοντά στο λαό του είναι…
Νωρίς το πρωί της Δευτέρας και ενώ όλος ο κόσμος μιλά για το δημοψήφισμα στην Τουρκία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επισκέφτηκε τους τάφους του Τουργκούτ Οζάλ, του Αντνάν Μεντερές και του Νετσμετίν Ερμπακάν. Όλοι τους είχαν διατελέσει πρωθυπουργοί της Τουρκίας, ο πρώτος ήταν και πρόεδρος.
Ο Οζάλ μετά την περίοδο της πρωθυπουργίας του (1983 – 1989) έγινε ο 8ος πρόεδρος στην ιστορία της Τουρκίας (1989 – 1993) και έφυγε από τη ζωή ακριβώς πριν από 24 χρόνια, στις 17 Απριλίου 1993. Δεν ήταν η επέτειος του θανάτου του ο μοναδικός λόγος που ο Ερντογάν επέλεξε να επισκεφτεί τον τάφος του λίγες ώρες μετά την (πύρρειο) νίκη του στο δημοψήφισμα. Ήταν ένας ακόμη πιο σημαντικός λόγος: ο Οζάλ υπήρξε υπέρμαχος του προεδρικού συστήματος. Κι εκείνο που ονειρεύτηκε, το κατάφερε ο Ερντογάν…
Ο Αντνάν Μεντερές ήταν πρωθυπουργός της Τουρκίας από το 1950 έως το 1960, όταν μετά το πραξικόπημα συνελήφθη, δικάστηκε (μεταξύ των άλλων και για τα “Σεπτεμβριανά”, το διωγμό των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης) και καταδικάστηκε τετράκις σε θάνατο δι’ απαγχονισμού. Εκτελέστηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1961 στο νησί Ιμραλί (εκεί όπου κρατείται ο Οτσαλάν) στη θάλασσα του Μαρμαρά.
Ο δε Νετσμετίν Ερμπακάν ήταν πρωθυπουργός σε κυβέρνηση συνεργασίας με το κόμμα της Τανσού Τσιλέρ από τον Ιούνιο του 1996 έως τον Ιούνιο του 1997. Υπήρξε υπέρμαχος της εισβολής στην Κύπρο. Από τη διάσπαση του κόμματός του (το Κόμμα της Αρετής) «γεννήθηκε» το 2001 το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν.
Και αφού ολοκλήρωσε την παρουσία του στους τάφους των τριών πρώην πρωθυπουργών, ο Ερντογάν βγήκε από το μαυσωλείο “έπεσε” πάνω σε οπαδούς του, που είχαν συγκεντρωθεί για να τον συναντήσουν. Του φιλούσαν τα χέρια, του φώναζαν, τον αποθέωσαν, κάποιος του έδωσε ένα Κοράνι, κι εκείνος πλησίασε για να τους χαιρετίσει. Είπαμε, σουλτάνος, αλλά εκλεγμένος από το λαό και κοντά στο λαό…
Και αφού αποθεώθηκε από τον κόσμο, ο Ερντογάν έκανε δυο ακόμη – άκρως συμβολικές κι αυτές- στάσεις. Μια στον τάφο του Αγιούμπ αλ Ανσάρι, συντρόφου του Προφήτη Μωάμεθ και στον τάφο του Μωάμεθ του Πορθητή, έναν από τους σημαντικότερους Οθωμανούς σουλτάνους και τον οποίο ακόμη και σήμερα οι Τούρκοι θεωρούν μια από τις σημαντικότερες μορφές στην ιστορία της Τουρκίας.
