Πέμπτη, 28 Μαρ.
20oC Αθήνα

Λεβ Λαντάου: 3 πράγματα πoυ δεν γνωρίζετε για τον νομπελίστα Φυσικό

Λεβ Λαντάου: 3 πράγματα πoυ δεν γνωρίζετε για τον νομπελίστα Φυσικό

Ο Λεβ Λαντάου είναι το τιμώμενο πρόσωποο της Google. Το Doodle είναι αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του, καθώς σήμερα 22 Ιανουαρίου συμπληρώνονται 111 χρόνια από τη γέννησή του.

Τον Λεβ Λαντάου που γεννήθηκε σαν σήμερα 22 Ιανουαρίου 1908 τιμάει με ένα Doodle η Google. O Νομπελίστας -Σοβιετικός- Φυσικός έλυσε πολλά σημαντικά ζητήματα της Θεωρητικής Φυσικής. Τα επιτεύγματά του μάλιστα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την κβαντική θεωρία του διαμαγνητισμού, τη θεωρητική ερμηνεία της υπερρευστότητας, τη θεωρία των μεταβολών φάσεως δεύτερης τάξεως, τη Θεωρία Γκίνσμπουργκ – Λαντάου για την υπεραγωγιμότητα, την ερμηνεία του φαινομένου της «αποσβέσεως Λαντάου» στη Φυσική Πλάσματος, τον πόλο Λαντάου στην Κβαντική Ηλεκτροδυναμική, τη θεωρία των νετρίνων και τη συμβολή στην επινόηση της μεθόδου του πίνακα πυκνότητας στην Κβαντομηχανική.

Στον Λεβ Λαντάου απονεμήθηκε μάλιστα το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1962 για την ανάπτυξη μιας μαθηματικής θεωρίας της υπερρευστότητας που εξηγεί όλες τις παράδοξες ιδιότητες του υγρού ηλίου (He II) σε θερμοκρασίες κάτω των 2,17 K (−270,98 οC).

Ο Λεβ Λαντάου ήταν γιος μιας οικογένειας Ρωσοεβραίων από το Αζερμπαϊτζάν, όπου και γεννήθηκε (επαρχία τότε της Ρωσικής Αυτοκρατορίας).  Ο Λεβ Λαντάου αναγνωρίσθηκε από νωρίς ως «παιδί-θαύμα» στα Μαθηματικά και αναφέρεται ότι έλεγε πως σχεδόν δεν θυμόταν την εποχή που δεν ήξερε Απειροστικό Λογισμό. Ο Λαντάου αποφοίτησε σε ηλικία 13 ετών από το γυμνάσιο και, καθώς ήταν υπερβολικά μικρός για να εγγραφεί στο πανεπιστήμιο, παρακολούθησε την Οικονομική Τεχνική Σχολή του Μπακού.

Σε ηλικία 14 ετών, το έτος 1922, εγγράφηκε στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μπακού, ταυτόχρονα σε δύο τμήματα: το Φυσικομαθηματικό και το Χημικό.  Το 1924 πήρε μετεγγραφή για το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ, από όπου και αποφοίτησε το 1927. Στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο «Φυσικο-τεχνικό Ινστιτούτο του Λένινγκραντ» και στα 21 του πήρε διδακτορικό. Το 1929 ταξίδεψε για πρώτη φορά στο εξωτερικό, με μία υποτροφία της σοβιετικής κυβέρνησης.

Μετά από σύντομη παραμονή στο Γκέτινγκεν και στη Λειψία, πήγε στην Κοπεγχάγη και εργάσθηκε στο Ινστιτούτο Νιλς Μπορ για τη Θεωρητική Φυσική. Ο Λεβ Λαντάου σε όλη την υπόλοιπη ζωή του θεωρούσε τον εαυτό του μαθητή του Μπορ και η στάση του απέναντι στη Φυσική επηρεάσθηκε πολύ από το παράδειγμά του.  Από το 1932 ως το 1937 ήταν επικεφαλής του Τμήματος Θεωρητικής Φυσικής στο Ινστιτούτο Μηχανικής και Μηχανολογίας του Χάρκοβο.

Πέρα από τα θεωρητικά του επιτεύγματα, ο Λαντάου υπήρξε ο βασικός γεννήτορας της μακράς παράδοσης της ΕΣΣΔ στη Θεωρητική Φυσική, που επικεντρώθηκε στο Χάρκοβο (σήμερα στην Ουκρανία). Ο ίδιος ίδρυσε μαζί με τον μαθητή του Εβγκένι Λίφσιτζ ένα «Ινστιτούτο Προβλημάτων Φυσικής» στη Μόσχα, που αναφέρεται κάποτε και ως «Σχολείο του Λαντάου». Στο ινστιτούτο αυτό ήταν επικεφαλής του «Θεωρητικού Τμήματος» από το 1937 μέχρι το 1962.

Τον Ιανουάριο 1962, σε μία διασταύρωση στη Μόσχα, το αυτοκίνητο που οδηγούσε ο Λεβ Λαντάου συγκρούσθηκε με ένα βυτιοφόρο εξαιτίας της ολισθηρότητας του οδοστρώματος.  Ο Λαντάου τραυματίσθηκε σοβαρά στο κεφάλι, και απρέμεινε επί μήνες σε κώμα.  Δεν συνήλθε ποτέ εντελώς, ενώ ήταν πολύ λιγότερο δημιουργικός από ό,τι πριν. Ο θάνατός του μάλιστα σχεδόν 6 χρόνια αργότερα, υπήρξε συνέπεια του τραυματισμού του στο συγκεκριμένο ατύχημα.

Κόσμος Τελευταίες ειδήσεις