Σφοδρές αντιδράσεις στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης προκάλεσε η εντολή του του προέδρου της Λευκορωσίας για την εκτροπή της πτήσης της Ryanair, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα – Λιθουανία προς το Μινσκ, και τη σύλληψη του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς. Το βράδυ της Δευτέρας (24/5) οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα στον Αλεξάντρ Λουκασένκο, αποκλείοντας τα αεροπλάνα της Λευκορωσίας από τον εναέριο χώρο της ΕΕ.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματα του: «Η ΕΕ καταδικάζει σθεναρά την εξαναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας στις 23 Μαΐου 2021, που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς επίσης και την κράτηση από τις αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ραμάν Πρατασεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα». Ζητά επίσης την άμεση απελευθέρωση των συλληφθέντων και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.
Click4more: Το πρώτο μήνυμα του Προτασέβιτς σε video μετά τη σύλληψη του στη Λευκορωσία!
Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καλεί επίσης τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορείας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν. Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
Στο τραπέζι των Ευρωπαίων ηγετών έχουν μπει και πρόσθετες κυρώσεις που θα αφορούν τόσο φυσικά πρόσωπα, όσο και οντοτήτων. Χαρακτηριστικά, στα συμπεράσματα αναφέρεται: «Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων». Και σε άλλο σημείο, σημειώνουν: «Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτό το σκοπό».
Click4more: Τζο Μπάιντεν: «Σκανδαλώδης» η αναχαίτιση του αεροσκάφους της Ryanair από τη Λευκορωσία
Σαρλ Μισέλ: Δεν θα παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων
«Δεν θα ανεχθούμε να παίζουν ρουλέτα με τις ζωές αθώων πολιτών», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Σαρλ Μισέλ, σχετικά με την «αεροπειρατεία», όπως είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στην εξαναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ αεροσκάφους της Ryanair που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους.
Στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, ο Σαρλ Μισέλ σημείωσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες καταδίκασαν το ομόφωνα γεγονός και ζητούν την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου Ραμάν Πρατάσεβιτς και της συντρόφου του. Αποφάσισαν νέες κυρώσεις και πρόσθετα ισχυρά μέτρα σε βάρος αξιωματούχων της Λευκορωσίας, τα οποία μεταξύ άλλων στοχεύουν στον οικονομικό τομέα της χώρας, είπε ο Σαρλ Μισέλ.
Για τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας, ο κ. Μισέλ είπε ότι οι 27 επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στις πέντε αρχές της πολιτικής της ΕΕ και κάλεσαν τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να παρουσιάσουν έκθεση με πολιτικές επιλογές για τις σχέσεις με τη Ρωσία, πριν από τη Σύνοδο του Ιουνίου.
Αυτή «η αισχρή συμπεριφορά χρειάζεται ισχυρή απάντηση»
«Επίθεση στη δημοκρατία», «επίθεση στην ελευθερία της έκφρασης», «επίθεση στην ευρωπαϊκή κυριαρχία»: με αυτά τα λόγια αναφέρθηκε η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στο γεγονός ότι πτήση της Ryanair εξαναγκάστησε σε προσγείωση στο Μινσκ, κάνοντας λόγο για «πειρατεία από τις αρχές της Λευκορωσίας».
Τόνισε ότι αυτή «η αισχρή συμπεριφορά χρειάζεται ισχυρή απάντηση» και πρόσθεσε πως γι’ αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε να υπάρξουν επιπλέον κυρώσεις σε πρόσωπα που εμπλέκονται στην «πειρατεία» όπως και σε «επιχειρήσεις και οικονομικές οντότητες που χρηματοδοτούν το καθεστώς» του προέδρου Αλεξάντρ Λουκασένκο.
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στηλίτευσε ότι η Λευκορωσία χρησιμοποίησε «τον έλεγχό της στον εναέριο χώρο για να διαπράξει κρατική πειρατεία».
Το «μπαλάκι»… στον Μπορέλ για τη Ρωσία
Όσον αφορά τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσία, τόσο ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Σαρλ Μισέλ, όσο και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, σημείωσαν ότι εναπόκειται στον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ και την Κομισιόν να παρουσιάσουν έκθεση με πολιτικές επιλογές για τις σχέσεις της Ένωσης με το Κρεμλίνο. Κάτι που αναμένεται να γίνει στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου.