Πέθανε στα 100 του χρόνια ο Τζορτζ Χάρντι, ο τελευταίος αφροαμερικανός πιλότος των «Tuskegee» του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου

Μια ξεχωριστή πορεία έφτασε στο τέλος της τη Δευτέρα (29.09.2025): ο Τζορτζ Έντουαρντ Χάρντι, συνταξιούχος συνταγματάρχης της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας και τελευταίος εν ζωή πιλότος των περίφημων «Tuskegee Airmen» του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, πέθανε σε ηλικία 100 ετών στη Φλόριντα των ΗΠΑ.

Τον θάνατό του ανακοίνωσε η Ένωση Βετεράνων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου των Tuskegee, αποδίδοντας φόρο τιμής στον πιλότο, για το «θάρρος, την ανθεκτικότητα και την κληρονομιά του απέναντι στον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις».

Γεννημένος το 1925 στη Φιλαδέλφεια σε μια οικογένεια με επτά παιδιά, ο Χάρντι σκόπευε αρχικά να σπουδάσει μηχανικός. Ο πόλεμος όμως άλλαξε τη μοίρα του: το 1943, μόλις 17 ετών, κατατάχθηκε στην αεροπορία στρατού των ΗΠΑ, σε μια περίοδο που οι ένοπλες δυνάμεις παρέμεναν βαθιά φυλετικά διαχωρισμένες, όπως γράφει σε άρθρο του New York Times.

Στην Τασκίγκι της Αλαμπάμα εκπαιδεύτηκε στην πτήση και αποφοίτησε το 1944 ως ανθυπολοχαγός, στα 19 του χρόνια. Την επόμενη χρονιά εντάχθηκε στο περίφημο 332ο Σμήνος Καταδίωξης των αφροαμερικανών «Red Tails» (Κόκκινες Ουρές), με τα θρυλικά P-51 Mustang που ξεχώριζαν για τις κόκκινες ουρές τους. Ο Χάρντι πήρε μέρος σε 21 πολεμικές αποστολές πάνω από τη ναζιστική Γερμανία και την κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία, συνοδεύοντας τα βομβαρδιστικά B-17 και B-24.

Θα θυμόταν αργότερα τους συνεχείς κινδύνους: μια φορά, εχθρικά πυρά τρύπησαν το πάτωμα του κόκπιτ του. «Όταν έβλεπα το φως να περνά μέσα από μια τρύπα, ήξερα ότι είχα χτυπηθεί», μετέδιδε το New York Times.

Πιο έντονα ακόμη από τις σφαίρες, ο Χάρντι θυμόταν την αντίθεση ανάμεσα στη συντροφικότητα στο μέτωπο και τη συνεχιζόμενη φυλετική διάκριση στην πατρίδα: «Στην Ευρώπη πίναμε όλοι μαζί, λευκοί και μαύροι. Μα όταν αποβιβαστήκαμε στις ΗΠΑ, μια πινακίδα μας περίμενε: Whites to the right, Coloreds to the left (Λευκοί στα δεξιά, Έγχρωμοι στα αριστερά, σ.σ.). Μετά από όσα είχαμε ζήσει, αυτό πονούσε».

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, επέστρεψε στην ενεργό δράση το 1948 και συμμετείχε αργότερα στον Πόλεμο της Κορέας. Θύμα ρατσισμού ανωτέρου του, αποκλείστηκε από μια αποστολή — το αεροπλάνο που θα πετούσε καταρρίφθηκε πάνω από τη Βόρεια Κορέα. Στον πόλεμο του Βιετνάμ αργότερα, πέταξε με AC-119K σε επικίνδυνες νυχτερινές επιχειρήσεις. Συνολικά, εκτέλεσε 136 πολεμικές αποστολές σε τρεις διαφορετικούς πολέμους, ένα σπάνιο κατόρθωμα.

Οι αφροαμερικανοί πιλότοι στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Από το 1940, με την επανεκλογή του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Φράνκλιν Ρούζβελτ είχε δεσμευτεί να ανοίξει την εκπαίδευση πιλότων καταδίωξης και σε Αφροαμερικανούς. Έναν χρόνο αργότερα, η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ έκανε την υπόσχεση αυτή επείγουσα: οι ΗΠΑ χρειάζονταν επειγόντως πιλότους. Όμως η αεροπορία δεν ήταν ακόμα ανεξάρτητος κλάδος και το Πολεμικό Ναυτικό εξακολουθούσε να αποκλείει τους μαύρους από τις τάξεις των πιλότων, περιορίζοντάς τους σε κατώτερες υπηρεσίες. Η μόνη τους ευκαιρία ήταν η Αεροπορία Στρατού.

Και έτσι, το Τασκίγκι της Αλαμπάμα έγινε το επίκεντρο: ο ευνοϊκός καιρός και οι ήδη υπάρχουσες υποδομές για την εκπαίδευση πολιτικών αφροαμερικανών πιλότων έκαναν την πόλη ιδανική επιλογή. Τον Ιούλιο του 1941 ξεκίνησε η πρώτη σειρά μαθητών· εννέα μήνες αργότερα, εκδόθηκαν τα πρώτα πτυχία, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή.

Από αυτή τη γενιά γεννήθηκε το 332ο Σμήνος Καταδίωξης «Red Tails». Το σμήνος αυτό αποδείχθηκε ένα από τα πιο επιτυχημένα της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ: 111 εναέριες καταρρίψεις, περίπου 150 αεροσκάφη καταστραμμένα στο έδαφος, σχεδόν 950 οχήματα εξουδετερωμένα και πάνω από 15.000 πολεμικές αποστολές. Το τίμημα ήταν βαρύ: 66 πιλότοι σκοτώθηκαν σε αποστολή και 32 αιχμαλωτίστηκαν.

«Οι αεροπόροι της Τασκίγκι αντιμετώπισαν δύο εχθρούς: τους Ναζί στο εξωτερικό και τον ρατσισμό στην πατρίδα. Πολέμησαν πραγματικά για να είναι οι άλλοι ελεύθεροι», τόνιζε το 2015 ο ιστορικός Ντάνιελ Χόλμαν της USAF. Μια παρακαταθήκη θάρρους και αξιοπρέπειας, της οποίας ο Τζορτζ Χάρντι υπήρξε το πιο εμβληματικό πρόσωπο.