Ο χρόνος μετρά αντίστροφα για την πολυαναμενόμενη συνάντηση που θα έχει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο Βίλνιους.
Έχοντας ανανεώσει την “ψήφο εμπιστοσύνης” του λαού τους, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα έχουν το πρώτο τους τετ α τετ ύστερα από εννέα μήνες. Οι δύο ηγέτες επικοινώνησαν τηλεφωνικά μετά την επανεκλογή του Έλληνα πρωθυπουργού και συμφώνησαν να συναντηθούν στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας, με το κλίμα να είναι εμφανώς πιο θετικό.
Ο Φατίχ Τζεϊλάν (Fatih Ceylan), ο οποίος αποσύρθηκε από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών το 2019 ύστερα από σχεδόν 40 χρόνια και έχοντας διατελέσει -μεταξύ άλλων- μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ από το 2013 έως το 2018, μίλησε στο newsit.gr για την επικείμενη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και την “επόμενη μέρα” στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με τα νέα πρόσωπα στις νευραλγικές θέσεις των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών.
“Μετά τις εκλογές τόσο στην Τουρκία όσο και στην Ελλάδα, οι δύο ηγέτες έχουν ένα αίσθημα ανακούφισης, που θα τους δώσει μεγαλύτερη άνεση ελιγμών για την αναβίωση του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών. Το πρώτο σημάδι άμβλυνσης της έντασης μεταξύ των δύο χωρών φαίνεται από τον συμφιλιωτικό τόνο που είχε η τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ του Προέδρου Ερντογάν και του Πρωθυπουργού Μητσοτάκη, αμέσως μετά τη νίκη του στις εκλογές στην Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της συνομιλίας αποφάσισαν να συναντηθούν στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους. Παράλληλα με την επικοινωνία των δύο ηγετών, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών και ο Υπουργός Άμυνας είχαν επίσης συνομιλίες με τους Έλληνες ομολόγους τους”, αναφέρει.
Και εξηγεί: “Ο στόχος είναι να επιστρέψουμε στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, που σημαίνει διάλογο και διάθεση για αντιμετώπιση διμερών ζητημάτων σε μια πιο ήρεμη ατμόσφαιρα. Πιστεύω ότι η συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους θα διευκόλυνε περαιτέρω τις προϋποθέσεις για μια θετική ατζέντα, που θα ενισχύει τον διάλογο μεταξύ των δύο χωρών.
Θα ήταν ιδανικό στον απόηχο της επικείμενης συνάντησης στο Βίλνιους να ληφθεί μια πολιτική απόφαση για την έναρξη εργασιών για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, παράλληλα με την αναβίωση των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας”.
Η “επόμενη ημέρα” στις ελληνοτουρκικές σχέσεις
Η Τουρκία επιμένει ότι είναι ανοιχτή στο διάλογο, επιμένοντας, όμως, να… υπενθυμίζει -μεταξύ άλλων- το ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, που αποτελεί “κόκκινη γραμμή” για την Ελλάδα.
Ο κ. Φατίχ Τζεϊλάν σχολίασε: “Το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη εδώ και δεκαετίες και θα ήταν πολύ αισιόδοξο να σκεφτεί κανείς ότι θα προέκυπτε μια ξαφνική λύση σε αυτή τη διαμάχη. Χαρακτηρίζει νομικό το συγκεκριμένο ζήτημα και εδώ να υπενθυμίσουμε ότι η Ελλάδα η μόνη διαφορά που δέχεται ανάμεσα στις δυο χώρες είναι της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών επί τη βάση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας.
«Υπό τις παρούσες συνθήκες», λέει ο συνομιλητής μας, «ο καλύτερος τρόπος χειρισμού αυτού του νομικού ζητήματος είναι και οι δύο πλευρές να διατηρήσουν τον διάλογο με ειρηνικό τρόπο, με στόχο να καταφέρουν να βρουν κοινό έδαφος για την αντιμετώπιση αυτής της διαφοράς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε μια εποχή που και οι δύο χώρες γιορτάζουν την εκατονταετηρίδα της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης.
Υπό την προϋπόθεση ότι θα επικρατήσουν η κοινή λογική και η πολιτική βούληση, θα μπορούσε να επιτευχθεί ένα modus vivendi μεταξύ των δύο χωρών, με σκοπό την εξεύρεση λύσης με βάση την εποχή του Ατατούρκ και του Βενιζέλου. Αξίζει, από αυτή την άποψη, να προσπαθήσουμε να βρούμε μια λύση μέσω του διαλόγου, δηλαδή με διπλωματικά μέσα, αντί να δοθεί προτεραιότητα στη στρατιωτική κλιμάκωση».
Τα νέα πρόσωπα σε υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας
Ερωτηθείς για τα νέα πρόσωπα στα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών, ο κ. Φατίχ Τζεϊλάν εκτίμησε ότι οι υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, και Χακάν Φιντάν, μπορούν να αναπτύξουν μία φιλική σχέση, όπως είχαν -σύμφωνα με όσα οι ίδιοι είχαν παραδεχτεί- ο Νίκος Δένδιας και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
“Και οι δύο Υπουργοί συνεχάρησαν ο ένας τον άλλον μετά τις εκλογές και διαβεβαίωσαν ότι θα βελτιώσουν τον διάλογό τους. Αυτό προμηνύεται καλό για το μέλλον. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι και αυτοί θα αναπτύξουν μία φιλία, καθώς η επικοινωνία τους ενισχύεται στον απόηχο των πρόσφατων εκλογών και θα συναντιούνται συχνά”.
Σχολιάζοντας τα πρόσωπα, τα οποία επέλεξε ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο νέο κυβερνητικό σχήμα, που θα επηρεάσουν τις διπλωματικές σχέσεις με την Ελλάδα, τον Χακάν Φιντάν στο υπουργείο Εξωτερικών και τον Γιασάρ Γκιουλέρ στο υπουργείο Άμυνας, εξήγησε ότι “και οι δύο Τούρκοι υπουργοί έχουν “ανατραφεί” στην… κουλτούρα του κράτους και με πειθαρχία. Αυτό τους δίνει το πλεονέκτημα να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τους Έλληνες ομολόγους τους, προς όφελος και των δύο χωρών. Θέλω να πιστεύω ότι μετά τη συνάντηση και των δύο ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους, οι δύο υπουργοί θα προτιμήσουν να προωθήσουν τον διάλογο για την επίλυση των διαφορών μεταξύ των δύο χωρών με εποικοδομητικό τρόπο. Αυτό σίγουρα απαιτεί αμοιβαία προθυμία και από τις δύο πλευρές. Φαίνεται, πάντως, ότι υπάρχει ένα καλύτερο κλίμα τώρα για να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας προς όφελος και των δύο πλευρών”.