Από τη μόρφωση που δεν είχαν, ή που δεν έδιναν σημασία σε αυτήν, όταν ήταν έξω, στον… ελεύθερο κόσμο.
Νέοι άνθρωποι που καταδικάστηκαν για την παραβατική τους συμπεριφορά, αλλά αποφάσισαν πως ο εγκλεισμός θα τους γίνει μάθημα και για αυτό το έριξαν στα μαθήματα! Βγαίνουν λοιπόν το πρωί από το κελί τους για να παρακολουθήσουν μαθήματα στα σχολεία των φυλακών και διαβάζουν πίσω από τα κάγκελα για να δώσουν πανελλήνιες εξετάσεις.

Η Σοφία Παπαΐωάννου με την κάμερα της εκπομπής της «3600» μπήκε στα κέντρα κράτησης Αυλώνα και Ελεώνα Θηβών και κατέγραψε τις προσπάθειες των κρατουμένων για μία δεύτερη ευκαιρία. «Μέχρι και την ίδια την οικογένειά μου είχα κλέψει. Δεν ντρέπομαι να το πω γιατί είναι ένα πράγμα που δεν ελέγχεται. Δεν ξέρεις τι κάνεις», λέει ο Πέτρος που εκτίει την ποινή του στις φυλακές Αυλώνας. «Όταν βγω θα ήθελα να κάνω πολλά πράγματα, γιατί έχω μείνει πολύ πίσω τόσο καιρό που είμαι εδώ μέσα». Στο ερώτημα σε ποια σχολή θα ήθελε να περάσει ο Πέτρος απαντάει «Σε μουσική σχολή ήθελα να δώσω. Γιατί από μικρός ασχολιόμουν με τη μουσική. Έχω παρά πολύ χρόνο για να διαβάσω, μας βοηθάνε εδώ οι καθηγητές».

Στη βιβλιοθήκη του σχολείου του ειδικού κέντρου κράτησης νέων στον Αυλώνα γίνονται τα μαθήματα της τρίτης λυκείου. Όταν αδειάζει η τάξη ο Σαλί που θέλει να πάει σε Επαγγελματικό Λύκειο πηγαίνει στην βιβλιοθήκη για να διαβάσει με ησυχία. «Όταν φεύγουμε από εδώ, στις 2.30, πάμε στο κελί. Στις 3.30 ανοίγει το κελί και στις 8 κλείνει πάλι. Εγώ διαβάζω κατά τις 6. Είμαι μόνος μου και έχει και ησυχία», λέει στην κάμερα της εκπομπής του ALPHA, συμπληρώνοντας πως «Άργησαν οι καθηγητές εδώ, ήρθαν το Ιανουάριο και χάσαμε μαθήματα». «Το σχολείο είναι το παράθυρο που έχουμε για να δούμε προς τα έξω. Χωρίς αυτό τα πράματα θα ήταν πολύ πιο δύσκολα. Πιστεύω ότι το σχολείο είναι το καλύτερο πράγμα που υπάρχει εδώ και δεν το πιστεύω μόνο εγώ, το πιστεύουν όλοι», επισημαίνει ο Γιώργος, προφυλακισμένος εδώ και ένα χρόνο.

Στους διαδρόμους και στις τάξεις του σχολείου στον Αυλώνα υπάρχει ένας άνθρωπος που κινείται συνεχώς και ελέγχει την κατάσταση. Είναι ο άνθρωπος πίσω από όλη αυτή την προσπάθεια, ο διευθυντής του σχολείου Πέτρος Δαμιανός και όπως λέει στη Σοφία Παπαϊωάννου. «Αυτό που ουσιαστικά με γεμίζει και μου φορτίζει τις μπαταρίες για να βρίσκομαι εδώ κάθε χρόνο είναι το πρόσωπό τους. Υπάρχουν παιδιά που τον Σεπτέμβριο θα πρωτοέρθουν στο σχολείο με ένα πρόσωπο σκληρό, το πρόσωπο που είχαν έξω στο δρόμο, θυμωμένο και οργισμένο. Σιγά σιγά μέσα από τη φοίτηση, κοντά στον Μάιο, αυτά τα πρόσωπα γλυκαίνουν, ομορφαίνουν. Θεωρώ ότι είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή που μπορώ να έχω».

Οι «3600» επισκέφθηκαν και το σχολείο «δεύτερης ευκαιρίας» στις γυναικείες φυλακές του Ελεώνα Θηβών, όπου κρατούμενες παρακολουθούν μαθήματα. Κάποιες από τις γυναίκες πηγαίνουν στις τάξεις με τα παιδιά τους, αφού δεν υπάρχει κάπου να τα αφήσουν. «Διαβάζουμε το πρωί, από Δευτέρα έως Παρασκευή που έρχονται οι καθηγητές και μας κάνουν μάθημα και τα βράδια που έχει ησυχία στα δωμάτια και το μεσημέρι. Θέλω να δώσω για βιολογία, μου αρέσει και σαν μάθημα», λέει η Ίνα.

«Εδώ στο σχολείο νοιώθεις ελεύθερη, γεμίζεις τη μέρα σου, έχεις  κάτι να κάνεις, δε νοιώθεις άχρηστη. Γιατί μέσα όσο να ’ναι νοιώθεις άχρηστη, νιώθεις ότι δεν έχεις τίποτα να κάνεις, μόνο να κάτσεις  στο κρεβάτι…», συνεχίζει η  Μαρία που θέλει να σπουδάσει ψυχολογία. «Το σχολείο είναι ένας χώρος που είναι η όαση, τρία λεπτά από εδώ χρονομετρημένα είναι η κόλαση», αναφέρει η Ζωή.

Μία φορά τη βδομάδα τις φυλακές στον Ελεώνα Θηβών επισκέπτεται ο μέχρι πρόσφατα διευθυντής του σχολείου «δεύτερης ευκαιρίας», Κλήμης Πυρουνάκης, ο οποίος  όχι μόνο έστησε αυτό το σχολείο, αλλά παλεύει για να δημιουργηθούν σχολεία σε όλες τις φυλακές της χώρας. Όπως μάλιστα τονίζει στη Σοφία Παπαϊωάννου «Στην περίπτωση της φυλακής υπάρχει μεγαλύτερος ζήλος από την πλευρά του μαθητή. Θέλει να επανακτήσει τους χαμένους παραδείσους, τα χαμένα του όνειρα, τις ελπίδες ότι μπορεί να ξεφύγει από αυτή την κόλαση, γιατί όπως και να το κάνουμε η φυλακή είναι κόλαση…»!

Απόψε, στις 23:45, η Σοφία Παπαϊωάννου μέσα από την εκπομπή της «360ο»στον ALPHA καταγράφει με την κάμερα τους αγώνες και τις μαρτυρίες νέων ανθρώπων που προσπαθούν να έχουν μία «δεύτερη ευκαιρία» επανένταξης στην κοινωνία.