Η από μηνών κυοφορούμενη διαδικασία συγχώνευσης ελληνικών τραπεζών εκδηλώθηκε και επίσημα χθες με την πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς προς την κυβέρνηση για την εξαγορά του ποσοστού που κατέχει το δημόσιο στο Τ.Τ. και την Α.Τ.Ε.
Εδώ και καιρό τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός οικονομικών άλλοτε έμμεσα και αλλοτε ανοιχτά έχουν περιγράψει τις συγχωνεύσεις ως μια κίνηση που θα δόσει πνοή και προοπτική στον τραπεζικό κλάδο της χώρας που μέχρι τώρα έχει αντέξει με επιτυχία την κρίση αλλά χρειάζεται μια “φυγή προς τα εμπρός”.
‘Ετσι την πρώτη κίνηση έκανε ο Μ. Σάλλας. Για πολλούς αυτό ήταν αναμενόμενο, αφού η Πειραιώς “έπαιζε” σε πολλά από τα σενάρια που είχαν αναπτυχθεί.
Όμως ο κ. Σάλλας κατάφερε να αιφνιδιάσει με το περιεχόμενο της πρότασης του.
Ζήτησε από την κυβέρνηση τις μετοχές δύο “κρατικών” τραπεζών. Η μία από αυτές, το Τ.Τ. ,είναι πρόκληση για όλους τους “παίκτες” των συγχωνεύσεων. Ο καθένας θα την ήθελε. Εχει πολύ καλή ρευστότητα, μεγάλο και “χτισμένο” δίκτυο ακόμα και σε απρόσητα μέρη,φανατικούς καταθέτες που δεν την αλλάζουν με τίποτα και όλες τις προοπτικές ανοιχτές μπροστά της.
Η άλλη, η Αγροτική, έχει αντίθετη εικόνα. Παρά τις προσπάθειες δεν κατάφερε να εκσυγχρονιστεί στον επιθυμητό βαθμό, παρουσιάζει ζημιές αλλά και επισφάλειες.Αρα δεν είναι ελκυστική ειδικά στην παρούσα συγκυρία που δεν προσφέρεται για ρίσκα.
Με λίγα λόγια το Τ.Τ. το θέλουν όλοι και την Αγροτική κανείς.Αρα όποιος ζητούσε μόνο το Τ.Τ. θα γινόταν στόχος για όλους τους άλλους και θα έφερνε και την κυβέρνηση σε δύσκόλη θέση.
Εδώ βρίσκεται η καινοτομία της πρότασης της Πειραιώς.Κανείς εως τώρα δεν είχε “βάλει στο τραπέζι”και τις δύο κρατικες τράπεζες ως πακέτο.Με την πρόταση αυτή ζητά το “φιλέτο” αλλά παίρνει και το “λοίπος”.Κέρδος της θα είναι η δημιουργία το μεγαλύτερου τραπεζικού ομίλου στη χώρα.Με τέτοια διασπορά ώστε να γίνεται δύσκολο στους ανταγωνιστές της να το ανατρέψουν στο άμμεσο μέλλον.
Αρα η πρόταση έχει και οικονομικό αλλά και πολιτικό σκεπτικό.Οπότε καθίσταται ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Όμως όταν φύγει κανείς από την ιδέα και περάσει στην πράξη εντοπίζει μια σειρά από ζητήματα.
Κατ΄αρχήν τα χρήματα που προσφέρει η Πειραιώς -άσχετα με το αν τα θεωρεί κανείς πολλά ή λίγα για τη συγκεκριμένη αγορά-είναι ένα ένα τεράστιο ποσό.Πρώτο ζήτημα λοιπόν είναι αν μετά από αυτή την πληρωμή-εφ’ όσον η πρόταση γίνει αποδεκτή-θα έχει ο νέος όμιλος τη ρευστότητα που πρέπει για να διοχετεύσει χρήμα στην αγορά.Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι γι αυτό χρειάζονται οι συγχωνεύσεις.Αν τα όποια νέα σχήματα δε “ριξουν” χρήμα στην πραγματική οικονομία δεν έχουν κανένα λόγο σχηματισμού.Αν μην ξεχνάμε άλλωστε ότι γι αυτόν
ακριβώς το λόγο έλαβαν και κρατική ενίσχυση.
Δεύτερο και σοβαρότερο ζήτημα είναι αυτή καθ’ αυτή η ένωση των τριών τραπεζών.Πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα.Η Πειραιώς θα πρέπει μέσα σε ελάχιστο χρόνο να απορροφίσει και να εντάξει στη νοοτροπία της το προσωπικό όχι μίας αλλά δύο ΚΡΑΤΙΚΩΝ-με όυι αυτό συνεπάγεται- τραπεζών.Να δημιουργήσει νέα ενιαία δομή ,κοινή αντίληψη στο σύνολο των υπαλλήλων και να ρυθμίσει ακόμα και το χωροταξικό πρόβλημα αφου σε εκατοντάδες σημεία σε όλη τη χώρα υπάρχουν καταστήματα και των τριών που απέχουν ελάχιστα μέτρα το ένα από το άλλο.Τι θα γίνουν όλα αυτά; Προφανώς θα πρέπει να συγχωνευθούν ,αλλά αυτό αν κρίνουμε και από παλαιότερες και σαφώς μικρότερες συγχωνεύσεις απαιτεί χρόνο και πολύ επίπονη προσπάθεια.Βέβαια τα στελέχη της Πειραιώς το έχουν κάνει στο παρελθόν αλλά σε κλίμακα πολύ μικρότερη.
Ένα ακόμα ζήτημα που θέτουν κάποιοι στην κυβέρνηση είναι το θεσμικό.Δηλαδή το κράτος θα πρέπει να πωλήσει ένα τμήμα της περιουσίας του σε ιδιώτη χωρίς να κάνει σχετικό διαγωνισμό.Βέβαια ,για την ώρα τουλάχιστον, άλλος ενδιαφερόμενος δεν υπάρχει.Ομως πιθανά ζητήματα που μπορεί να ανακύψουν στο μέλλον -και επειδή οι καιροί είναι γεμάτοι εξεταστικές-κάνουν κάποιους να ανησυχούν και να αναζητούν ισχυρή νομική κάλυψη για τις όποιες κινήσεις τους είτε υπέρ είτε κατά της πρότασης.
Εν κατακλείδι η Πειραιώς κατάφερε να κάνει την πρώτη κίνηση με μια ενδιαφέρουσα πρόταση, αλλά αφηνει πολλά σημαντικά ζητήματα ανοιχτά.
Το σίγουρο είναι ότι άνοιξε το παιγνίδι.Οι παίκτες του τραπεζιού είναι όλοι υπολογίσιμοι.Ο καθένας με τα δικά του πλεονεκτήματα.Αλλος πιο έμπειρος,άλλος πιο τολμηρός,άλλος πιο μεθοδικός κλπ.Η παρτίδα μόλις άρχισε και θα είναι μακρυά.Και όποιος βιαστεί να βγάλει νικητή πριν τις υπογραφές ίσως “πέσει έξω”.
Σε κάθε περίπτωση βλέπουμε μία ακόμα από τις επιπτώσεις της κρίσης όπως από καιρό την έχουμε προαναγγείλει από αυτή τη στήλη. ‘Επονται και οι υπόλοιπες.