Μια Fed πιστή στον πρόεδρο θα μπορούσε να μειώσει τα επιτόκια πολύ γρήγορα και δραστικά — θέτοντας σε κίνδυνο την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας στην καταπολέμηση του πληθωρισμού
Toν κίνδυνο να γυρίσει μπούμερανγκ, πλήττοντας τις χρηματοπιστωτικές αγορές και την οικονομία με υψηλότερο μακροπρόθεσμο κόστος δανεισμού ενέχει η άνευ προηγουμένου και κλιμακούμενη επίθεση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed).
Για εβδομάδες, επικρίνει έντονα τον Πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ επειδή δεν μείωσε σημαντικά τα επιτόκια για να τονώσει την οικονομία και – όπως το βλέπει ο Τραμπ – να μειώσει τους λογαριασμούς χρέους της κυβέρνησης, αναφέρει το Bloomberg.
Έχει ήδη ορίσει τον επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του στο διοικητικό συμβούλιο της κεντρικής τράπεζας και τώρα επιδιώκει να απομακρύνει την Κυβερνήτη Λίζα Κουκ, θέτοντας τις βάσεις για μια νομική μάχη σχετικά με την πολιτική αυτονομία του θεσμού.
Ωστόσο, παρά την εξουσία της Fed στα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου του Δημοσίου – που καθορίζεται σε πραγματικό χρόνο από traders σε όλο τον κόσμο – είναι αυτή που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τι πληρώνουν οι Αμερικανοί για τρισεκατομμύρια δολάρια σε στεγαστικά δάνεια, επιχειρηματικά δάνεια και άλλα χρέη.
Και ακόμη και όταν ο Πάουελ σηματοδοτεί ότι είναι έτοιμος να ξεκινήσει τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ήδη από τον επόμενο μήνα, αυτά τα επιτόκια παραμένουν πεισματικά υψηλά για άλλους λόγους: Οι δασμοί απειλούν να επιδεινώσουν τον ακόμη υψηλό πληθωρισμό, το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι έτοιμο να συνεχίσει να κατακλύζει την αγορά με νέα ομόλογα, και οι φορολογικές περικοπές του Τραμπ μπορεί ακόμη και να προσφέρουν μια δόση τόνωσης της οικονομίας τον επόμενο χρόνο.
Στα παραπάνω θα πρέπει να προσθέσει κανείς τους φόβους ότι μια Fed πιστή στον πρόεδρο θα μπορούσε να μειώσει τα επιτόκια πολύ γρήγορα και δραστικά — θέτοντας σε κίνδυνο την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας στην καταπολέμηση του πληθωρισμού — και τα μακροπρόθεσμα επιτόκια θα μπορούσαν να καταλήξουν ακόμη υψηλότερα από ό,τι είναι τώρα, πιέζοντας την οικονομία και ενδεχομένως αναστατώνοντας άλλες αγορές.
«Ο συνδυασμός της ασθενέστερης αύξησης των μισθών στις ΗΠΑ και της επίθεσης της Fed από τον Λευκό Οίκο, τόσο θεσμικών όσο και προσωπικών, αρχίζει να δημιουργεί πραγματικά προβλήματα για τους επενδυτές σε αμερικανικά ομόλογα», δήλωσε ο David Roberts, επικεφαλής σταθερού εισοδήματος στην Nedgroup Investments, ο οποίος αναμένει ότι τα μακροπρόθεσμα επιτόκια θα αυξηθούν ακόμη και αν τα βραχυπρόθεσμα μειωθούν. «Ο πληθωρισμός κινείται πολύ πάνω από τον στόχο της Fed. Πολύ φθηνότερο χρήμα τώρα πιθανότατα θα πυροδοτούσε μια άνθηση, ένα πιο αδύναμο δολάριο ΗΠΑ και ουσιαστικά υψηλότερο πληθωρισμό».
Η πίεση στα μακροπρόθεσμα επιτόκια δεν είναι μοναδική στις ΗΠΑ. Έχουν ενισχυθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία και άλλες χώρες από τις ανησυχίες των επενδυτών για τον ίδιο συνδυασμό υψηλών χρεών και ολοένα και πιο απρόβλεπτης πολιτικής.
Ωστόσο, τα διαδοχικά ρεύματα της επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο έχουν θέσει τις δικές τους προκλήσεις.
Κατά τη διάρκεια της περσινής προεδρικής εκστρατείας, όταν οι επενδυτές άρχισαν να στοιχηματίζουν στη νίκη του, οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου αυξήθηκαν απότομα, ακόμη και όταν η Fed άρχισε να μειώνει το βασικό επιτόκιο μιας ημέρας από το υψηλό των τελευταίων δύο δεκαετιών. Αυτό συμβαίνει επειδή οι επενδυτές ανέμεναν ότι η ατζέντα των Ρεπουμπλικανών για μείωση φόρων και απορρύθμιση θα τροφοδοτούσε αυτό που ήταν, εκείνη την εποχή, μια εκπληκτικά ανθεκτική οικονομία.
Από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Τραμπ, ωστόσο, η Fed έχει παραμείνει σε αναμονή, καθώς ο απρόβλεπτος εμπορικός πόλεμός του ανατρέπει τις οικονομικές προοπτικές, τρομάζει τους ξένους επενδυτές και απειλεί να αυξήσει τις τιμές καταναλωτή. Όταν η επιβολή δασμών από τον Τραμπ τον Απρίλιο πυροδότησε ένα από τα χειρότερα ξεπούλημα ομολόγων των τελευταίων δεκαετιών, εκτινάσσοντας τις αποδόσεις, ο Τραμπ τις σταμάτησε, λέγοντας ότι οι αγορές «γίνονταν λίγο γκρινιάρες, λίγο φοβισμένες».
Έκτοτε, έχει επαναφέρει τους δασμούς στις εισαγωγές και η εμπορική του πολιτική συνεχίζει να παραμένει σε ασταθή κατάσταση. Ταυτόχρονα, το νομοσχέδιο για μείωση των φόρων αναμένεται να προσθέσει περισσότερα από 3 τρισεκατομμύρια δολάρια στο έλλειμμα κατά την επόμενη δεκαετία, κάτι που θα αυξήσει το χρέος, εκτός εάν οι δασμοί του διατηρηθούν από τους μελλοντικούς προέδρους και καταλήξουν να παρέχουν αρκετά έσοδα για να αντισταθμίσουν το κόστος.
«Οι ΗΠΑ πρέπει να εκδώσουν ένα τεράστιο ποσό χρέους για να χρηματοδοτήσουν το έλλειμμά τους», δήλωσε ο Michael Arone, επικεφαλής επενδυτικός στρατηγικός αναλυτής στην State Street Investment Management.
Είπε ότι η υπερβολική αύξηση των επιτοκίων ενισχύει τις ανησυχίες για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό. «Ως αποτέλεσμα, θα περίμενα ότι τα μακροπρόθεσμα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλότερα και πιο ασταθή από ό,τι αναμένει η αγορά».
Ενώ ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ έχει δηλώσει ότι οι πολιτικές περικοπής κόστους και υπέρ της ανάπτυξης της κυβέρνησης θα μειώσουν τελικά την απόδοση του 10ετούς ομολόγου – την οποία έχει θεωρήσει ως βασικό σημείο αναφοράς επιτυχίας – αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη. Ενώ οι βραχυπρόθεσμες αποδόσεις έχουν μειωθεί εν αναμονή ενός ακόμη γύρου μειώσεων από την Fed, το 10ετές αυξήθηκε έως και 4,31% την Τρίτη πριν σταθεροποιηθεί γύρω στο 4,26%, περίπου στο ίδιο επίπεδο με την εκλογή του Τραμπ τον Νοέμβριο. Η απόδοση του 30ετούς ομολόγου αυξήθηκε στο 4,94%.
Αυτό σηματοδότησε μια σχετικά συγκρατημένη αντίδραση στην ανακοίνωση του Τραμπ ότι απέλυε τον Κουκ από την Fed λόγω αναπόδεικτων ισχυρισμών για απάτη σε υποθήκες, μια κίνηση την οποία ο Κουκ έχει ορκιστεί να καταπολεμήσει στο δικαστήριο. Η Fed δήλωσε ότι θα συμμορφωθεί με το αποτέλεσμα της υπόθεσης.
