Τη στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ, έχουν οι Πολωνοί εθνικιστές οι οποίοι κέρδισαν τις εκλογές στη Βαρσοβία χθες
Έντονες ανησυχίες στους κόλπους της ΕΕ έχει φέρει η επικράτηση των εθνικιστών στις εκλογές της Πολωνίας χθες (1.6.2025).
Οι ανησυχίες στην ΕΕ είναι ακόμα μεγαλύτερες καθώς οι εθνικιστές της Πολωνίας υποστηρίζονται από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Σύμφωνα με το Bloomberg, το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στην Πολωνία, θα μπορούσε να ανακόψει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να επαναφέρει τη χώρα στο κύριο ρεύμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ πρέπει τώρα να πλοηγηθεί σε ένα όλο και πιο πολωμένο πολιτικό τοπίο, αφού το δεξιό κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη» διατήρησε τη θέση του στην προεδρία της κυβέρνησης.
Στους 19 μήνες της πρωθυπουργίας του, οι προσπάθειες του Τουσκ να αποκαταστήσει την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και να χαλαρώσει τον αυστηρότερο νόμο περί αμβλώσεων στην ΕΕ έχουν ακινητοποιηθεί από τον νυν εθνικιστή πρόεδρο, ένα αδιέξοδο που έχει επιβαρύνει τον κυβερνητικό συνασπισμό του.
Η άνοδος του Κάρολ Ναβρόκι, ενός συντηρητικού ιστορικού και πρώην πυγμάχου με ελάχιστη πολιτική εμπειρία, καταγράφει επίσης μια σπάνια νίκη για το κίνημα MAGA του Τραμπ. Σύμμαχοι του Τραμπ έχουν επιχειρήσει και αποτύχει να ανατρέψουν τις εκλογές υπέρ εθνικιστικών ή ακροδεξιών δυνάμεων σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ρουμανία, ο Καναδάς και η Αυστραλία.
Ο Ναβρόκι κέρδισε το 50,9% στην ψηφοφορία της Κυριακής, ενώ ο Ράφαλ Τρζασκόφσκι, ένας φιλελεύθερος που έκανε τη δεύτερη προσπάθειά του να καταλάβει την προεδρία από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, πήρε 49,1%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα η εκλογική επιτροπή νωρίς σήμερα Δευτέρα (2.6.2025).
Ο εθνικιστής υποψήφιος που υποστηρίζεται από τον Ντόναλντ Τραμπ εξασφάλισε τη νίκη στις προεδρικές εκλογές της Πολωνίας, νικώντας τον κεντρώο δήμαρχο της Βαρσοβίας σε μια αναμέτρηση που θα μπορούσε να εμποδίσει τις προσπάθειες της κυβέρνησης να επαναφέρει το έθνος στο ρεύμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ πρέπει τώρα να πλοηγηθεί σε ένα όλο και πιο πολωμένο πολιτικό τοπίο, αφού το δεξιό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη διατήρησε τη λαβή του στην προεδρία.
Στους 19 μήνες της πρωθυπουργίας του, οι προσπάθειες του Τουσκ να αποκαταστήσει την ανεξαρτησία των δικαστηρίων και να χαλαρώσει τον αυστηρότερο νόμο περί αμβλώσεων στην ΕΕ έχουν ακινητοποιηθεί από τον νυν εθνικιστή πρόεδρο, ένα αδιέξοδο που έχει επιβαρύνει τον κυβερνητικό συνασπισμό του.
Η άνοδος του Κάρολ Ναβρόκι, ενός συντηρητικού ιστορικού και πρώην πυγμάχου με ελάχιστη πολιτική εμπειρία, καταγράφει επίσης μια σπάνια νίκη για το κίνημα MAGA του Τραμπ. Σύμμαχοι του Τραμπ έχουν επιχειρήσει και αποτύχει να ανατρέψουν τις εκλογές υπέρ εθνικιστικών ή ακροδεξιών δυνάμεων σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ρουμανία, ο Καναδάς και η Αυστραλία.
Ο Ναβρόκι κέρδισε το 50,9% στην ψηφοφορία της Κυριακής, ενώ ο Ράφαλ Τρζασκόφσκι, ένας φιλελεύθερος που έκανε τη δεύτερη προσπάθειά του να καταλάβει την προεδρία από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, πήρε 49,1%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα η εκλογική επιτροπή νωρίς τη Δευτέρα.
Η μικρή διαφορά έφερε στο φως τις διαιρέσεις που έχουν καταλάβει το έθνος των 37 εκατομμυρίων κατοίκων. Οι δύο υποψήφιοι ζήτησαν μια σκληρή γραμμή κατά της ρωσικής επιθετικότητας -ένα θέμα για το οποίο υπάρχει ευρεία συναίνεση στην Πολωνία- αλλά διαφώνησαν έντονα σε θέματα όπως η μετανάστευση, οι αμβλώσεις και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Ενώ ο Trzaskowski είχε ισχυρή υποστήριξη στη Βαρσοβία και τις μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας, η ψήφος των αγροτών και η υποστήριξη σε μικρότερες πόλεις ήταν καθοριστικής σημασίας για τη διαμόρφωση του αποτελέσματος.
Η Πολωνία είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες της ΕΕ και ο μεγαλύτερος δαπανητής για την άμυνα και η οπισθοδρόμηση για την κυβέρνηση Τουσκ είναι πιθανό να έχει αντίκτυπο σε όλο το μπλοκ, το οποίο δέχεται αυξανόμενη πίεση από τους δασμούς του Τραμπ και την απειλή της Ρωσίας στα ανατολικά.
Η εκστρατεία του Ναβρόκι είχε κερδίσει την υποστήριξη του Λευκού Οίκου, όπου συναντήθηκε για λίγο με τον Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο τον περασμένο μήνα. Κατά την επίσκεψή της στην Πολωνία την περασμένη εβδομάδα, η υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Κρίστι Νόεμ προέβαλε την προοπτική στενών δεσμών με τον Τραμπ ως κίνητρο για να ψηφίσει τον Ναβρόκι – και απέρριψε τον Τραζασκόφσκι ως «απόλυτο ναυάγιο ηγέτη».
Διαχωρισμοί του συνασπισμού
Ο Τουσκ προσπάθησε να τοποθετήσει την Πολωνία ως βασικό παίκτη στην ΕΕ, ιδίως καθώς επιδιώκει να αυξήσει τη στήριξη προς τη γειτονική Ουκρανία και να αποκαταστήσει τα δικαιώματα των γυναικών.
Αλλά το πρόγραμμά του αντιμετώπισε εμπόδια λόγω των διαιρέσεων εντός του συνασπισμού και της απειλής βέτο από τον νυν πρόεδρο, Αντρέι Ντούντα, ο οποίος προέρχεται επίσης από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη.
Η αιφνιδιαστική εκλογική νίκη του Τουσκ το 2023 είχε δώσει την υπόσχεση ότι η Πολωνία θα ήταν σε θέση να αποκαταστήσει το κράτος δικαίου και να ενισχύσει τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, τα οποία είχαν αποδυναμωθεί κατά τη διάρκεια της οκταετούς εθνικιστικής διακυβέρνησης.
Το πιο άμεσο πρόβλημα για τον Τουσκ μπορεί να είναι ο τρόπος ενίσχυσης της ανεξαρτησίας των δικαστών. Τα σχέδιά του για τη δικαστική μεταρρύθμιση ήταν καθοριστικής σημασίας για να πείσει την ΕΕ να αποδεσμεύσει δεκάδες δισεκατομμύρια σε χρηματοδότηση. Αλλά η τελική νομοθεσία εμποδίστηκε από τον Ντούντα, ο οποίος απείλησε να την εμποδίσει.
Οι δύο υποψήφιοι συμπυκνώνουν το χάσμα του έθνους: Ο Trzaskowski, ο πολύγλωσσος γιος ενός μουσικού της τζαζ, εναντίον του Nawrocki, ο οποίος είναι επικεφαλής του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης, το οποίο ερευνά εγκλήματα της ναζιστικής και κομμουνιστικής εποχής.
Ως νεοφερμένος στην πολιτική σκηνή, ο Ναβρόκι πέρασε την προεκλογική εκστρατεία διατυμπανίζοντας τις βασικές καθολικές του αξίες, ενώ παράλληλα κατήγγειλε τη μετανάστευση και τις προσπάθειες της ΕΕ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η προεκλογική του εκστρατεία επλήγη από ισχυρισμούς για αγορά ακινήτου από έναν ηλικιωμένο πωλητή και τη συμμετοχή του σε προμελετημένους καβγάδες μεταξύ χούλιγκαν ποδοσφαίρου. Απέκλεισε επίσης την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Η προσέλευση ήταν 71,6%, σε σύγκριση με το ρεκόρ του 74,4% κατά τις βουλευτικές εκλογές πριν από δύο χρόνια και το 68,2% στον τελευταίο επαναληπτικό γύρο των προεδρικών εκλογών το 2020.
Ενώ η πολιτική εξουσία κατέχει ο πρωθυπουργός, ο πρόεδρος της Πολωνίας μπορεί να ασκήσει βέτο σε νομοσχέδια, να διορίσει τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας και να ηγηθεί των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Ο αρχηγός του κράτους εκλέγεται για πενταετή θητεία και περιορίζεται σε δύο θητείες.
«Η νίκη είναι αναμφισβήτητα σαφής», δήλωσε ο Ντούντα, ο οποίος παραδίδει την προεδρία στον Ναβρόκι στις 6 Αυγούστου, σε δημοσιογράφους στο Βίλνιους. Οι Πολωνοί ψηφοφόροι υποστηρίζουν τη συνέχιση μιας πολιτικής που περιλαμβάνει «την οικοδόμηση στενών σχέσεων της Πολωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη θεμελίωση της ασφάλειάς μας σε αυτές», είπε.
