Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν (Janet Yellen) κάλεσε τις μεγαλύτερες προηγμένες οικονομίες του κόσμου να βρουν έναν τρόπο να «ξεκλειδώσουν” την αξία των ακινητοποιημένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας για να βοηθήσουν στην ενίσχυση της άμυνας της Ουκρανίας κατά της ρωσικής εισβολής και για τη μακροπρόθεσμη ανοικοδόμηση μετά τον πόλεμο.
«Πιστεύω ότι υπάρχει μια ισχυρή υπόθεση διεθνούς δικαίου, οικονομικής και ηθικής για να προχωρήσουμε μπροστά», δήλωσε η Yellen σήμερα (27.2.2024) στο Σάο Πάολο σε προετοιμασμένες παρατηρήσεις πριν από τη συνάντηση με τους ομολόγους της από τις κορυφαίες οικονομίες του κόσμου. Τα σχόλιά της έρχονται την ώρα που τα κράτη του G7 συζητούν τι θα κάνουν με τα κρατικά περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας που είχαν δεσμευτεί κατά το ξέσπασμα της εισβολής, καθώς οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ουκρανίας παραμένουν επίμονα υψηλές και ο πόλεμος εισέρχεται στον τρίτο χρόνο του χωρίς σημάδια ύφεσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι χώρες τoυ G-7 και η Αυστραλία έχουν δεσμεύσει περίπου 260 δισεκατομμύρια ευρώ (282 δισεκατομμύρια δολάρια) σε μορφή τίτλων και μετρητών, με περισσότερα από τα 2/3 αυτών να έχουν ακινητοποιηθεί στην ΕΕ. Όλα τα μέρη συμφωνούν ότι τα κεφάλαια αυτά θα πρέπει να παραμείνουν εκτός ορίων για τη Ρωσία, εκτός εάν συμφωνήσει να συνδράμει στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, αλλά διαφωνούν ως προς τη νομιμότητα της άμεσης κατάσχεσης των περιουσιακών στοιχείων.
«Αυτό θα ήταν μια αποφασιστική απάντηση στην πρωτοφανή απειλή της Ρωσίας για την παγκόσμια σταθερότητα», δήλωσε η Yellen.
«Θα καθιστούσε σαφές ότι η Ρωσία δεν μπορεί να κερδίσει παρατείνοντας τον πόλεμο και θα της έδινε κίνητρο να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για μια δίκαιη ειρήνη με την Ουκρανία».
Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο πιέζουν τους συμμάχους τoυ G-7 να κατασχέσουν άμεσα τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας, αλλά τα ευρωπαϊκά μέλη της ομάδας, ιδίως η Γαλλία και η Γερμανία, αντιτίθενται επί του παρόντος στην κίνηση αυτή λόγω νομικών ανησυχιών και ανησυχιών ότι θα μπορούσε να βλάψει τη σταθερότητα του ευρώ, καθώς και να δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο.
Οι συζητήσεις σχετικά με τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων έχουν ενταθεί καθώς οι δυνάμεις του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν κερδίζουν έδαφος στο πεδίο της μάχης. Καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι στην Ουάσιγκτον συνεχίζουν να θέτουν εμπόδια για νέα βοήθεια προς το Κίεβο, η κυβέρνηση Μπάιντεν επιθυμεί να προσφέρει στην Ουκρανία ένα ακόμη σημαντικό μήνυμα της υποστήριξής της.
Η θέση των κρατών μελών της ΕΕ είναι κρίσιμη, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των κεφαλαίων βρίσκεται στην Ευρώπη, κυρίως στον οίκο εκκαθάρισης Euroclear με έδρα το Βέλγιο. Τόσο ο οίκος εκκαθάρισης όσο και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι επιφυλακτικοί ως προς το δικαίωμα κατάσχεσης των περιουσιακών στοιχείων.
Παρόλα αυτά, τα κράτη του G-7 συζητούν τις επιλογές τους. Μεταξύ των ιδεών που συζητούνται είναι η χρήση των κεφαλαίων ως εγγύηση για την άντληση χρέους ή ως εγγύηση για δάνεια.
Η ΕΕ σημειώνει σιγά-σιγά πρόοδο στα σχέδια για την εφαρμογή τουλάχιστον ενός έκτακτου φόρου στα κέρδη που προκύπτουν από τα ακινητοποιημένα κεφάλαια. Πέρυσι, τα ταμεία επέτρεψαν κέρδη ύψους 4,4 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η Yellen έδωσε επίσης έμφαση στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, λέγοντας ότι κάλεσε την ισραηλινή κυβέρνηση να λάβει «μια σειρά από μέτρα», συμπεριλαμβανομένης της επαναφοράς των αδειών εργασίας για τους Παλαιστίνιους και της μείωσης των εμποδίων στο εμπόριο στη Δυτική Όχθη.
«Αυτές οι ενέργειες είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ευημερία τόσο των Παλαιστινίων όσο και των Ισραηλινών», είπε.