Σημαντικό αντίκτυπο αναμένεται να έχει το ναυάγιο του πλοίου Dali και η κατάρρευση της γέφυρας Francis Scott Key στη Βαλτιμόρη ιδίως στο εμπόριο αυτοκινήτων μεταξύ ΗΠΑ – Γερμανίας, αλλά και στις ασφαλιστικές εταιρείες, ενώ δεν φαίνονται σημαντικές άμεσες επιπτώσεις στο εμπόριο ΗΠΑ – Ελλάδας, καθώς είναι πολύ αραιά τα δρομολόγια Βαλτιμόρης – Πειραιά, όπως αναφέρουν ναυτιλιακοί αναλυτές στο newsit.gr.
Οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις για την κατάρρευση της γέφυρας Francis Scott Key στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ την περασμένη Τρίτη (26.03.24) θα μπορούσαν να είναι από τις μεγαλύτερες που έχουν γίνει ποτέ στις θαλάσσιες ασφαλίσεις, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Lloyd’s του Λονδίνου Τζον Νιλ (John Neal), όπως αναφέρεται σε σημερινό δημοσίευμα (28.3.2024) του Bloomberg.
«Αυτό έχει τη δυνατότητα να είναι μία από τις μεγαλύτερες ζημιές στη ναυτιλία στην ιστορία», δήλωσε ο Νιλ και συμπλήρωσε, «Πρόκειται για ζημία πολλών δισ. δολαρίων. Νομίζω ότι πρέπει να είναι, αλλά είναι λίγο νωρίς για να πούμε τι πραγματικά πιστεύουμε ότι θα κοστίσει».
Οι αναλυτές της Barclays εκτίμησαν ότι οι ασφαλιστές αντιμετωπίζουν απαιτήσεις ύψους έως και 3 δισ. δολαρίων σε σημείωμά τους χθες και επισήμαναν ότι οι ασφαλιστικές αποζημιώσεις μόνο για τις ζημιές στη γέφυρα θα μπορούσαν να φθάσουν το 1,2 δισ. δολάρια, προβλέποντας περαιτέρω πιθανές υποχρεώσεις ύψους 350 έως 700 εκατ. δολαρίων για άδικους θανάτους και ποσά που δεν έχουν ακόμη καθοριστεί για τις διακοπές των επιχειρήσεων όσο η πρόσβαση στο λιμάνι της πόλης είναι αποκλεισμένη.
Ταυτόχρονα, «Ο καθορισμός του ποιος θα πληρώσει αυτές τις αξιώσεις θα εξαρτηθεί από το αν το ατύχημα προκλήθηκε από αμέλεια ή μηχανική βλάβη», έγραψαν οι αναλυτές του Bloomberg Intelligence Charles Graham και Kevin Ryan σε σημείωμά τους την ημέρα της κατάρρευσης. «Δεδομένων των πολλαπλών εμπλεκόμενων μερών, ο διακανονισμός των όποιων αξιώσεων είναι πιθανό να είναι πολύπλοκος».
«Υπάρχει ένα αρκετά περίπλοκο πλέγμα ασφαλιστών που εμπλέκονται σε αυτό», σύμφωνα με τον διευθύνoντα σύμβουλο της Lloyds του Λονδίνου, ενώ η εταιρία ανακοίνωσε σήμερα (28.03.24) κέρδη αναδοχής ύψους 5,9 δισ. λιρών (7,4 δισ. δολαρίων) για το 2023, μια αύξηση 3,3 δισ. λιρών σε σχέση με το προηγούμενο έτος, λόγω του χαμηλότερου κόστους από μεγάλους κινδύνους και απαιτήσεις από φυσικές καταστροφές.
Ο τομέας των αυτοκινήτων επηρεάζεται περισσότερο από τη γέφυρα της Βαλτιμόρης
Οι μεγαλύτερες επιπτώσεις από την κατάρρευση της γέφυρας Francis Key Scott στη Βαλτιμόρη (σ.σ. η οποία αναμένεται να πάρει εβδομάδες για να αποκατασταθεί καθώς θα “τρέχουν” οι έρευνες στο πλοίο) θα είναι για τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, σύμφωνα με την οικονομική διευθύντρια της DHL, Melanie Kreis (Μέλανι Κράις).
Οι αλυσίδες εφοδιασμού «είναι πολύ πιο ανθεκτικές από ό,τι κάποιοι περιμένουν με την πρώτη ματιά», δήλωσε η Κράις κατά τη διάρκεια συνέντευξης στην τηλεόραση του Bloomberg. «Ιδιαίτερα όσον αφορά την κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα, πραγματικά δεν θα το υπερεκτιμούσα».
Σχετικά με το θέμα, η κορυφαία γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, αναφέρει σε δημοσίευμα της πως το ναυάγιο του Dali θα μπορούσε πλέον να αποτελέσει ένα νέο βάρος για τις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες.
Αντί να χρησιμοποιήσει τη διώρυγα του Σουέζ στο δρόμο του από το Κολόμπο της Ινδίας προς τη Βαλτιμόρη, μετέφερε τα χαλύβδινα κιβώτια του γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.
Και αυτό λόγω των επιθέσεων με ρουκέτες από τις πολιτοφυλακές Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, οι οποίες παρεμποδίζουν το διεθνές εμπόριο από τα τέλη Νοεμβρίου 2023. Η προμήθεια αγαθών μέσω θαλάσσιων εμπορευματικών μεταφορών είναι ήδη αντίστοιχα επιβαρυμένη.
Τώρα το πλοίο, το οποίο ναυπηγήθηκε το 2015 και φέρει τη σημαία της Σιγκαπούρης, προκαλεί επίσης μαζικές διαταραχές στη μεταφορά εμπορευμάτων. Σημειώνεται ότι το Dali ναυλώθηκε από τη δανέζικη ναυτιλιακή εταιρεία Maersk.
Οι συνέπειες για τους Γερμανούς εξαγωγείς αυτοκινήτων
Έκτοτε, οι φόβοι για ένα πρόσθετο σοκ στην παγκόσμια εφοδιαστική αγαθών αυξάνονται. «Η καταστροφή θυμίζει άλλες προκλήσεις για τις αλυσίδες εφοδιασμού», προειδοποιεί ο Κρις Ρότζερς (Chris Rogers) από την εταιρεία αξιολόγησης S&P Global Market Intelligence, «συμπεριλαμβανομένης της αποκλεισμένης πρόσβασης στην Ερυθρά Θάλασσα, της διώρυγας του Παναμά που επηρεάζεται από τη χαμηλή στάθμη των υδάτων και της πιθανής απειλής απεργιών στα λιμάνια των ΗΠΑ το φθινόπωρο».
Η Βαλτιμόρη θεωρείται το κορυφαίο λιμάνι στις ΗΠΑ για τη διακίνηση αυτοκινήτων και ελαφρών φορτηγών – ιδίως για τους Γερμανούς κατασκευαστές. Η Mercedes-Benz διατηρεί έναν κόμβο παραδόσεων στο ίδιο το λιμάνι, ενώ η BMW και η Volkswagen έχουν εγκαταστήσει επιχειρήσεις στην πλευρά της θάλασσας μπροστά από την κατεστραμμένη γέφυρα.
Ο αποκλεισμός του αμερικανικού λιμανιού που προκλήθηκε από το ατύχημα θα μπορούσε επομένως να έχει επιπτώσεις μέχρι το λιμάνι της Βρέμης. Σε αντίθεση με το λιμάνι του Έλβα στο Αμβούργο, το οποίο εξυπηρετεί κυρίως εμπορευματικές γραμμές προς την Ασία, τα λιμάνια της Βρέμης επικεντρώνονται σε μεγάλο βαθμό στις συνδέσεις με τη Βόρεια Αμερική. Η πλειονότητα των μεταφορέων αυτοκινήτων ταξιδεύει επίσης από εκεί.
Μια άλλη γερμανική εταιρεία εισηγμένη στο DAX επηρεάζεται επίσης από την κατάρρευση της γέφυρας. Ο προμηθευτής οικοδομικών υλικών Heidelberg Materials, παλαιότερα γνωστός ως Heidelberg Cement, λειτουργεί σταθμό φόρτωσης εντός του λιμανιού.
Τα εναλλακτικά λιμάνια καθιστούν τα φορτηγά σπάνια
Έξω από τη λιμενική λεκάνη, η Amazon, η αλυσίδα DIY Homedepot και ο κατασκευαστής αθλητικών ειδών Under Armour διαθέτουν επίσης μεγάλα κέντρα διανομής αγαθών.
Μόνο φαινομενικά δεν επηρεάζονται από την καταστροφή. Αν και οι αποθήκες τους βρίσκονται πέρα από την αποκλεισμένη είσοδο του λιμανιού, δεν μπορούν να εφοδιαστούν από τη θάλασσα χωρίς τους τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων στο αποκλεισμένο λιμάνι.
Κατά συνέπεια, ο πάροχος υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας Four Kites προειδοποιεί για χρονοβόρες εκτροπές. «Αν και είναι ακόμη πολύ νωρίς, υποθέτουμε ότι δεν θα μπορέσουν όλα τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που φθάνουν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα να προσεγγίσουν τους τερματικούς σταθμούς στο λιμάνι της Βαλτιμόρης και θα πρέπει να εκτραπούν σε εναλλακτικά λιμάνια αντ’ αυτού», λέει ο διευθυντής της Mike DeAngelis.
Η γερμανική ναυτιλιακή εταιρεία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Hapag-Lloyd, η οποία προσεγγίζει τη Βαλτιμόρη με δύο δρομολόγια τακτικών γραμμών, σταμάτησε να δέχεται παραγγελίες για τα δρομολόγια αυτά και προσφέρει στους πελάτες της τα εναλλακτικά λιμάνια του Νόρφολκ, 400 χιλιόμετρα μακριά, και του λιμανιού της Νέας Υόρκης, περίπου 280 χιλιόμετρα μακριά.
«Όλα τα εμπορευματοκιβώτια που περιμένουν ήδη να εξαχθούν από το λιμάνι της Βαλτιμόρης πρέπει είτε να περιμένουν να ανοίξει ξανά η πλωτή οδός είτε να μεταφερθούν από τους τερματικούς σταθμούς και να μεταφερθούν στα εναλλακτικά λιμάνια», λέει ο DeAngelis, περιγράφοντας το δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι θαλάσσιοι μεταφορείς. Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε σε ποιο βαθμό θα συμβεί αυτό. «Θα έχει αναπόφευκτα αντίκτυπο στις εμπορευματικές ροές», είναι βέβαιος.
Ακόμη και αν τα συντρίμμια απομακρυνθούν από το νερό, η κυκλοφορία στην περιοχή θα επηρεαστεί, εκτιμά ο εμπειρογνώμονας των Four Kites, Jason Eversole. «Οι οδηγοί φορτηγών είναι απρόθυμοι να μεταφέρουν φορτία μέσα και έξω από την περιοχή χωρίς αύξηση των τιμών».
Οι πελάτες ναυτιλιακής εταιρείας απειλούνται με υποχρέωση πληρωμής
Η Kühne + Nagel, η μεγαλύτερη εταιρεία θαλάσσιων μεταφορών στον κόσμο, αναμένει επίσης χρονοβόρες εκτροπές.
«Τις βλέπουμε τόσο για τις εξαγωγές όσο και για τις εισαγωγές», αναφέρει ο επικεφαλής των θαλάσσιων μεταφορών, Μίκαελ Άλντβελ (Michael Aldwell), «με τα φορτία να μεταφέρονται πλέον μέσω του Νόρφολκ και της Νέας Υόρκης».
Ωστόσο, η χωρητικότητα των δύο αυτών τερματικών σταθμών είναι αρκετά μεγάλη ώστε να μην αναμένονται προβλήματα με τον όγκο των εμπορευμάτων στους τερματικούς σταθμούς. Παρ’ όλα αυτά, ο Άλντβελ αναμένει σημαντικές εμπλοκές στην κυκλοφορία των φορτηγών μεταξύ των λιμανιών. «Αυτό θα απορροφήσει τη μεταφορική ικανότητα των θαλασσών», φοβάται.
Σύμφωνα με έναν ιστότοπο της πολιτείας του Μέριλαντ, το λιμάνι της Βαλτιμόρης διακίνησε 847.158 αυτοκίνητα και ελαφρά φορτηγά πέρυσι, γεγονός που το καθιστά το κορυφαίο λιμάνι των ΗΠΑ για τον κλάδο για 13η συνεχή χρονιά. Το λιμάνι διακίνησε επίσης μεγάλες ποσότητες εισαγόμενης ζάχαρης, γύψου και καφέ, καθώς και άνθρακα για εξαγωγή.
Με πάνω από 10 εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων, η Βαλτιμόρη είναι κατά το ένα τρίτο μεγαλύτερο από το μεγαλύτερο λιμάνι της Γερμανίας στο Αμβούργο.
Ο όγκος των εμπορευμάτων που μένουν πεταμένα στη Βαλτιμόρη είναι ήδη αντίστοιχα μεγάλος. Τουλάχιστον 21 πλοία βρίσκονται στα νερά εκεί χωρίς να γνωρίζουν πότε και πόσο εύκολα μπορούν να βγουν.
Εκτός από τουλάχιστον τρία πλοία μεταφοράς χύδην φορτίου, ένα μεταγωγικό οχημάτων και ένα μικρό δεξαμενόπλοιο, ένα δεύτερο μεταγωγικό αυτοκινήτων είναι αγκυροβολημένο ακριβώς κάτω από τη γέφυρα στον τερματικό σταθμό της Volkswagen. Προοριζόταν για τη Σρι Λάνκα. Το αν θα του επιτραπεί να φύγει παρέμεινε ασαφές μέχρι χθες (27.03.24). Επιπλέον, άλλα 4.900 θαλάσσια εμπορευματοκιβώτια έχουν κολλήσει στο ναυαγισμένο Dali.
Οι ιδιοκτήτες τους θα μπορούσαν να κληθούν να πληρώσουν ακόμη και το κόστος διάσωσης. Αυτό απαιτείται από τη «γενική μέση τιμή», μια παγκόσμια ισχύουσα διάταξη του διεθνούς ναυτικού δικαίου που εισήχθη πριν από σχεδόν 150 χρόνια. Ωστόσο, οι περισσότεροι εξαγωγείς είναι ασφαλισμένοι, αναφέρουν ειδικοί σε θέματα μεταφορών.
Η πλοιοκτήτρια εταιρεία Grace Ocean είναι πιθανό να θεωρηθεί υπεύθυνη για την αποκατάσταση των ζημιών για την ανακατασκευή της γέφυρας. Σύμφωνα με εκπρόσωπο, δεν έχουν ακόμη εγερθεί αξιώσεις κατά της δανικής ναυτιλιακής εταιρείας Maersk, η οποία είχε ναυλώσει το φορτηγό πλοίο. «Κανένας υπάλληλος της Maersk δεν βρισκόταν στο πλοίο», δήλωσε.