Ανοδικά κινήθηκαν οι τιμές παραγωγού για αγαθά τον Ιούνιο, εντείνοντας τις ανησυχίες για την αντοχή των καταναλωτών απέναντι στο διαρκές κύμα ακρίβειας που μαστίζει την ελληνική αγορά.
Την ίδια ώρα, οι μετρήσεις της Κομισιόν για το οικονομικό κλίμα Ιουλίου έρχονται να συσκοτίσουν ακόμα περισσότερο το μέλλον της ελληνικής αγοράς, καθώς οι καταναλωτές είναι περισσότερο απαισιόδοξοι, οι προσδοκίες στο λιανικό εμπόριο υποχωρούν και οι προοπτικές της ιδιωτικής κατανάλωσης μοιάζουν ολοένα και πιο επισφαλείς.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σύμφωνα με το δελτίο της ΕΛΣΤΑΤ για τον Δείκτη Τιμών Παραγωγού στη Βιομηχανία για τον Ιούνιο 2025, που μετρά τις τιμές χονδρικής που πληρώνουν οι μεσάζοντες και χονδρέμποροι στο εργοστάσιο και είναι προάγγελος μεταβολών και στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, η άνοδος στις τιμές καταναλωτικών προϊόντων είναι σαφής. Τα μη διαρκή καταναλωτικά αγαθά, δηλαδή τρόφιμα, ποτά, καλλυντικά και άλλα βασικά είδη, κατέγραψαν αύξηση 3,9% στην εγχώρια αγορά, ενώ και τα διαρκή αγαθά, όπως έπιπλα και είδη σπιτιού, κινήθηκαν ανοδικά κατά 5,2%.
Η εικόνα δείχνει ότι οι παραγωγοί συνεχίζουν να περνούν μέρος του αυξημένου κόστους στην αγορά, είτε λόγω υψηλότερων τιμών ενέργειας είτε λόγω πρώτων υλών. Η τάση αυτή, αν και θεωρητικά ελεγχόμενη, δεν φαίνεται να επιβραδύνεται, ιδίως σε κλάδους που σχετίζονται με την καθημερινή κατανάλωση.
Ενδεικτική είναι και η απόκλιση που παρατηρείται μεταξύ εγχώριας και εξωτερικής αγοράς. Ενώ στην Ελλάδα οι τιμές αυξάνονται, στις εξαγωγές πολλών προϊόντων καταγράφονται σημαντικές μειώσεις (π.χ. -9,4% στα μη διαρκή καταναλωτικά αγαθά). Αυτό δείχνει ότι οι παραγωγοί αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να κρατήσουν υψηλές τιμές στο εξωτερικό, ανταγωνιζόμενοι χώρες χαμηλότερου κόστους, και προτιμούν να πιέσουν εσωτερικά τα περιθώρια του εγχώριου καταναλωτή.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Εξαντλημένοι οι Έλληνες καταναλωτές
Την ίδια στιγμή, τα ευρήματα της μηνιαίας έρευνας οικονομικού κλίματος της Κομισιόν για τον Ιούλιο αποτυπώνουν επιδείνωση στις προσδοκίες της αγοράς. Ο δείκτης για το λιανικό εμπόριο υπέστη καθίζηση, πέφτοντας από τις +21,8 στις -0,1 μονάδες, σημειώνοντας πτώση 22 μονάδων μέσα σε έναν μήνα, και μάλιστα μέσα στην τουριστική περίοδο, όπου παραδοσιακά σημειώνεται ανάκαμψη της κατανάλωσης.
Το καταναλωτικό κλίμα, που αντανακλά τις προσδοκίες των πολιτών για την οικονομική τους κατάσταση, υποχώρησε περαιτέρω, από το ήδη πολύ χαμηλό -46,9 σε -47,6 μονάδες. Ουσιαστικά, πρόκειται για τη χειρότερη επίδοση των τελευταίων 8 μηνών, υποδηλώνοντας ότι τα νοικοκυριά λόγω της επιμονής της ακρίβειας και του πληθωρισμού, δεν αισθάνονται ιδιαίτερη αισιοδοξία.
Τα παραπάνω σημαίνουν πως το ρήγμα ανάμεσα στις αυξανόμενες τιμές που κυριαρχούν στην αγορά (παραγωγού και κατ’ επέκταση και καταναλωτή, αν δεν υπάρξει απορρόφηση κόστους), και στις αγοραστικές διαθέσεις και ικανότητα των νοικοκυριών βαθαίνει, χωρίς να προμηνύεται τίποτα καλό για την ιδιωτική κατανάλωση.
«Ναρκοθετείται» η ελληνική ανάπτυξη
Το συνδυαστικό συμπέρασμα από τα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ και Κομισιόν είναι πως η ιδιωτική κατανάλωση, που αποτελεί βασικό μοχλό της ελληνικής ανάπτυξης, βρίσκεται σε κίνδυνο.
Και αυτό γιατί ενώ οι τιμές παραμένουν ακριβές, οι διαθέσεις των νοικοκυριών για κατανάλωση συρρικνώνεται, οδηγώντας σε πιέσεις τζίρου για το λιανεμπόριο και τη μεταποίηση.
Η κατάσταση αυτή εγείρει εύλογες απορίες για την πορεία του ΑΕΠ στους επόμενους μήνες. Αν και ο τουρισμός παραμένει ισχυρός, η εσωτερική αγορά δεν δείχνει να κινείται με την ίδια δυναμική, όπως τουλάχιστον αποτυπώνεται στις προσδοκίες λιανεμπόρων και καταναλωτών.
Ας σημειωθεί πως και η fintech εταιρεία Plum στην μηνιαία έκθεση της Monthly Unwrapped που μετρά τις κατευθύνσεις που παίρνει η ιδιωτική κατανάλωση αναφέρει πως η πτώση στις δαπάνες για Λογαριασμούς ήταν σημαντική (-41%), ενώ και οι κατηγορίες Σούπερ Μάρκετ (-4%) και Μεταφορές (-23%) σημείωσαν πτωτικές τάσεις.
Αν και ακόμα το παραπάνω δεν επιβεβαιώνεται από επίσημα στοιχεία, είναι ανησυχητικό καθώς μια βασική παράμετρος της ελληνικής ανάπτυξης είναι η ιδιωτική κατανάλωση, καθώς σύμφωνα με τους τριμηνιαίους εθνικούς λογαριασμούς από την ΕΛΣΤΑΤ, η άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,2% στο πρώτο τρίμηνο προήλθε από την συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη, η οποία παρουσίασε αύξηση 1,6%, με την κατανάλωση των νοικοκυριών να αυξάνεται κατά 1,9% και εκείνη της Γενικής Κυβέρνησης 0,7%.
