Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη συγκυρία για την Ευρωζώνη ήλθε χθες (28.11.2025) η υποψηφιότητα του Έλληνα υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομιών, Κυριάκου Πιερρακάκη για την προεδρία του Eurogroup, έχοντας απέναντι του τον Βέλγο ομόλογο του, Βίνσεντ βαν Πέτεγκεμ.
Σημειώνεται πως το Eurogroup είναι το συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης και όποιος ΥΠΟΙΚ χώρας-μέλος της εκλεγεί μπορεί να μείνει και 2,5 χρόνια. Έτσι σε περίπτωση που εκλεγεί ο Κυριάκος Πιερρακάκης πρόεδρος του Eurogroup στις 11 Δεκεμβρίου 2025, αναλαμβάνοντας καθήκοντα στις 12 Δεκεμβρίου 2025, θα παραμείνει στη θέση αυτή έως τον Ιούνιο του 2028.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με άλλα λόγια, θα διαχειριστεί από τη θέση αυτή δύο εξαιρετικά κρίσιμα οικονομικά ζητήματα για την ευρωζώνη και την ΕΕ. Το πρώτο και πιο άμεσο είναι η υλοποίηση του σχεδιασμού που προβλέπει το πρόγραμμα επανεξοπλισμού της ΕΕ (ReArmEU) μέχρι το 2030, ο «σκληρός πυρήνας» του οποίου, όμως, πρέπει να τρέξει έως το 2028.
Το δεύτερο τεράστιο μέτωπο είναι ο νέος κοινοτικός προϋπολογισμός (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο – MFF) για την προγραμματική περίοδο 2028 – 2034, ο οποίος θα πρέπει να έχει κλειδώσει έως το τέλος του 2027.
Όσον αφορά το πρώτο μέτωπο, το δύσκολο εγχείρημα δεν είναι άλλο από το πώς θα γεμίσει το «κουμπαράς» των 3,4 τρισ. ευρώ προκειμένου να φτάσουν οι χώρες-μέλη της ΕΕ το ενδιάμεσο ΝΑΤΟϊκό στόχο των αμυντικών δαπανών στο 3,5% του ΑΕΠ τους το αργότερο έως το 2030. Υπενθυμίζεται πως έως τώρα, οι αμυντικές δαπάνες που έχουν ανακοινωθεί μέσω της ενεργοποίησης της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες και του ευρωπαϊκού πολεμικού ταμείου SAFE έχουν φτάσει κάτω από 450 δισ. ευρώ έναντι μίνιμουμ (!) στόχου για… 800 δισ. ευρώ έως το 2028. Συνεπώς μένουν ακόμα να καλυφτούν σχεδόν 3 τρισ. ακόμα μέχρι τον ενδιάμεσο στόχο του ΝΑΤΟ ή αλλιώς το 85% του…
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Όσον αφορά το δεύτερο μέτωπο, δηλαδή το νέο κοινοτικό προϋπολογισμό, το πιο δύσκολο εγχείρημα σχετίζεται πώς και σε ποιο βαθμό θα καμφθούν οι αντιστάσεις ευρωπαϊκού Βορρά -και προπαντός της Γερμανίας- για ακόμα μεγαλύτερη μείωση των κονδυλίων που προβλέπει το προσχέδιο του Κοινοτικού Προϋπολογισμού για το 2028 – 2034, κάτι που θα έπληττε το ευρωπαϊκό Νότο και, έτσι, την Ελλάδα, ειδικά σε μία στιγμή που το τέλος Ταμείου Ανάκαμψης τον Αύγουστο του 2026 θα φέρει την ελληνική οικονομία «επενδυτικό γκρεμό», καθώς το 2027 θα μειωθούν κατά 40% το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Πώς τοποθετείται ο Πιερρακάκης απέναντι στις ευρωπαϊκές προκλήσεις
Στην επιστολή που έστειλε χθες ο Έλληνας ΥΠΟΙΚ προς τους ομολόγους του σε σχέση με την υποψηφιότητα του, τοποθετήθηκε απέναντι στις νέες ευρωπαϊκές προκλήσεις.
Στην αρχή της επιστολής του επισημαίνει πως «σήμερα, η Ευρώπη αντιμετωπίζει κοινές ανάγκες: την ενίσχυση της αμυντικής μας ικανότητας, την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς, τη διασφάλιση της τεχνολογικής κυριαρχίας και την προώθηση της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας σε μια εποχή εντεινόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού. Αυτές οι πιέσεις είναι συστημικές κι όχι περιφερειακές, δομικές κι όχι ιδεολογικές. Επομένως, η παρούσα συγκυρία απαιτεί ένα πλαίσιο συντονισμού πιο συνεκτικό, πιο μεθοδικά διαμορφωμένο και με σαφή στρατηγικό προσανατολισμό».
Παρακάτω, επισημαίνει 4 βασικούς στόχους μέσα από τους οποίους μπορούν να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι:
1. Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU)
Η Ευρώπη αποταμιεύει σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά των ΗΠΑ, αλλά επενδύει διαρθρωτικά λιγότερο. Τα κεφάλαια υπάρχουν, αλλά παραμένουν εγκλωβισμένα σε εθνικά πλαίσια που κατακερματίζουν τη ρευστότητα και αποδυναμώνουν την αγορά.
Για να το αντιμετωπίσουμε, η Ευρώπη πρέπει να απευλευθερώσει τα κεφάλαια της εμβαθύνοντας την χρηματοπιστωτική της ολοκλήρωση, ενισχύοντας τη διασυνοριακή ρευστότητα και υποστηρίζοντας τη φυσική ενοποίηση και συνεργασία που ήδη εξελίσσεται στα τραπεζικά και χρηματιστηριακά οικοσυστήματα, όπου τέτοιες εξελίξεις ενισχύουν την ανθεκτικότητα και το βάθος τη αγοράς. Χρέος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι οι συνθήκες επιτρέπουν σε αυτή την εξέλιξη να προχωρήσει σε κλίμακα με τρόπο που να ενδυναμώνει τη χρηματοοικονομική αρχιτεκτονική της Ευρώπης», σημείωσε ο κ. Πιερρακάκης.
2. Ολοκλήρωση και στρατηγική κατεύθυνση της ενιαίας αγοράς
Ο ίδιος τόνισε πως «η απλούστευση διαδικασιών πρέπει συνεπώς να αποτελέσει ακόμη περισσότερο μια κοινή προτεραιότητα. Η Ευρώπη χρειάζεται πιο καθαρούς και προβλέψιμους κανόνες προκειμένου να μειώσει τα βάρη και να επιταχύνει τις επενδύσεις. Η ολοκλήρωση της Ενιαίας Αγοράς πρέπει επίσης να συνδυαστεί με στοχευμένες στρατηγικές σε τομείς όπου η κλίμακα καθορίζει την ανταγωνιστικότητα: τηλεπικοινωνίες, ψηφιακές υποδομές, πράσινες τεχνολογίες και προηγμένη μεταποίηση. Η Ευρώπη διαθέτει κορυφαίο ανθρώπινο δυναμικό και επιχειρήσεις παγκόσμιας κλάσης, αλλά χάνει δυναμική χωρίς ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο και συντονισμένες επενδύσεις».
3. Το ψηφιακό ευρώ
Ο ΥΠΟΙΚ σημείωσε πως «η προοπτική του εκτείνεται πολύ πέρα από τις πληρωμές: μπορεί να ενισχύσει τον διεθνή ρόλο του ευρώ, να θωρακίσει τη νομισματική κυριαρχία της Ευρώπης στην ψηφιακή εποχή, να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα και να διασφαλίσει ότι η Ευρώπη θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή της ασφαλούς και διαλειτουργικής ψηφιακής χρηματοοικονομικής καινοτομίας».
4. Διαφύλαξη των οικονομικών θεμελίων της Ευρώπης
«Η μακροπρόθεσμη ευημερία της Ευρώπης απαιτεί την ενίσχυση των διαρθρωτικών πυλώνων της οικονομικής μας αρχιτεκτονικής. Η μακροοικονομική σταθερότητα, τόσο η δημοσιονομική όσο και η χρηματοπιστωτική, αποτελεί τη βάση της αξιοπιστίας, των επενδύσεων και της βιώσιμης ανάπτυξης. Οι δημογραφικές αλλαγές και οι υστερήσεις στην παραγωγικότητα διαμορφώνουν περαιτέρω την αναπτυξιακή προοπτική και την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπη», σημείωσε ο κος Πιερρακάκης.
