Έτοιμα να καλύψουν το κενό είναι τα δύο ελληνικά διυλιστήρια
Η Ελλάδα διαθέτει στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου, ικανά να καλύψουν την εγχώρια ζήτηση για περίοδο τουλάχιστον τριών μηνών ακόμα και στο χειρότερο σενάριο.
Ως μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΙΕΑ), η Ελλάδα υποχρεούται να διατηρεί αυτά τα αποθέματα πετρελαίου για παν ενδεχόμενο. Συνολικά στα κράτη-μέλη του οργανισμού οι ποσότητες ανέρχονται σε 1,2 δισ. βαρέλια. Στην περίπτωση της χώρας μας, τα αποθέματα διατηρούνται στις εγκαταστάσεις των δύο ομίλων διύλισης, δηλαδή της HELLENiQ Energy και της Motor Oil.
Η τελευταία φορά που χρειάστηκε να αντληθούν ποσότητες ήταν το 2022, αμέσως μετά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Τότε η Επιτροπή Διαχείρισης Σοβαρών Διαταραχών του Εφοδιασμού είχε αποφασίσει να αντληθούν 303.000 βαρέλια, δηλαδή το 0,5% της ετήσιας κατανάλωσης, εν μέσω αυξημένων τιμών και αβεβαιότητας στην αγορά.
Υπάρχει, πάντως, μια σημαντική διαφορά με το σήμερα: Εκείνη την περίοδο είχε ληφθεί η απόφαση περισσότερο με οικονομικά κριτήρια, ώστε να μην ξεφύγουν οι τιμές. Κανονικά, ο ΙΕΑ θέλει τα μέλη του να στρέφονται στη συγκεκριμένη λύση μόνο για ενεργειακούς λόγους, δηλαδή αν υπάρχει όντως έλλειψη εφοδιασμού στην αγορά.
Έτσι ερχόμαστε στο τώρα, όπου η ελληνική κυβέρνηση έχει στο μυαλό της το ενδεχόμενο να κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ. Η ανησυχία είναι λογική, καθώς τα πράγματα στον πόλεμο Ισραήλ – Ιράν έχουν αποκτήσει μεγάλες διαστάσεις και είναι πιθανή μια συμμετοχή των αμερικανικών δυνάμεων.
Αξίζει να προσθέσουμε ότι τα ελληνικά διυλιστήρια προμηθεύονται σημαντικές ποσότητες αργού πετρελαίου από τερματικά του Περσικού Κόλπου και χώρες όπως το Ιράκ. Κατ’ επέκταση, σε περίπτωση ανάγκης θα πρέπει να στραφούν σε άλλες πηγές για να αντισταθμίσουν το συγκεκριμένο κλάσμα του εφοδιασμού τους.
Σε χθεσινές του δηλώσεις, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Motor Oil, Γιάννης Βαρδινογιάννης, τόνισε ότι προς το παρόν δεν ανησυχεί, αλλά παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Σε περίπτωση, πάντως, που υπάρξει εκτροχιασμός και γενίκευση της σύγκρουσης, τότε ο ίδιος αναμένει να υπάρξει θέμα ασφάλειας εφοδιασμού.
Σχετικές τοποθετήσεις αναμένεται να κάνει σήμερα, Πέμπτη, και η διοίκηση της HELLENiQ Energy, στα πλαίσια της γενικής συνέλευσης που έχει προγραμματιστεί.
Τέλος, να σημειώσουμε ότι σε αντίθεση με το πετρέλαιο, η Ελλάδα δεν διαθέτει στρατηγικά αποθέματα στο φυσικό αέριο. Ο λόγος είναι ότι σε αντίθεση με άλλες χώρες της Ευρώπης, δεν έχει κάποια μεγάλη υπόγεια αποθήκη που θα φιλοξενούσε τους όγκους.
Κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης του 2022, η ΕΕ είχε υποχρεώσει χώρες όπως η δική μας να διατηρούν ποσότητες σε αποθήκες τρίτων κρατών. Η εν λόγω υποχρέωση έχει λήξει μαζί με άλλα έκτακτα μέτρα που είχαν ληφθεί εκείνη την περίοδο.
Παρόλα αυτά, η χώρα μας δεν φοβάται ελλείψεις στο φυσικό αέριο, διότι διαθέτει πολλαπλές πηγές εφοδιασμού, συγκεκριμένα από Ρωσία, Αζερμπαϊτζάν και δια της θαλάσσης μέσω του LNG στα δύο τερματικά της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης. Ως εκ τούτου, η εξάρτησή της από τη Μέση Ανατολή και παραγωγούς όπως το Κατάρ είναι πολύ πιο περιορισμένη.