Ένα διόλου ευκαταφρόνητο «τιμολόγιο» θα κληθεί να πληρώσει η χώρα εάν επαληθευτούν τα σενάρια για συμφωνία ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για αμοιβαίους δασμούς 15%, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτούς και τις ελληνικές εξαγωγές.
Προφανώς η πραγμάτωση αυτού του ενδεχομένου είναι πολύ λιγότερη επιβαρυντική από το πιο δυσμενές σενάριο για δασμούς 30% επί των εξαγωγών της ΕΕ εάν δεν ευοδωθούν οι διαπραγματεύσεις, αλλά και πάλι, το κόστος δεν είναι αμελητέο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι επιπτώσεις αυτές μπορούν να εκφραστούν με δύο τρόπους, αναλόγως με το πώς θα επιλέξει η αγορά να διαχειριστεί την νέα συνθήκη. Καθώς οι δασμοί πληρώνονται από τους εισαγωγείς στην χώρα προορισμού των προϊόντων, αναπόφευκτα το επιπλέον κόστος θα οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης, καθώς κάποιοι εξ αυτών θα στραφούν σε άλλες, πιο οικονομικές λύσεις. Ωστόσο, εάν οι Έλληνες εξαγωγείς, προκειμένου να αποφύγουν την απώλεια του μεριδίου που κατέχουν στην αμερικανική αγορά επιλέξουν να απορροφήσουν οι ίδιοι το νέο δασμολογικό κόστος, τότε σε αυτή την περίπτωση θα δουν τα περιθώρια κέρδους τους να συρρικνώνονται.
Φόβοι για πτώση της ζήτησης
Το πιο εύλογο σενάριο είναι πως οι Έλληνες εξαγωγείς (κατά βάση μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, κυρίως σε ό,τι αφορά τον αγροδιατροφικό τομέα) μην αντέχοντας να επωμιστούν το κόστος θα αναγκαστούν να δουν την ζήτηση για τα προϊόντα τους να μειώνεται.
Σχετική ανάλυση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ), που είχε βασιστεί στο σενάριο των 30%, προειδοποιούσε ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 20–25%, με απώλειες έως και 0,5 δισ. ευρώ, από ένα σύνολο 2,41 δισ. ευρώ (στοιχεία 2024). Αν και πλέον τα δεδομένα δείχνουν εφαρμογή δασμών 15%, η ζημιά παραμένει σοβαρή, τόσο άμεση όσο και έμμεση. Βάσει των υπολογισμών του ΕΒΕΠ και της διεθνούς πρακτικής, η επιβολή τέτοιων εμπορικών φραγμών θα μπορούσε να οδηγήσει σε πτώση της ζήτησης κατά περίπου 10%. Με άλλα λόγια, 241 εκατ. ευρώ εξαγωγών εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να χαθούν χαθούν λόγω υποχώρησης της ζήτησης από τους Αμερικανούς καταναλωτές ή εισαγωγείς.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Στο υποθετικό σενάριο που οι εξαγωγείς προκειμένου να παραμείνουν ανταγωνιστικοί επιλέξουν να απορροφήσουν το επιπλέον κόστος κάτι που δεν είναι πάντα εφικτό καθώς κατά περίπτωση τα περιθώρια κέρδους είναι ήδη μικρά και περαιτέρω μείωση τους θα σήμαινε μηδενισμό) το άμεσο δασμολογικό κόστος για το σύνολο των ελληνικών εξαγωγών θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 360 εκατ. ευρώ.
Για τις «πρωταθλήτριες» των αγροδιατροφικών εξαγωγών, επιτραπέζιες ελιές, το κόστος θα μπορούσε να ανέλθει σε 36,2 εκατ. ευρώ. Το κόστος στους εξαγωγείς ελαιολάδου κυμαίνεται στα 13,5 εκατ. ευρώ, φέτας στα 8 εκατ. ευρώ, κρασιού 2,85 εκατ. ευρώ, κονσερβοποιημένα ροδάκινα στα 18 εκατ. ευρώ, με το συνολικό κόστος για τα αγροτικά προϊόντα να ανεβαίνει στα 77,6 εκατ. ευρώ.
Ακόμα μεγαλύτερες θα είναι οι ενδεχόμενες απώλειες σε βιομηχανικά προϊόντα και λοιπούς κλάδους, οι οποίοι συγκεντρωτικά θα μπορούσαν να χάσουν έως και 285 εκατ. ευρώ, αλλά συνήθως αυτοί οι κλάδοι έχουν καλύτερη δυνατότητα απορρόφησης του κόστους εντός της αλυσίδας αξίας σε αντίθεση με τις αγροδιατροφικές επιχειρήσεις.
Στις παραπάνω άμεσες συνέπειες, θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι έμμεσες συνέπειες οι οποίες θα επιβαρύνουν τις ελληνικές εξαγωγές και οι οποίες είναι προς το παρόν… ανυπολόγιστες.
