Ο Ιούνιος θα είναι πιθανότατα ο τελευταίος μήνας που θα έχει μέτρα στήριξης της οικονομίας. Εν συνεχεία αποσύρονται με αποτέλεσμα επιχειρήσεις και εργαζόμενοι να βρεθούν μπροστά στην πραγματικότητα, η οποία σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί και να μην είναι καθόλου ευχάριστη.
Και επειδή ανάλογη τάση σε ό,τι αφορά στα μέτρα για επιχειρήσεις και εργαζόμενους υπάρχει σε όλη την Ευρώπη, να αποσύρονται σταδιακά τα μέτρα στήριξης τα πραγματικής οικονομίας, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει εκφράσει τις ανησυχίες της για την επόμενη ημέρα.
Όπως σημειώνεται σε έκθεση της ΕΚΤ, η πανδημία χτύπησε διάφορους οικονομικούς τομείς με διαφορετικούς βαθμούς σοβαρότητας και ταχύτητας, με τον τουρισμό και τη φιλοξενία να επηρεάζονται περισσότερο.
Στην έκθεση περιλαμβάνεται προειδοποίηση από την Κεντρική Τράπεζα ότι αυτό το άνισο σοκ έχει κινδύνους για πολύ συγκεκριμένα κράτη και τμήματα της οικονομίας της Ευρωζώνης.
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις που έκανε πρόσφατα ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λούις ντε Γκίντος, που τόνισε ότι «καθώς η Ευρωζώνη αναδύεται από το τρίτο κύμα της πανδημίας, οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα παραμένουν αυξημένοι και έχουν κατανεμηθεί πιο άνισα».
Η θέση της ΕΚΤ ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα είναι «η εκτεταμένη υποστήριξη, ιδίως για τις εταιρείες, θα μπορούσε σταδιακά να μετακινηθεί από την ευρεία βάση σε πιο στοχευμένη».
Αντίστροφη μέτρηση για τα μέτρα στήριξης
Στην Ελλάδα μετά από ένα χρόνο και δύο μήνες ξεκινάει σιγά – σιγά η απόσυρση των μέτρων που στήριξαν τους εργαζόμενους και έδωσαν ανάσες ρευστότητας στις επιχειρήσεις προκειμένου να παραμείνουν όρθιες την περίοδο της πανδημίας.
Το πρώτο μέτρο που ολοκλήρωσε τον κύκλο του, ήταν η επιστρεπτέα προκαταβολή, ενώ ακολουθούν το αμέσως προσεχές διάστημα τα «κουρεμένα» ενοίκια, οι αναστολές εργασίας, η αναστολή φορολογικών οφειλών, οι ρυθμίσεις για επιταγές.
Τα νέα δεδομένα στην οικονομία είναι απόρροια της επιστροφής στην κανονικότητα για την οικονομία που φαίνεται να συντελείται. Να σημειωθεί ότι το πακέτο στήριξης για το 2021 εκτιμάται ότι κινηθεί κοντά στα 16 δισ., ενώ η αρχική εκτίμηση ήταν μόλις 7,5 δισ. ευρώ.
Στην κυβέρνηση εκτιμούν ότι δεν θα χρειαστεί να υπάρξουν άλλα πακέτα στήριξης, αν και δεν παύουν να λένε ότι στην απευκταία περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά, η Πολιτεία να είναι παρούσα και θα στηρίξει την οικονομία ξανά.
Ας δούμε ποια οριζόντια μέτρα παραμένουν εν ισχύ αλλά είναι προς το τέλος τους:
«Κουρεμένα» ενοίκια – αναστολές συμβάσεων: Όπως προβλέπεται στο σχέδιο που υπάρχει τα μηδενικά και μειωμένα έως 40% ενοίκια καθώς και οι αναστολές συμβάσεων περιορίζονται τον Ιούνιο. Θα εφαρμοστούν μόνο σε μικρό αριθμό επιχειρήσεων όπως γυμναστήρια, σχολές χορού, κέντρα διασκέδασης που παραμένουν υποχρεωτικά με κατεβασμένα ρολά. Για την εστίαση εξετάζεται να ισχύσει έκπτωση 40% στα ενοίκια Ιουνίου κάτι που αναμένεται να αποφασιστεί στα τέλη του μήνα.
Στοχευμένες παρεμβάσεις
Παραμένουν πάντως στο τραπέζι και θα εφαρμοστούν στοχευμένα μέτρα, όπως η επιδότηση παγίων δαπανών και τα προγράμματα επιχορηγήσεων για την εστίαση, τον τουρισμό, τα γυμναστήρια και τους παιδότοπους. Ειδικά για τον τουρισμό το μέτρο αναστολής εργασίας έρχεται να στηρίξει τον Ιούνιο εποχικά εργαζόμενους με δικαίωμα επαναπρόσληψης, είτε επαναπροσληφθούν είτε όχι.
Το υπουργείο Εργασίας έχει ήδη ανακοινώσει πως οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού θα δοθούν και τον Ιούνιο (όπως και τον Μάιο) για τους εποχικά εργαζόμενους στον τουρισμό με δικαίωμα επαναπρόσληψης, με δύο τρόπους:
- Για τους εποχικά εργαζόμενους υποχρεωτικής επαναπρόσληψης σε τουριστικά καταλύματα και τουριστικά λεωφορεία που θα επαναπροσληφθούν, δίνεται δικαίωμα υπαγωγής στο μέτρο της αναστολής σύμβασης εργασίας, με αποζημίωση ειδικού σκοπού, για τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2021.
- Για τους εποχικά εργαζόμενους υποχρεωτικής επαναπρόσληψης σε τουριστικά καταλύματα και τουριστικά λεωφορεία που δεν θα επαναπροσληφθούν κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο 2021, δίνεται δικαίωμα υπαγωγής στο μέτρο της αναστολής σύμβασης εργασίας με αποζημίωση ειδικού σκοπού, με μονομερείς δηλώσεις τους, στο σύστημα ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, που τηρείται στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Πακέτο μέσω ΕΣΠΑ και για τον Τουρισμό
Αναμένεται άμεσα η ανακοίνωση της ειδικής στήριξης των επιχειρήσεων του τουρισμού με το πακέτο των 425 εκατ. ευρώ το οποίο έχει προαναγγείλει η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης και εκκρεμεί η έγκρισή του από την Κομισιόν.
Στα 425 εκατ. ευρώ του τουρισμού, προστίθενται τα 500 εκατ. ευρώ της εστίασης -και τα δύο προγράμματα επιχορηγήσεων ΕΣΠΑ- όπου η πλατφόρμα είναι ανοιχτή και θα δέχεται αιτήσεις έως τις 31 Ιουλίου, ένα πρόγραμμα 20 εκατ. ευρώ για γυμναστήρια και παιδότοπους το οποίο αναμένεται να τρέξει από τα τέλη του μήνα και στα μέσα Ιουνίου έρχεται πρόγραμμα ψηφιακής αναβάθμισης για δικηγόρους, ύψους 16 εκατ. ευρώ.
Επιδότηση παγίων δαπανών
Τον Ιούνιο άλλωστε, θα τρέξουν τα προγράμματα επιδότησης παγίων δαπανών με τα «κουπόνια» εξόφλησης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών έως το τέλος του έτους αλλά και το αντίστοιχο πρόγραμμα για όσους έχουν λάβει ενισχύσεις μέσω των τριών πρώτων κύκλων επιστρεπτέας προκαταβολής και θα επιλέξουν αντί για «κούρεμα» 50%, πρόσθετη ρευστότητα 35% επί των κεφαλαίων που έλαβαν.