Από τη Γιούλη Παπαποστόλου
Η εμπορική αξιοποίηση της Βιομηχανικής και, ευρύτερα, της Διανοητικής Ιδιοκτησίας αποτελεί θεμελιώδη παράμετρο του σύγχρονου επιχειρηματικού και καινοτομικού οικοσυστήματος. Πρόκειται για ένα πεδίο υψηλής στρατηγικής σημασίας, το οποίο απαιτεί στοχευμένη πολιτική, θεσμική συνέχεια, μηχανισμούς και εξειδικευμένα εργαλεία που διασφαλίζουν πραγματική οικονομική απόδοση.
Αναγνωρίζοντας το υφιστάμενο χάσμα μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας και των παραγωγικών φορέων, ο Οργανισμός, μέσω της Διεύθυνσης Τεχνολογικής Πληροφόρησης, προχώρησε στη δημιουργία και επιχειρησιακή ενεργοποίηση της νεοσύστατης Μονάδας Υποστήριξης Καινοτομίας – Innovation Agency. Η Μονάδα αυτή έχει ως αποστολή να λειτουργεί ως ο στρατηγικός και επιχειρησιακός βραχίονας διασύνδεσης της εφαρμοσμένης έρευνας με τον παραγωγικό τομέα, ενισχύοντας την τεχνολογική μετάβαση και τη μετατροπή της γνώσης σε οικονομική και κοινωνική αξία.
Κεντρικό έργο της Μονάδας αποτελεί η παροχή ολοκληρωμένων, υψηλής προστιθέμενης αξίας υπηρεσιών που ενισχύουν τη δυνατότητα των επιχειρήσεων να παράγουν, να απορροφούν και να αξιοποιούν έρευνα και καινοτομία. Παράλληλα, αναπτύσσει μηχανισμούς και μοντέλα που επιτρέπουν την αποτελεσματική μεταφορά των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην αγορά και, αντιστρόφως, τη διοχέτευση των αναγκών της αγοράς στα ερευνητικά εργαστήρια, λειτουργώντας ως καταλύτης συνεργειών μεταξύ επιχειρήσεων και ερευνητικών φορέων.
Οι υπηρεσίες της Μονάδας, διακρινόμενες σε Υπηρεσίες προς Ερευνητές, Υπηρεσίες προς Επιχειρήσεις και Υπηρεσίες Ανάπτυξης Οικοσυστήματος & Διάχυσης Γνώσης, δομούνται σε τρεις στρατηγικούς πυλώνες, οι οποίοι συνθέτουν ένα ολοκληρωμένο πλέγμα υπηρεσιών προς το οικοσύστημα καινοτομίας. Κάθε πυλώνας ανταποκρίνεται σε διαφορετικές, αλλά αλληλοσυμπληρούμενες ανάγκες των φορέων του συστήματος, διαμορφώνοντας μία ενιαία αλυσίδα υπηρεσιών που ενισχύει την παραγωγή γνώσης, τη μεταφορά τεχνολογίας και την εμπορική αξιοποίηση καινοτόμων αποτελεσμάτων. Συνοπτικά, οι άξονες αυτοί αποτυπώνονται ως εξής:
Πυλώνας 1 – Υπηρεσίες για την αποτελεσματική συμμετοχή της επιχειρηματικής κοινότητας στις διαδικασίες της Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας (ΕΤΑΚ).
Πυλώνας 2 – Εξατομικευμένες υπηρεσίες στήριξης προς επιχειρήσεις για την αύξηση των εισροών και την ενίσχυση της ζήτησης για την Καινοτομία, την καλύτερη οργάνωση και ωρίμανση σχεδίων συνεργασίας επιχειρήσεων και ερευνητών και τη βελτίωση των δεικτών αξιοποίησης αποτελεσμάτων της Έρευνας στην Αγορά.
Πυλώνας 3 – Δράσεις για την ανάπτυξη του οικοσυστήματος καινοτομίας, την ενίσχυση ικανοτήτων, τη δικτύωση, διασύνδεση και συμπληρωματικότητα των φορέων της Καινοτομίας, την επικοινωνία, τη στρατηγική και τεχνολογική πληροφόρηση των επιχειρήσεων.
Επί προσθέτως, παρεχόμενη υπηρεσία της Μονάδας είναι η διευρυμένη- με νέους τύπους- υπηρεσία Προέρευνας που παρέχει ήδη ο Οργανισμός, στο πλαίσιο της Τεχνολογικής Πληροφόρησης. Έχει διαπιστωθεί ότι μεγάλο ποσοστό που πλησιάζει το 80% της παγκόσμιας τεχνικής γνώσης, προέρχεται από δημοσιευμένους τίτλους βιομηχανικής ιδιοκτησίας και κυρίως από διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Ο Οργανισμός, μέσω της υπηρεσίας Προέρευνας, παρέχει στους ενδιαφερόμενους πληροφορίες τεχνικές, νομικές, επιχειρηματικές, βιβλιογραφικές για τη στάθμη της τεχνικής, σε όλα τα τεχνικά πεδία. Προστιθέμενα της έρευνας στη στάθμη της τεχνικής, σε πιλοτικό στάδιο, παρέχονται από τη Μονάδα υπηρεσίες Ιχνηλάτησης Ανταγωνιστών (Competitor Monitoring), Αναζήτησης διπλωμάτων που εμποδίζουν την εμπορική αξιοποίηση προϊόντος (Freedom to operate) και Ελέγχου Εγκυρότητας (Validity Search). Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η υπηρεσία Προέρευνας είναι η αποφυγή διάθεσης πόρων για έρευνα σε τομείς που έχουν ήδη ερευνηθεί, η παρακολούθηση του ανταγωνισμού για την ενίσχυση της στρατηγικής και της λήψης αποφάσεων, η παροχή της δυνατότητας κατάθεσης αίτησης για προστασία μόνο της τεχνολογίας που δεν έχει κατοχυρωθεί ήδη και ως εκ τούτου η αποφυγή διενέξεων και δικαστικών εξόδων.
Στο πεδίο Ανάπτυξης Οικοσυστήματος και Διάχυσης Γνώσης, η Μονάδα αναπτύσσει και υλοποιεί στοχευμένο χαρτοφυλάκιο δράσεων — από ημερίδες και εξειδικευμένα εκπαιδεύσεις έως θεματικά εργαστήρια και επισκέψεις ειδικού σχεδιασμού — προσανατολισμένο σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, ερευνητικούς φορείς, ενδιάμεσες δομές και επιχειρήσεις. Η θεματολογία καλύπτει το πλήρες φάσμα της Βιομηχανικής και Διανοητικής Ιδιοκτησίας, συμπεριλαμβανομένης της κατάθεσης και έρευνας διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, της καταχώρισης σχεδίων και σημάτων, των βέλτιστων πρακτικών συνεργαζόμενων γραφείων και της αποτροπής παραβιάσεων δικαιωμάτων, ενισχύοντας την ωριμότητα και ανθεκτικότητα του εθνικού καινοτομικού συστήματος.
Κομβικό πεδίο αξιοποίησης της Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας συνιστά η μεταφορά τεχνολογίας, ένας μηχανισμός που ενισχύει στρατηγικά τη διαδρομή από τη γνώση στην αγορά και αποτελεί θεσμική αρμοδιότητα του Οργανισμού. Αφορά τη δομημένη διαδικασία μεταφοράς γνώσης, τεχνικών, μεθόδων και καινοτόμων λύσεων από τον πάροχο στον αποδέκτη τεχνολογίας, έναντι συμφωνημένου ανταλλάγματος. Η διαδικασία αυτή λειτουργεί ως κρίσιμος μηχανισμός τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και οικονομικής ανάπτυξης, ενισχύοντας την τεχνολογική ικανότητα, την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα του δέκτη και επιτρέποντας την εισαγωγή καινοτομιών σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας.
Η μεταφορά τεχνολογίας μπορεί να υλοποιηθεί μέσω διαφορετικών συνεργατικών σχημάτων, όπως συμφωνίες έρευνας και ανάπτυξης, σύσταση κοινών επιχειρηματικών οντοτήτων, αδειοδότηση τεχνολογίας και παραχώρηση δικαιωμάτων χρήσης, εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα, άμεσες επενδύσεις ή εμπορική διάθεση τεχνολογικών λύσεων στις αγορές.
Στις αρμοδιότητες του Οργανισμού περιλαμβάνεται η καταχώριση και εποπτεία συμβάσεων μεταφοράς τεχνολογίας, οι οποίες αφορούν — ενδεικτικά και όχι περιοριστικά — άδειες εκμετάλλευσης και μεταβιβάσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και πιστοποιητικών υποδείγματος χρησιμότητας, παροχή υπηρεσιών οργάνωσης και διοίκησης, εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες παρακολούθησης και ελέγχου, ανακοίνωση βιομηχανικών απορρήτων, από κοινού έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, υλοποίηση επιδεικτικών και πειραματικών έργων, καθώς και παροχή τεχνικής βοήθειας, μέσω ενημέρωσης, καθοδήγησης και ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού.
Με τη συγκρότηση ενός ολοκληρωμένου μηχανισμού προστασίας, αξιοποίησης και μεταφοράς γνώσης, την υιοθέτηση συνεργατικών μηχανισμών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, με συνεκτικό πλαίσιο πολιτικών και υπηρεσιών, ο Οργανισμός και η νεοϊδρυθείσα Μονάδα Υποστήριξης Καινοτομίας καθιστούν τη Διανοητική Ιδιοκτησία θεμέλιο της εθνικής καινοτομικής πολιτικής. Ενοποιούν τις δυνάμεις της έρευνας και της επιχειρηματικότητας, αμβλύνουν τον κατακερματισμό, ενισχύουν την τεχνολογική ικανότητα της χώρας και δημιουργούν συνθήκες πραγματικής ανάπτυξης. Εκεί όπου η τεχνολογία συναντά τη στρατηγική, η Ελλάδα αποκτά διακριτή θέση στον διεθνή χάρτη της καινοτομίας.
Ποια είναι η Γιούλη Παπαποστόλου
Η Γιούλη Παπαποστόλου είναι Διευθύντρια Τεχνολογικής Πληροφόρησης και Επικεφαλής της Μονάδας Υποστήριξης Καινοτομίας – Innovation Agency, στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.). Διετέλεσε Γενική Διευθύντρια του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας (ΚΕ.ΜΕ.Α.), στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ως την ανάληψη των καθηκόντων της, ήταν Διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού & Εκπαίδευσης στον Ο.Β.Ι. και Εκτελεστικό Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (Α.Π.Ε.- Μ.Π.Ε.). Κατέχει πτυχίο Μηχανολόγου Μηχανικού από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.) και Μεταπτυχιακό Τίτλο Σπουδών από το Τμήμα Πολιτικής Επικοινωνίας και Εργασιακών Σχέσεων – London School of Economics & Political Science (L.S.E.), με διπλό πτυχίο στις Εργασιακές Σχέσεις και τη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού. Τιμήθηκε με υποτροφία από το Ίδρυμα Ευγενίδου. Εργάστηκε ως σύμβουλος διοίκησης σε πολυεθνικές εταιρείες, σε μεγάλους ελληνικούς και διεθνείς οργανισμούς (Coca-Cola 3E, Grecotel, AΘΗΝΑ 2004- MPC), με ειδίκευση σε θέματα Ανθρώπινου Δυναμικού και ως σύμβουλος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων (Ι.Δ.ΕΚ.Ε.). Στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας προσελήφθη ως εξετάστρια τίτλων βιομηχανικής ιδιοκτησίας και προήχθη στη θέση που κατέχει σήμερα. Αριθμεί συμμετοχές σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια (EPO, WIPO, EUIPO, EIC, EE) και αρθρογραφεί σε επιστημονικά έντυπα.
